Nu het gebruik van open standaarden bij wet verplicht wordt, kan de Tweede Kamer er dwingend op toezien dat dit binnen de overheid daadwerkelijk wordt toegepast. Daar schortte het in de praktijk nogal aan, ondanks dat in 2002 de motie-Vendrik over dit onderwerp al was aangenomen.
De aangenomen motie verplicht het kabinet verder zich in te spannen om veel meer te doen aan de kennisverspreiding en voorlichting over open standaarden. In samenspraak met minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties komt er een vraagbaak bij Pianoo, het expertisecentrum voor aanbesteden bij EZ. Daar kunnen ambtenaren bijvoorbeeld terecht met vragen over hoe zij eisen met betrekking tot open standaarden en open source dienen op te nemen in een aanbesteding.
Ook moet het kabinet ervoor zorgen dat alle kennis over open source software waarover de overheid beschikt ter beschikking wordt gesteld via bestaande structuren, zoals Pianoo.
Hobbyproject
In een reactie zegt Pvda-Kamerlid Oosenbrug erg blij te zijn met het aannemen van haar motie die zij indiende tijdens het Voortgezet Algemeen Overleg ‘Actieplan open overheid 2016-2017’ (alleen de PVV stemde tegen). ‘Ik ben hier zo’n vier jaar mee bezig geweest. Ik merkte dat er bij ambtenaren en Kamerleden een hiaat bestaat in hun kennis over open standaarden en open source. Ze weten niet wat er tegenwoordig allemaal kan met open source of vrije software. De vooroordelen over dat dit een hobbyproject is van een stel softwarecowboys overheerst nog steeds. Bovendien merk ik dat er in de praktijk weinig terecht komt van de afspraken die al zijn gemaakt over hoe de overheid behoort om te gaan met open source en open standaarden.’
Symbolisch vindt zij de publicatie van haar aangenomen motie op de website van de Tweede Kamer. ‘Die staat er alleen in doc-file. Dat moet echt veranderen. De overheid moet natuurlijk wel het goede voorbeeld geven.’
Pas toe - leg uit
In 2015 diende Oosenbrug al eens samen met SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen een motie in om open source software in aanbestedingen verplicht voorkeur te geven. Zij constateerde echter daarna dat nog lang niet overal binnen de rijksoverheid en de decentrale overheden gewerkt wordt met open standaarden en open source software en dit deels te wijten is aan een gebrek aan kennis en expertise bij het aanbesteden van software. ‘Daarom heb ik deze nieuwe motie ingediend. Wat mij opviel was dat de zogeheten ‘Pas toe, leg uit’-regel, waarbij indien open source niet zou worden gekozen dit moest worden uitgelegd, erbij inschoot door een gebrek aan kennis.’
Volgens het Pvda-Kamerlid gaat de nieuwe wetgeving er straks toe leiden dat in een aanbesteding bij gelijke geschiktheid gekozen moet worden voor open source danwel vrije software. Indien dit niet kan moet er een exitstrategie worden opgesteld hoe een overheidsorganisatie binnen maximaal vijf jaar afscheid kan nemen van een closed source leverancier.
Reacties
Volgens mij heeft de auteur even niet goed opgelet. Dit wetsvoorstel gaat over open STANDAARDEN en NIET over open SOURCE. Dat zijn twee echt heel verschillende zaken... Overigens is het een goede ontwikkeling dat er wettelijke randvoorwaarden komen voor overheids-ICT projecten, maar hopelijk worden die wel beter uitgelegd dan in het stuk hierboven....
Hebben we het hier over open standaarden of over open source? De titel en de tekst doen vermoeden dat ook hier men in de tweede kamer niet helemaal weet waar de klepel en de klok thuis horen.. Dat is best opmerkelijk na al die jaren voorlichting en discussie..
Is het nou open standaard of open source? Ik hoop open standaarden..
De volgende opmerking vind ik verbazend"
"Symbolisch vindt zij de publicatie van haar aangenomen motie op de website van de Tweede Kamer. ‘Die staat er alleen in doc-file'"
Het DOC en ook het DOCX formaat is zodanig standaard geworden, dat die overal te openen is. Dat geeft te denken over het kennis nivo van de indiener. En natuurlijk is het geen open standaard. Maar wat is dan wel een open standaard voor documenten?
En als je er een noemt, zijn er gegarandeerd platformen die een dergelijke bestand niet kunnen openen.
Woorden, woorden....
Al sinds de motie Vendrik (2002!!!) is het officiële beleid: 'pas toe of leg uit' In al die jaren is er geen serieuze poging gedaan om dit beleid in te voeren, laat staan de motie te handhaven.
En ja, dit gaat over open standaarden. Helaas is Microsofts Office Open XML ook tot open standaard verheven, terwijl er wel degelijk gebruik gemaakt wordt van interne Microsoft standaarden. Door het toewijzen als Open Standaard, is het nog steeds mogelijk dat dit type document binnen de toepassing van de 'pas toe of leg uit' wet valt.
Meer info over OOXML op wikipedia: https://nl.wikipedia.org/wiki/Office_Open_XML
Niet alleen onduidelijkheid over open standaarden/open source. Hoe breed moet iets dat niet open is worden toegepast om tot gesloten standaard te worden verheven? We zijn blij met de standaard lampfittingen maar bindende regels over de samenstelling van gloeidraad was behoorlijk fnuikend geworden. Of standaardafmetingen van smartphones? Lekker handig voor de hoesjesfabrikanten. Zijn er ook 'standaard' documentformaten? We hebben wat afgelachen over standaard-pc's bij overheidsorganisaties. Beslissingen die nog geen vijf minuten stand hielden maar er drie jaar later nog toe leidden dat ze naar pc's met verouderde processoren op zoek gingen en tegen extra kosten ook daadwerkelijk aanschaften.
Het was - zowel gemeentelijk als landelijk - redelijk rustig vanuit deze hoek van hobby luchtfietsers in de politiek die zich voortdurend voor karretjes van hun jonge en progressieve it-vriendjes laten spannen. Een standaard kun je van bovenaf niet vertrouwd opleggen. Je kunt hooguit zo goed mogelijke voorwaarden scheppen. Maar ja, als de markt dan in een aantal gevallen voor gesloten standaarden kiest, weet jij in de tweede kamer met je IT-vriendjes natuurlijk beter en moet de markt tegen zijn onbeschrijflijke domheid in bescherming genomen worden.
Stap in de goede richting. Nu nog ervoor zorgen dat die wet ook nageleefd gaat worden.
Daar kan de journalistiek zoals Computable ook een belangrijke rol in spelen.
Evenals ITers die hier mee te maken krijgen ook druk uitoefenen om deze wet na te leven.
Voordat we de vlag uithangen: Hoewel Open Source software zoveel mogelijk gebruikmaakt van Open Standaarden is dit geen must. Vaak is er de noodzaak om ook gesloten standaarden te ondersteunen en gebruiken; we leven nu eenmaal niet in een non-profit wereld. Zo ook kan software met gesloten broncode (closed source) ook gebruikmaken van zowel open als gesloten standaarden. Ergo: standaarden en broncode zijn twee verschillende dingen die beide zowel open als gesloten kunnen zijn, en in elk denkbare combinatie kunnen worden toegepast. (bron Wikipedia)
Vraag blijft of er niet heel erg kritisch gekeken moet worden of de reeds aanwezige systeemsoftware die niet voldoet aan de gestelde eisen. Blijkbaar is er sprake van ondeugdelijk opdrachtnemer-schap en zijn er systemen opgeleverd die een kritische toets niet kunnen doorstaan. Voortborduren (doormodderen) op niet goed bedachte en dus kostbare systemen (zonde van belastinggeld) lijken me geen goede oplossing voor onze Overheid. Open standaard zegt niets over te leveren kwaliteit...
Als eerste, de motie spreekt zowel over open standaarden als over open source.
Wat zijn open standaarden, hoe definieer je die? PDF is een goed voorbeeld, dat formaat is in ISO standaards gedefinieerd en dus reproduceerbaar. Boutjes en moertjes zijn nauwkeurig gestandaardiseerd in NEN, DIN en ISO normen, ICT standaards zouden dat ook moeten zijn. Dus ik zou liever zien dat er gesproken wordt over formele standaards (die dan automatisch open zijn) dan over open standaards die ieder moment weer kunnen wijzigen. Wie bepaald wanneer hoe zo'n standaard er uit ziet.
De IETF legt IP 'standaards' vast in RFC's, echter die zijn maar al te vaak voor meerdere uitleg vatbaar, en ook niet afdwingbaar. IPv6 bijvoorbeeld is nog niet eens een formele IETF standaard, schandalig genoeg.
Er valt dus nog heel wat te doen op dit vlak voordat we over formele open standaards kunnen spreken.
Open source software kan inderdaad een probleem zijn. Er werken veel hobbyisten aan, en hun programmeer kunsten zijn niet altijd geweldig. Software voor de overheid moet betrouwbaar zijn en veilig, en ook onderhoudbaar.
Neem een office pakket als OpenOffice, dat nu onder de paraplu van Apache valt. Er zijn nu nog maar zo weinig mensen die er aan werken, dat het niet uitgesloten is dat de steker er uit getrokken wordt.
Kortom, roepen om open standaards en open source is begrijpelijk, maar er kleven vele facetten aan die goed moeten worden onderzocht.
'De verplichting wordt meegenomen in de wetgeving rond de Generieke Digitale Infrastructuur die door Digicommissaris Bas Eenhoorn wordt opgesteld.' Dat zou hij vast graag willen! Maar voor zover ik weet schrijft de digicommissaris deze wet niet.
Ik stuurde een brief naar de gemeente in odf formaat (.odt) en zij 'konden die niet lezen'. Begin is met het verplicht stellen dat alle publieke lichamen standaards kunnen lezen. `of dit nu met MS office, met OpenOffice, LibreOffice of Google tools gebeurt maakt (nog) niet uit.
Daar gaan we weer. De politici die iets roepen zonder door te hebben wat ze zeggen. Ik ben het volkomen met Dirk Munk eens. En open standaard moet apart onderzocht worden van open source. Dat laatste heeft nogal wat risico in zich. Hoe opener de source hoe makkelijker de hacker er de gaten in vindt. Dat maken we dagelijks mee in open source land!
@Dirk Munk
OpenOffice is allang ingehaald door LibreOffice.
@Mario Gielissen
Dat weet ik, ik gebruik LibreOffice. Maar het lijkt dat OpenOffice nog functionaliteit heeft die LibreOffice niet heeft. Echter er zijn nog steeds gebruikers van OpenOffice, en waar het om gaat is dat op enig moment de steker uit zo'n project getrokken kan worden zonder dat je als 'klant' dat enige invloed op hebt.
@dirk
Open source en openstandaarden en dan klagen als je zelf met de source aan de slag moet als de ontwikkelaar niet gemaakt heeft wat je wilt :-)
Its not what your code can do for you, it's what you can do for your code.
And may the source be with you.
@Rob
Het is per definitie onjuist om documenten op te sturen die met een tekstverwerker geopend moeten worden (tenzij dat expliciet de bedoeling is natuurlijk).Die fout maakt de Tweede Kamer ook. OpenOffice en LibreOffice hebben beide de mogelijkheid "Export as PDF", en je moet je documenten dus in het Portable Document Format opsturen. Daar is het voor bedoeld, en dat soort documenten kunnen niet 'zomaar' aangepast worden, al dan niet opzettelijk. MS Word kan natuurlijk ook PDF genereren.
@Dino:
Ik ben geen ontwikkelaar, ik ben gebruiker van dit soort software. Het enige wat ik doe is zo nauwkeurig mogelijk onvolkomenheden doorgeven aan de ontwikkelaars zodat zij die kunnen verbeteren. Het lijkt mij niet bevorderlijk voor het imago van open source software als tegen 'klagers' gezegd wordt "als je het beter weet, schrijf het dan zelf". Gebruikers hebben vaak een ander perspectief als ontwikkelaars, en geven commentaar vanuit dat perspectief.
@dirk " Maar het lijkt dat OpenOffice nog functionaliteit heeft die LibreOffice niet heeft. " zucht. OpenOffice loopt al lang vele honderden uitbreidingen en verbeteringen achter. En dat worden er elke maand meer..
http://cor4office-nl.blogspot.nl/2015/06/terugkijken-en-op-de-toekomst-gericht.html
@Cor:
Dat weet ik, maar er werd één specifiek onderdeel genoemd waar OpenOffice duidelijk beter is als LibreOffice. Als ik mij dat goed herinner is dat het gebruik van PDF documenten als input, maar hou mij ten goede.
@dirk: ok, zoiets... Dat specifieke punt lijkt me stug. Natuurlijk zijn wel eens dingen die in LibreOffice (tijdelijk) omvallen - gevolg van alle grote verbouwingen.. Zo is docx-import op zeg 90% verbeterd, maar een enkel individueel document kan daar net wel last van hebben. Tegenover die enkele dingen staan vele honderden verbeteringen en uitbreidingen die het leven van de LibreOffice-gebruiker en beheerder een stuk fijner maken..
Ehh, voor mocht het nog niet duidelijk zijn: ik ben erg partijdig ;) Misschien met recht van spreken, want ik heb trouwens een lange betrokken geschiedenis in het OpenOffice.org project.
Open standaarden is een zeer belangrijke factor om een mogelijk vendor lock-in te vermijden. Dat is iets waar alle gebruikers van software dus baat bij hebben. Want als dat gemeengoed wordt dan is de discussie of je document A met pakket B ook kan openen niet meer aan de orde.
Het gebruik van open source is wat meer arbitrair. Veel mensen weten vaak ook niet dat in navenant alle closed source software vaak wel open source onderdelen zitten of er zijdelings van invloed is op de totstandkoming ervan. En veruit de meeste software in 'het veld' is open source en dus ook op de plekken waar security van levensbelang is.
Sinds de publicatie in de Staatscourant van november 2008 is het gebruik van openstandaarden bij overheden en gesubsidieerde instellingen al verplicht.
Kan daar niet aan worden voldaan, dat moet dit met goede reden (geen smoes) worden opgenomen is het jaarverslag.
Op de website forumstandaardisatie.nl van de overheid wordt e.e.a. duidelijk uitgelegd.
@ron "dan moet dit met goede reden (geen smoes) worden opgenomen is het jaarverslag"
Of het wordt gewoon niet vermeld en men gaat over tot de orde van de dag. Wel te begrijpen, hoewel niet goed te praten, omdat er natuurlijk altijd veel te doen is.
Een verplichting is daarom gepast, omdat dat duidelijk maakt wat het maatschappelijke belang van open standaarden is, en dat daarmee niet min of meer vrijblijvend kan worden omgegaan.
Andere landen gingen ons trouwens al voor. Nadat die op hun beurt weer geïnspireerd waren door de stappen die in Nl in 2002 zijn ingezet. Soort haasje-over :)
@Cor, het is zelfs gedeeltelijk een EU regel, dat er tot nu toe niet veel aandacht aan wordt besteed zegt meer over de onkunde/onbenulligheid van de overheden, dan over de regel(s) zelf.
Geloof mij, dat een aantal overheden niet blij zijn met mijn strijd hiervoor :-)
@ron - tell me, maar lekker doorgaan ;)
@Ron Bakker:
Veel dank voor het verwijzen naar de Staatscourant.
Het gaat dus hierover:
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2008-837.pdf
en hier over:
https://www.forumstandaardisatie.nl/
@Cor volgens mij is dit de 4e website waar we elkaar tegenkomen :-)
@Leon van der Zanden: De gaten worden echter ook veel sneller gepatch omdat er meer mensen gebaat erbij zijn dat ze gepatcht worden. Closed source kiezen omdat de hacker dan minder makkelijk gaten kan vinden is "Security through Obscurity" en is nooit wenselijk.
Verder ben ik met je eens dat het naief is om er maar vanuit te gaan dat Open Source beter is. Een closed source product is vaak gedreven door geld en je hebt de kans dat deze beter onderhouden word dan de open source versie die door 1-2 maintainers onderhouden word.
Op het overzicht van de verplichte open standaarden staat ook IPv6. Dat kan nog interessant worden.
https://www.forumstandaardisatie.nl/lijst-open-standaarden/in_lijst/verplicht-pas-toe-leg-uit
@Mario
Er wordt gesteld dat aan te schaffen producten (hardware & software) IPv6 moeten kunnen ondersteunen. Volgens mij doet ieder fatsoenlijk product dat al, tenzij een organisatie een maatwerk product heeft laten bouwen en vergeten is het te specificeren.
Veel belangrijker is dat ODF als bestandsformaat gestandaardiseerd is. MS Office heeft dat niet als standaard formaat, en natuurlijk wordt overal bij de overheid MS Office gebruikt. Dan zou men dus beter over kunnen stappen op het gratis OpenOffice, en daar desnoods een support organisatie voor kunnen inhuren/oprichten. Dat kan makkelijk van de uitgespaarde licentiekosten voor MS Office.
Noemt daar weer iemand " Dan zou men dus beter over kunnen stappen op het gratis OpenOffice..." een op sterven na dood project aanbiedend aan meelezend Nederland? Mensen, het heet LibreOffice..
/me schud zijn hoofd..
Sorry, dat bedoelde ik ook. Bij al het praten over 'open' is die vergissing gauw gemaakt :-) .
hihi - gewoon appeltaart trakteren, hebben we het er niet meer over :)
@Rutger
Er zijn legio software bedrijven die hun producten als open-source aanbieden en hun verdienmodel support, training of het op maat maken van hun product hebben. Iets wat in de praktijk maar wat makkelijk is als je een bug tegenkomt en die dus zelf op kan lossen en dat overleggen aan de bouwers van dat product. Die synergie en kortere 'time to market' is te prefereren boven een support ticket dat pas later behandeld wordt waarbij het nog maar afwachten is of die bug überhaupt dusdanig belangrijk is dat deze wordt opgepakt voor een toekomstige release.
@Johan
"Iets wat in de praktijk maar wat makkelijk is als je een bug tegenkomt en die dus zelf op kan lossen en dat overleggen aan de bouwers van dat product." Dat is toch absoluut niet realistisch. Welk bedrijf, welke instelling heeft er nu personeel rondlopen dat dit kan doen. Stel een gemeentelijke instelling loopt tegen een bug aan in LibreOffice Writer, denk je dan dat daar iemand rondloopt die in de sources van Writer gaat spitten om de bug te verhelpen? Je mag al blij zijn als ze daar de PC's in de lucht kunnen houden.
Een voorbeeldje van zo'n probleem. Gisteravond installeerde ik de nieuwste versie van LibreOffice (64 bit), V2.2. Dan wordt V2.1 automatisch gedeïnstalleerd, maar dat gaat niet helemaal goed. Er gaat iets fout met de program directory waardoor je daar niets meer mee kunt. Toen me dat voor de eerste keer overkwam heb ik een hele tijd gezocht naar wat er aan de hand kon zijn, maar nu weet ik dat ik gewoon de standaard Microsoft oplossing control-alt-delete (herstart) moet gebruiken, daarna is die directory verdwenen. Die fout zit al een hele tijd in de installatie procedure, zal ook bekend zijn, maar is nog niet opgelost. Wie moet je / kun je daar op aanspreken? Niemand, dat is het probleem bij open source.
Als de overheid LibreOffice zou gaan gebruiken, dan zou er dus een bedrijf / overheidsinstelling moeten zijn die support kan leveren voor dat pakket, en dit soort problemen kan oplossen in samenwerking met de LibreOffice ontwikkelaars. Gratis is die software dan niet meer, je moet immers betalen voor die support. Echter gebruikers hebben wel zoiets nodig om op terug te kunnen vallen.
@dirk Als je niet precies weet waarover je schrijft, zou je het misschien beter in vragende zin kunnen doen?
Er is allerlei professionele ondersteuning beschikbaar voor LibreOffice. LTS, level 3 support etc.
Startpunt hier http://www.libreoffice.org/get-help/professional-support/
@Cor
"Er is allerlei professionele ondersteuning beschikbaar voor LibreOffice."
Dat is precies wat Dirk schrijft! Een instelling die geen verstand heeft om de open source software die ze nodig hebben te installeren of te onderhouden, moet hiervoor support inkopen. Een zelfhulp-site is voor digibeten geen oplossing.
Het is al eerder gezegd: open source is niet synoniem met gratis.
@Frank Dirk schrijft in een voorwaardelijke formulering, 'zou er moeten zijn'. Het is er gewoon.
@Cor:
Maar niet in Nederland, en op welke basis? Best effort, of op basis van een echte support overeenkomst? Het zijn ongetwijfeld kundige personen maar op welke basis ze support verlenen is niet helemaal duidelijk.
Daarnaast bedoelde ik mijn opmerkingen vooral in algemene zin, niet toegespitst op LibreOffice. Dat gebruikte ik slechts als al dan niet gelukkig voorbeeld.
Dick, als je een bedrijf kent dat ondersteuning zoekt: breng ze met mij in contact en ik zorg dat elke gewenste vorm wordt geleverd.
Struikel toevallig over het artikel met de reacties. Normaal lees ik de artikelen over open standaarden niet omdat het nergens over gaat. Maar nu waren er veel reacties en viel het op.
Het komt wellicht wat bout over wat ik op ga schrijven, maar probeer hier mee een punt te maken.
Eerst even tot tien tellen. Ron Dirk en Mario verwijzen naar forumstandaardisatie.
https://www.forumstandaardisatie.nl/lijst-open-standaarden/in_lijst/verplicht-pas-toe-leg-uit
Even wat opmerkigen:
DKIM open standaard voor Anti-phishing? Dat is wel hele creatieve benaming en suggereert wel iets. DKIM zorgt er alleen maar voor dat de afzender van een e-mail adres geverifieerd komt van het domein waarvan het zegt wat het is, ofwel e-mail adres spoofing. Dat *zou* weleens gebruikt kunnen worden in phishing, maar omdat als duidende uitleg te gebruiken is een rode vlag dat de verantwoordelijken van de lijst misschien niet helemaal competent zijn om deze lijst te beheren. De uitleg is overigens al een stukje beter.
DNNSEC op domeinnaambeveiliging te scharen is verdedigbaar, maar wel erg beperkt.
IPv6 en IPv4 zijn internetnummers? Kwam Ton Elias met die "vertaling"
SAML .. Authenticatie? Dat is juist de minste van de functies van SAML. En als SAML als wat oudere standaard genoemd word, waarom dan niet OAUTH ook aan de lijst toevoegen? Wereldwijd is dat steeds vaker gebruikt voor authenticatie ja.
TLS .... versie 1.0 nog een standaard die gebruikt moet wordn? Hoop het niet! Want dan zal je beveiliging nooit een hoog cijfer halen.
Hoewel ik het initiatief voor het gebruik van open standaarden wel ondersteun blijft dit wel een lange pijnlijke weg. zeker als het niet leeft en er geen handhaving is. Hier zou nu juist een overheidsorgaan moeten zijn die andere overheden helpt bij het maken van juiste keuzes en die benaderd word VOOR er een aanbesteding geschreven wordt.
Wat betreft OpenOffice LibreOffice... sorry guys, maar dit is in mijn ogen dood. Als je kijkt naar Office 365 / Google G Suite daar kun je in de basis gratis van gebruik maken en staat toe dat je samenwerkt in 1 document (niet alleen de spreadsheet), achter deze suites zitten grote bedrijven die enorm belang hebben om het product sterk te blijven verbeteren (DevOps / Continuous delivery) . Libre / Open zijn gewoon niet on par met deze producten en zou er fel tegenstander van zijn dat overheden dit zouden omarmen.
Oh ja, omdat er grote bedrijven achter gesloten software zitten, is het ook nooit wat geworden met opensource-software.. En die grote bedrijven hebben natuurlijk het beste met ons voor, en daarom is het niet belangrijk om zelf controle te hebben over onze (overheids-)gegevens.
Even terug naar de feiten: je kunt met LibreOffice online samenwerken in een document. En dan wel in een cloud naar eigen keuze, op een server naar keuze.
@Henri Koppen:
De missie van het Forum Standaardisatie luidt:
"Forum Standaardisatie is ingesteld door de Nederlandse overheid om het gebruik van open standaarden te stimuleren binnen de publieke sector. Deze open standaarden ondersteunen een veilige uitwisseling en hergebruik van gegevens binnen de publieke sector."
Er zijn dus zo'n 10 jaar geleden mensen binnen onze overheid geweest die begrepen dat zoiets moet gebeuren, en dat is alleen maar toe te juichen. Dat het lijstje met ICT normen niet je van het is, ongetwijfeld. Maar welke organisatie binnen onze overheid houdt zich daar dan echt mee bezig? Welke overheids organisatie schrijft voor hoe met ICT om te gaan, welke bestandsformaten te gebruiken, hoe je netwerk in te richten en te beschermen, enz. enz. enz. Die is er dus niet, er is geen centrale sturing met echte deskundigen die dit alles regelen voor alle overheidsorganisaties, en die ook in de gaten houden of de voorschriften gevolgd worden. Dit Forum is het enige wat we hebben, treurig maar waar. In plaats van het af te kraken zouden we er goed aan doen het Forum te helpen met ideeën en kennis, want net zo als bij vele bedrijven wordt ICT vaak stiefmoederlijk behandeld door de leiding. Het is geen kernactiviteit en dergelijke lulkoek die je altijd hoort.
Een voorbeeldje uit het bedrijfsleven? Toen Airbus de A380 ontwierp gebruikten ze in Frankrijk en Duitsland hetzelfde ontwerppakket, maar verschillende versies. Het gevolg was dat de maatvoering van beide versies niet overeen kwam, de lengte van de kabels etc. klopte niet. Je wilt niet weten wat dat gekost heeft. Ook geen goede standaardisatie doorgevoerd.
En dan nog de office pakketten. Ik heb veel gewerkt met MS Office, en ik vond het altijd een ramp om uit te zoeken hoe je iets voor elkaar moest krijgen. Je stelde aan vraag, en dan kreeg je een waslijst van antwoorden, tot en met een recept voor kruidkoek, maar nooit een antwoord op de vraag die je stelde. Wat dat betreft vind ik LibreOffice en vroeger OpenOffice een verademing, daar zit logica in. Bij Microsoft producten is logica meestal ver te zoeken.
Om MS Office en LibreOffice met elkaar te vergelijken zou je hier eens een kijkje kunnen nemen:
https://wiki.documentfoundation.org/Feature_Comparison:_LibreOffice_-_Microsoft_Office
Om nou te zeggen dat MS Office mijlen voor ligt..........
LibreOffice en OpenOffice hebben altijd ODF gebruikt, MS Office heeft door de jaren heen steeds zijn bestandstypes gewijzigd. MS Office moet nog over naar ODF, dus uit het oogpunt van archiveren (heel belangrijk voor overheden!) is LibreOffice sterk aan te bevelen!
Dirk, mooie reactie en goede toevoeging met een gedegen onderbouwing.
Ik ben ook geen MS office fan en verfoei de MS praktijken om zelfs van eigen standaarden af te wijken. Wij ontwikkelen voor de browser en nagenoeg zonder uitzondering zorgt IE 11 voor de grootste hoofdbrekens.
However: Het gebruik van MS is voor veel mensen bekend en in het kader van "choose your battles" zou ik voor mijn bedrijf niet de moeite nemen om af te wijken van de de facto standaard.
Daarnaast... we leven in een tijd van digitale transformatie. Tekst documenten veranderen van de briefvorm naar gewoon een in browser leesbare webpagina vorm. A4 formaat (ook op open standaard) gaat er gewoon aan en grappig genoeg is HTML5 zo'n beetje de eerste open standaard voor de browser die leidt tot een voorspelbaar eindresultaat.
Wat ik bedoel te zeggen is dat de tekstverwerker steeds "slanker" word en dat toegankelijkheid en tegelijk samen kunnen werken en maar één versie van de waarheid onderhouden (lees: Geen bijlagen) centraal gesteld word. En in dat kader gaat het niet om de applicatie waarin tekst verwerkt word, maar het platform die het faciliteert. LibreOffice maakt zeker mooie veranderingen in die richting mee, maar in mijn ogen niet krachtig genoeg, het houdt nog teveel vast aan legacy. Ik onderhoud zelf nog software die (java) API componenten voor Open / Libre office gebruikt voor automatisering en mailmerges. Die component code API basis komt nog uit het vorige Millennium.
Dus ik snap je argumenten wel en ben het met je stelling eens, alleen gaat het niet meer zozeer om de applicatie maar om de functie en de verandering daarvan.
Wanneer je kleine bedrijfjes Libreoffice geeft en nog enige andere FOSS produkten zijn ze de koning te rijk omdat ze mij weliswaar betalen maar geen enkel probleem meer hebben met ingewikkelde licenties en als een PC bij komt dan zet ik de software daar op.
Even voor de volledigheid, Libreoffice is open office al lang voorbij in de ontwikkeling en binnenkort kun je met collabora libreoffice ook direkt in de browser gebruiken en samen aan 1 dokument werken, zo een ontwikkeling kost tijd. Een overheid kan ook kiezen om dat aktief met geld te ondersteunen per slot besparen ze op licenties.
@Jan: als je binnen één bedrijf allemaal hetzelfde gebruikt is de oplossing die je schetst absoluut geschikt.
Mijn ervaring is echter dat als je libreoffice met msoffice moet gaan uitwisselen het nog steeds één groot drama is, vooral m.b.t. opmaak van documenten of presentaties.
Helaas moet je dan toch weer terugvallen op de meest gebruikte standaard op bijvoorbeeld een school, wat nog steeds microsoft is.
*** Helaas moet je dan toch weer terugvallen op de meest gebruikte standaard op bijvoorbeeld een school, wat nog steeds microsoft is.***
Nee, dat zie je verkeerd.
Scholen vallen onder gesubsidieerde instellingen en zijn verplicht om te communiceren in OpenStandaarden.
Toevallig heb ik begin dit jaar en klacht ingediend, omdat de school van mijn kleinzoon beweerde dat ze geen ODT file konden printen.
Binnen 48 uur had ik een excuus, de school kende de regels niet en had weer iets geleerd, zeiden ze.
@Ron: wist je dan ook dat je via bijna alle middelbare scholen gratis office 365 kunt krijgen voor leerlingen?
Dit hangen de meeste scholen ook niet aan de grote klok. (werd me dan ook niet door school zelf verteld, maar door iemand die heel lang de ICT zaken geregeld heeft op een middelbare school).
Overigens communiceert de school standaard in PDF, dus dat is het probleem niet. Het gaat meer om de mogelijkheden om leerlingen in een project samen te laten werken aan iets
@PA VA KE: Wist je, dat MS-Office vanaf versie 2007, ook ODF ondersteund?
Er is dus geen enkel excuus, om niet aan de OpenStandaard eis te voldoen :-)
@Ron: en dan komen we op het hoofdstuk praktijk versus theorie: te zijn
- de kinderen gebruiken op school ms office, vonden het alles behalve handig dat ik thuis libre office had
- de meeste leraren hadden geen idee hoe het ODF formaat te openen
- toen dat eenmaal gelukt was, bleek de opmaak naar de
- uitwisseling met mede-leerlingen werkte ook niet handig, omdat die wel ms office gebruikten
Als dan de kosten voor libre office en office 365 (via school) gelijk zijn, dan valt bij mij de keuze toch op ms office
@PA VA KE: Dan zal je mij wel eigenwijs vinden :-)
Alles dat op mijn PC's staat, is gratis en alles is opensource, met uitzondering van een paar drivers.
Het gebruik van openstandaarden is voor mij een principe kwestie, wanneer een ODT document, dat aan alle door de overheid gestelde eisen voldoet, er vreemd uitziet in een Windows programma, dan heeft de Windows gebruiker een probleem, ik niet.
Deze discussie heb ik al gewonnen van het UWV, de VNG, Ministeries, diverse gemeenten, een aantal scholen, de politie West-Brabant/Zeeland en een aantal bedrijven.
Wist je, dat er in Limburg gemeenten zijn, die ook alleen PDF en ODF accepteren van de burgers?
Daar kwam ik toevallig achter tijdens een discussie hierover bij SeniorWeb.
Helaas was er ook een gemeente, die als antwoord op mijn vragen over het gebruik van OpenStandaarden een antwoord gaf als bijlage in een email, maar in DOC formaat. :-)
Of je leert die kinderen TeX. Kunnen ze gelijk ook een beetje programmeren, aangezien als een markup language werkt.
Of je leert ze een wazig product waar geen consistentie in te vinden is en wat voor de rest geen waarde heeft, behalve dat bedrijven wel een smak geld som moeten betalen voor het gebruik ervan.
Een win-win situatie tegenover een lose-lose situatie, dat zou makkelijk kiezen moeten wezen.
"aangenomen motie op de website van de Tweede Kamer. ‘Die staat er alleen in doc-file'."
Dat hebben ze haastig aangepast.
Maar het is dan ook de site van de Tweede Kamer, daar gaat het wel vaker mis. Op overheid.nl staat het keurig in PDF, ODT en XML.
En voor de rest? Een non-artikel over een reeds eeuwenoud probleem rond meta-talen en andere standaarden.
Een probleem dat vrolijk doorziekt in allerlei ander overheidsgefröbel zoals 'toegankelijkheid'. Prompt vertaalt met 'Accessibility', een popu-term óók al zo fijn toegankelijk voor mensen met een taalbeperking. Van W3C heeft nog nooit iemand gehoord, ook hierboven valt de term niet.
Intussen hangt de hele Tweede Kamer aan de iPad, óók al zo open. En gebruikt volgens Henk Kamp bijna het gehele kabinet privé-mail voor zakelijke stukken. GMail is inderdaad 'open', om niet te zeggen 'wagenwijd open'.
Hoe was het ook alweer met de 'overheidsdesktop' (GOUD)? Daar ging toch ook al van alles fout m.b.t. standaarden en regelgeving?
Die overgang naar open standaarden kunnen we de komende jaren heus vergeten. Het huidige overheidsICTlandschap is tezeer afhankelijk van verouderde Windowsversies en in elkaar gebutste Wordmacro-applicaties (zelfs voor kernapplicaties). Er is een stille migratie gaande naar appies.
En voor de goede orde : de 'ondersteuning' door Microsoft stelt en stelde in de praktijk geen ruk voor. Dan ben/was je beter af met de Open-community, niet alleen voor Office maar ook mail en browser. Of vraag het een scholier, die heeft doorgaans meer benul van ICT dan zijn docent.
@P.J Westerhof : Er gaat bij de 2e kamer inderdaad veel mis.
Ook de brief van ICT-leek Kamp staat in docx formaat, daarover heb ik (alweer) een klacht ingediend.
v.w.b. de W3C standaard, die is opgenomen in de webrichtlijnen versie 2, 10% van de overheids websites voldoet daaraan (10% is hoog ingeschat).
Ipad ......... dat is toch die tablet die geen openstandaarden out-off-the-box accepteert?