D66 wil weten of de omstreden antivirussoftware van het Russische bedrijf Kaspersky bij de rijksoverheid nu daadwerkelijk overal verwijderd is. Dit is onduidelijk, terwijl het kabinet vorig jaar al besloot om de antivirusmaker in de ban te doen, uit vrees voor spionage door de Russen. De regering lijkt zich hierover namelijk tegen te spreken.
Dit meldt Radio 1. Zo laat het ministerie van Binnenlandse zaken in een reactie op het Wob-verzoek van Reporter Radio weten dat er ‘geen informatie beschikbaar is of de software volledig is uitgefaseerd’. Op vervolgvragen laat het ministerie vervolgens weten dat dit wél bekend is, maar niet is vrijgegeven in de Wob-procedure. Volgens D66- Kamerlid Kees Verhoeven spreekt het ministerie zich daarmee tegen. Kaspersky stelt dan weer dat het nooit antivirussoftware heeft geleverd aan de rijksoverheid en dat er dus ook geen sprake kan zijn van uitfasering. Dit is opmerkelijk, gezien het kabinet zelf aankondigde de samenwerking met het bedrijf te verbreken.
Volgens het ministerie zijn die contracten met Kaspersky er wel. Verhoeven geeft bij Reporter Radio aan dat hij het ministerie nu vraagt om inzage in de contracten, waaruit zou moeten blijken dat Kaspersky toch antivirussoftware aan het Rijk heeft geleverd.
Kaspersky in de ban
Vorig jaar mei werd bekend dat de Nederlandse overheid de samenwerking met het Russische Kaspersky wilde verbreken. De overheid is een grote gebruiker van antivirussoftware van verschillende makelij. Eén van de leveranciers is Kaspersky Lab, maar gezien de oorsprong van het bedrijf en de kans op spionage door de Russen achtte men vorig jaar de kans groot dat data van het Rijk in verkeerde handen vallen.
Het kabinet besloot daarom geen gebruik meer te maken van antivirussoftware van het Russische bedrijf. De actie was een voorzorgsmaatregel die is genomen met het oog op de nationale veiligheid, schreef minister Grapperhaus toen aan de Tweede Kamer.
Een maand later trok de Russische beveiligingsspecialist Kaspersky de stekker uit het anti-ransomware-project No More Ransom en zijn samenwerking met Europol. Het bedrijf deed dat als reactie op een resolutie die het Europees Parlement aannam en die Kaspersky van de Europese markt wil bannen.
In december 2018 verscheen een rapport van beveiligingsonderzoeker Brenno de Winter die in opdracht van Kaspersky de gang van zaken onderzocht rondom het besluit van de Nederlandse overheid om het gebruik van Russische anti-virussoftware uit voorzorg te staken. Hij stelt dat de kabinetsmaatregel voor alle betrokken partijen schadelijk is. De Nederlandse overheid, burgers, bedrijven en uiteraard Kaspersky zelf hebben er last van.
Ten minste drie grote strafzaken rond malware lopen volgens De Winter aanzienlijke vertraging op, omdat van de expertise van Kaspersky geen gebruik meer kan worden gemaakt. Met de Nederlandse politie was een goede werkrelatie opgebouwd. Deze is nu verstoord. Ook stelt hij dat het kabinet klakkeloos het advies van de VS overnam.
