Optimisme doet chip-industrie de das om

De wereldwijde omzet in IC's daalde met 6,3 procent. 1997 kende 3,5 procent groei. Intussen is er de Azië-crisis bijgekomen. Motorola en Texas Instruments (na Intel en NEC wereldwijd de grootste in chips) stootten de afgelopen maanden hun activiteiten in geheugenchips af. De komende twee jaar zien analisten de dram-markt niet opklaren.
Terwijl 's werelds grootste chipfabrikant Intel sinds 1990 een ongekende groei doormaakte, verminderde het bedrijfsresultaat het afgelopen (tweede) kwartaal met 29 procent (1,17 miljard dollar winst op 5,92 miljard omzet). De daling in PC-verkoop en de opkomst van de 'wegwerp-PC' hebben hun uitwerking niet gemist. Intel verdient het meest aan PC's uit het 'meer dan 2000 dollar'-segment. In de VS kocht 20 procent van de kopers in april een 'minder dan 1000 dollar'-PC, tegen 2,6 procent in januari. Op deze markt concurreert Intel fel met AMD en Cyrix. AMD verloor in het tweede kwartaal 64,5 miljoen dollar.
De huidige overcapaciteit komt door agressieve investeringen in nieuwe (0,25 micron) productie-apparatuur. Voor microprocessor- en geheugenchip-fabrikanten is snel overstappen naar de nieuwste technologie cruciaal. Daarmee krijgen ze de duurste chips in handen: microprocessoren met hogere kloksnelheden en dram's met meer geheugencapaciteit. Midden jaren negentig bleek dat speelgoed, auto's enzovoort steeds meer ic's zouden absorberen. Door de optimistische verwachtingen daarover kondigden vrijwel alle grote chipfabrikanten in 1995 en 1996 nieuwe 0,25 micron-fabrieken aan.
De fabrikanten van productie-apparatuur profiteerden daarvan, maar ook zij zien nu hun markten verdampen. De grootste toeleverancier Applied Materials heeft al een winstwaarschuwing afgegeven.
De IC-industrie wil al jaren machines om silicium-schijven met grotere doorsnedes (300 mm) te bewerken. Daarmee is goedkopere chip-productie mogelijk. Intussen kunnen fabrikanten die de 300 mm-technologie gereed hebben (waaronder het Nederlandse ASM International en ASM Lithography) hun geavanceerdste apparatuur aan de straatstenen niet kwijt. Alleen Motorola en Siemens werken samen aan een prototype 300 mm-lijn in Dresden.