De Nederlandse overheid moet strakker en meer gecentraliseerd sturing geven aan ict-projecten. Dat zei de voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER), Alexander Rinnooy Kan, dinsdagmiddag in Den Haag tijdens een discussie ter gelegenheid van de presentatie van het Jaarboek ICT van het Sociaal en Cultureel Planbureau.
Alexander Rinnooy Kan (voorzitter van de SER en tevens voorzitter van het platform voor de Informatiesamenleving EPN): "Er zijn een aantal zaken waarvan ik denk: hoe is het toch mogelijk dat we al zo lang weten dat het kan, maar er toch niet toe komen om het te doen. Een voorbeeld daarvan is het Elektronisch Patiëntendossier (EPD). Wat de kunst is bij dit soort toepassingen is om aan de ene kant de ruimte te bieden aan decentrale activiteiten, maar aan de andere kant ook niet te aarzelen centraal sturing te geven. Dat laatste ligt ons heel slecht in dit land. Dat is de reden dat we op een aantal van dit soort deelterreinen problemen hebben. Er zouden centraal een aantal knopen moeten worden doorgehakt. De overheid zou gewoon moeten zeggen: we doen het zus en zo."
Bert Mulder, lector Informatie, Technologie en Samenleving aan de Haagse Hogeschool, sloot zich aan bij woorden van Rinnooy Kan: "Dan zegt het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninksrijksrelaties bijvoorbeeld: we gaan niet voor de lokale overheden besluiten welke standaarden zij moeten gebruiken. Vervolgens moeten die lokale overheden aan de slag met vakgebieden waarin ze helemaal geen expertise hebben. In het buitenland gebeurt dat heel anders. De manier van optreden van de Nederlandse overheid is in dit opzicht heel merkwaardig. Je zou kunnen spreken van een gebrek aan leiderschap."
De situatie rond het EPD kan tot gevaarlijke situaties leiden, zo betoogde Atie Schipaanboord (adjunct-directeur van NPCF, een samenwerkingsverband van patiënten- en consumentenorganisaties) tijdens de forumdiscussie: "De automatisering van Nederlandse ziekenhuizen is momenteel nog steeds heel erg decentraal georganiseerd. Ieder ziekenhuis heeft zijn eigen systeem, alleen staat dat niet in verbinding met systemen van andere ziekenhuizen. Ook artsen zijn goed georganiseerd, maar hebben dan weer geen verbinding met de apotheek. Mijn angst is dat patiënten hele hoge verwachtingen hebben van de automatiseringsgraad van de gezondheidszorg. Ze verwachten dat de ene zorginstelling met de andere praat. Dat is niet zo. Die tegenstelling kan gevaarlijke situaties opleveren."
Zsolt Szabó, voorheen Tweede kamerlid voor de VVD en nu vice president Capgemini Nederland, pleitte voor een betere samenwerking met het bedrijfsleven: "Ict is te complex geworden voor de Nederlandse overheid. Die zou veel meer samenwerking moeten zoeken met het bedrijfsleven. Wat mij betreft mag die samenwerking ook risicodragend zijn voor het bedrijfsleven, waarbij je een eventuele bonus afhankelijk maakt van de besparingen die de overheid realiseert met een oplossing. De Britse belastingdienst heeft haar ict volledig uitbesteed aan Capgemini, die de Britse belastingen al sinds jaar en dag zonder problemen int. Vergelijk dat eens met de situatie in Nederland, waar de belastingdienst continu ict problemen heeft."
In de regie van de overheid kunnen de non-profit Internet Exchanges in Nederland mijns inziens een belangeijke rol spelen .
Rond deze Internet Exchanges kunnen Shared Service Centra gevormd worden, waar services voor verschillende (decentrale) overheden gecentraliseerd worden. Deze manier van organiseren van de infrastructuur sluit aan bij de organisatie van het energie distributie netwerk in Nederland.
Op de URL http://docs.google.com/View?docid=dds86766_10cxpm7g is de inhoudsopgave van een boekje te vinden dat ik geschreven heb over hoe informatie systemen ontworpen kunnen worden als een energie distributie systeem, inclusief de beschrijving van een operationeel proof-of-concept systeem.
Door de services te repliceren op minimaal 3 locaties (bijvoorbeeld Amsterdam, Twente, Groningen), deze locaties met snelle beveiligde verbindingen te koppelen en de services met beveiligde internet verbindingen aan de klanten aan te bieden kan zo’n model veilig, snel en goedkoop getroduceerd en aangeboden worden.
Kortom: tijd voor een staatssecretaris voor ICT-zaken….
Leuke sneer naar de belastingdienst – die met 1/3 mensen minder twee keer zo veel werk kreeg en daar problemen mee kreeg. Tot een paar jaar terug waren de resultanen BCICT kwalitatief erg goed, vele malen beter dan wat Cap of welke marktpartij dan ook voor elkaar bakt in ons land. Tot het vorige kabinet met de partij van Szabo voorop, de onhaalbare kaart naar Apeldoorn speelde. Dat er erhaupt van alles nog wel lukt illustreert dat Apeldoorn nog steeds capabel genoeg is, alleen dat ze niet kunnen toveren.
…of is het tijd voor een digitale rijksbouwmeester? Dit vraagt prof. dr. Daan Rijsenbrij zich af op de recent gestarte discussie op Via Nova Architectura.
De innige verbintenis van ict-leveranciers en politiek komt steeds meer aan de oppervlakte. Door de ict-afdelingen van overheidsdiensten stelselmatig als achterlijk te afficheren wordt de weg bereid voor outsourcing. Het is niet eens meer een ragfijn spel dat men niet doorziet.