UWV stelt Commissie Data Ethiek in

De commissie is samengesteld uit externe en interne experts en staat onder voorzitterschap van hoogleraar Jeroen van den Hoven, hoogleraar Ethiek en Technologie aan de TU Delft. Van den Hoven stelt: 'De taak van de Commissie Data Ethiek is om mee te denken over ethische dilemma’s die ontstaan door toepassing van datatechnologieën en te adviseren over oplossingen. UWV laat hiermee zien dat het verantwoord gebruik van datatoepassingen serieus neemt. Ik ben niet alleen als voorzitter, maar ook als burger blij dat UWV dit vroegtijdig oppakt.’

Naast voorzitter Van den Hoven is er nog een tweede extern lid van de commissie. Ook Sandjai Bhulai, hoogleraar Business Analytics aan de VU Amsterdam, gaat met een kritisch oog kijken naar het gebruik van data en algoritmes bij UWV en de risico's die daarbij ontstaan.

‘Datagedreven werken is een essentieel middel om ons werk te kunnen doen’, zegt Johanna Hirscher, tijdelijk lid van de Raad van Bestuur van UWV. ‘Bijvoorbeeld, als een cliënt belt, moet je in één oogopslag kunnen zien wie hij is, wat hij van ons nodig heeft, op welke manier. Met meer dan één miljoen mensen in je bestand, kun je zulke dingen niet uit je hoofd weten. Daar hebben we databestanden en datatoepassingen bij nodig.’

Algoritmeregister

UWV zegt op een ethisch verantwoorde en transparante manier om te willen gaan met het verzamelen en interpreteren van gegevens. Eerder publiceerde het uitvoeringsinstituut al het Kompas Data Ethiek. Daarin staan de uitgangspunten omschreven die UWV toepast bij het gebruik van data en het ontwikkelen van algoritmen. Ook wordt er een algoritmeregister opgezet.

Volgens het UWV gaat het met het kompas, het register en de commissie verder dan de minimumeis die de wetgever stelt aan het ethisch verantwoord omgaan met data. Het moet er toe leiden dat bepaalde mensen of groepen niet onbedoeld of onbewust worden achtergesteld of bevoordeeld door het toepassen van gegevens en technologie. Het UWV benadrukt dat het gebruik van data altijd onder controle is van medewerkers, 'de menselijke tussenkomst'.

Naast de inzet van beide hoogleraren in de commissie gaat UWV een overeenkomst aan met de TU Delft. Daar wordt een promotieplek gecreëerd voor een promovendus van de technische universiteit op het terrein van data-ethiek in de sociale zekerheid.