Gemeenten gaan per inwoner gemiddeld 82 euro uitgeven aan ict. De toename is het gevolg van stijgende personeels- en softwarekosten. Dit rapporteert M&I/Partners via de ICT Benchmark Gemeenten 2018, een studie uitgevoerd bij 39 gemeenten.
De ict-kosten (boekjaar 2017) zijn gestegen naar 82 euro per inwoner. Grote gemeenten (boven de 100.000 inwoners) zijn iets duurder uit: 84 euro per inwoner. Kleinere gemeenten betalen gemiddeld 76 euro per inwoner.
Waren de ict-kosten vanaf 2012 per inwoner redelijk constant, nu is er een stijging waarneembaar. Het accres is het gevolg van het groeiende belang van ict (door onder andere de verdergaande digitalisering en de AVG) en de toegenomen eisen aan informatiebeveiliging en privacy. Mede door de krapte op de arbeidsmarkt bedraagt de inhuur 24 procent en staat 40 procent van de gemeentelijke software buiten de deur.
De onderzoekers verwachten dat de kosten de komende jaren verder stijgen. Gemeenten zijn nog lang niet klaar met het inrichten van hun informatiebeveiliging en ook transformaties als de nieuwe Omgevingswet en data gestuurd werken doen een blijvend beroep op de informatieadviesfunctie.
Inhuur
De kosten voor ict-personeel zijn dit jaar gestegen van 39 euro naar 41 euro per inwoner. De oorzaak ligt in een toename in aantal fte, vooral op de functies voor informatiebeveiliging & privacy en informatieadvies. Daarnaast stijgen de kosten voor ict-personeel door een toename van inhuur. Deze bedraagt in 2018 bijna een kwart (24 procent) van de personeelskosten. Die inhuur is veelal gedwongen omdat gemeenten bepaalde vacatures niet vervuld krijgen.
In dat licht, vinden de onderzoekers, is het opmerkelijk dat de gemiddelde loonkosten per ict-medewerker al jaren constant zijn (circa 77.000 euro). Minder opmerkelijk is dat de behoefte aan voldoende gekwalificeerd ict-personeel de komende jaren blijft stijgen.
Uitbesteden
Het rapport van M&I/Partners stelt verder dat de trend van het op afstand beheren van software doorzet. Van circa 10 procent in 2013 naar meer dan 40 procent in 2017. Bijna de helft daarvan betreft clouddiensten.
De afname van zelf beheerde software heeft z’n beslag op de server & storage-kosten: een daling van ruim dertig procent, naar vier euro per inwoner. Hetzelfde effect is te zien bij het aantal systeembeheerders per 100.000 inwoners: een daling van bijna acht naar zes fte.
De kosten verdwijnen echter niet. De kosten voor beheer en infrastructuur worden door de leveranciers verdisconteerd in de prijs voor de softwaredienst. Deze stijging bedraagt in dezelfde periode zes euro per inwoner, maar is aan meer factoren te wijten dan alleen de transitie van software naar softwaredienst. Zo hebben de extra taken vanuit de decentralisaties in het sociaal domein ook geleid tot hogere softwarekosten.
Versnipperde softwaremarkt
Op de markt van de gemeentelijke softwaremarkt is Centric nog altijd de grootste leverancier, met een aandeel van iets minder dan twintig procent. PinkRoccade neemt zeven procent in. Het marktaandeel van Microsoft bedraagt vier procent, maar is in werkelijkheid hoger (tot twaalf procent) omdat veel gemeenten de software van Microsoft inkopen via andere leveranciers (Comparex en Comsoft).
De overige 62 procent is in handen van meer dan vijfhonderd (!) leveranciers. De markt is dan ook zeer versnipperd.
ICT Benchmark Gemeenten
De ICT Benchmark Gemeenten wordt sinds 2004 jaarlijks door M&I/Partners uitgevoerd bij meer dan honderd gemeenten. Het onderzoek geeft inzicht in de ict-kosten en de kostenontwikkeling van de eigen gemeente én vergelijkt deze met andere gemeenten.
Grappig dat kleine gemeente minder betalen per inwoner. De zogenaamde financiële voordelen van schaalvergroting blijken dus niet te bestaan.
@Corne Smiesing: dat is een conclusie die je volgens mij niet zomaar mag trekken. Voor hetzelfde geld zou je kunnen concluderen dat dit wordt veroorzaakt doordat de rol en het belang van ICT bij grote gemeenten meer wordt onderkend, wat zich vertaalt in een hoger kostenniveau.
Iedere gemeente gaat natuurlijk weer het wiel uitvinden waardoor de kosten exorbitant stijgen. Zou het niet verstandiger zijn één systeem in alle gemeenten in te voeren waardoor de kosten gedrukt kunnen worden en de beveiliging ook beter in de hand kan worden gehouden?