Het ministerie van Binnenlandse Zaken snapt niets van de kritiek dat de aangepaste voorwaarden voor ict-leveringen aan het Rijk (Arbit) strijdig zouden zijn met het aanbestedingsrecht. Dat laat een woordvoerder weten aan Computable. 'Het is ons niet duidelijk waarom de aanpassing in strijd is met het aanbestedingsrecht of -beleid.' Volgens de ambtenaren zijn de wijzigingen in lijn met de doelstelling om leveranciers een gelijke kans op een overheidsopdracht te geven.
Het is de bedoeling dat alle Rijksoverheden bij de inkoop van ict-producten of -diensten de Arbit-voorwaarden gebruiken. Veel marktpartijen vonden dat de oorspronkelijke bepalingen opensourceleveranciers benadeelden. Daarop besloot de overheid onder meer tot het schrappen van artikel 59, dat opensourceleveranciers verplichtte tot aanvullend herkomstonderzoek om het Rijk te vrijwaren van claims van derden.
De aanpassingen leiden ertoe dat het Rijk opensourceleveranciers ineens ongeoorloofd voortrekt, beargumenteren twee advocaten in een opiniebijdrage op Computable.nl. Zij beweren dat de wijziging strijdig met het aanbestedingsrecht is. Bovendien zouden de aanpassingen door tegenstrijdigheden aan alle kanten juridisch rammelen , laat branche-organisatie ICT~Office weten.
Gelijk speelveld
Het ministerie van Binnenlandse Zaken is zich van geen kwaad bewust. Door de aanpassing is juist een gelijk speelveld ontstaan voor leveranciers van open source software ten opzichte van leveranciers van gesloten software, laat de woordvoerder weten.'De Europese aanbestedingsregels hebben onder meer tot doel de leveranciers in de lidstaten een gelijke kans te geven op het verwerven van een overheidsopdracht. De aanpassingen van de Arbit zijn geheel in lijn met deze doelstelling.'
Het ministerie van Binnenlandse Zaken publiceerde namens de Rijksoverheid de Algemene Rijksvoorwaarden bij IT-overeenkomsten (Arbit) in het voorjaar van 2010 op en wijzigde de voorwaarden in februari 2011.
Niet tegenstrijdig
Ook zijn de ambtenaren het niet eens met de opvatting van ICT~Office dat de gewijzigde Arbit-voorwaarden tegenstrijdig zijn. 'Het feit dat de toelating van open source licentievoorwaarden in de Arbit beperkingen kent, is in de systematiek van de Arbit geen tegenstrijdigheid', laat de woordvoerder weten. 'Voor de overheid geldt als uitgangspunt dat de Arbit-voorwaarden op elke overheidsopdracht van toepassing zijn. Op dit uitgangspunt wordt in artikel 9.2 van de Modelovereenkomst een geclausuleerde uitzondering gemaakt.'
'Open source licentievoorwaarden – evenals closed source licentievoorwaarden – kunnen naast de Arbit van toepassing zijn, mits het overeengekomen gebruik daardoor niet wordt uitgesloten of beperkt en de leverancier kan aantonen dat de rechten van de overheid niet worden verminderd en haar verplichtingen niet onredelijk worden verzwaard. Het ministerie van BZK ziet in deze systematiek geen tegenstrijdigheid maar een evenwichtige afweging van de belangen van de overheid en die van de leverancier, mede gelet op de intrekking van artikel 59.'
(UPDATE 15.30u: laatste twee alinea's toegevoegd na aanvullende reactie van BZK.)
Lees meer over de Arbit-discussie in de analyse 'Alles wat je moet weten over ARBIT'
Lijkt me tijd voor een onafhankelijk advies waarbij ICT Office en BZK zich bij neerleggen. De Rijksoverheid staat nou niet bekend om haar vloeiend lopende aanbestedingen gezien de vele rechtzaken die er worden aangespannen. Wellicht ook handig al die externe aanbestedingsjuristen de laan uit te sturen en in dialoog met de markt een goed en helder document op te stellen waarbij transparantie en gelijke kansen bovenaan staan.
Je krijgt dit soort voorwaarden nooit voor iedereen goed opgesteld. Het gaat om te grote belangen met vele partijen die regelmatig lijnrecht tegenover elkaar staan. ‘De markt’ zal zelf ook nooit tot één uniform aanbestedingsdocument komen.
Uiteindelijk zal blijken hoe toekomstige aanbestedingstrajecten verlopen. En vergeet niet, de verliezer zal het veelal nooit eens zijn met de beslissing!
er wordt hier gesproken over een Modelovereenkonst; die heb ik nog nooit gezien bij aanbestedingen. Spread the word…of de MS Word version/dan wordt zo’n document bekender en kan het ook gebruikt worden. Bij decentrale inkoop bij de rijksoverheid zijn die documenten niet bekend.