Atos gaat in hoger beroep tegen de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). Bovendien komt er een bodemprocedure om het hoog opgelopen geschil definitief te beslissen. Inzet is het mislukte project GT Connect. Daarbij zou Atos voor ruim 150 gemeenten het spraakverkeer, inclusief dat van de klantcontactcentra, afhandelen.
Volgens de ict-dienstverlener heeft de VNG ten onrechte de stekker uit het miljoenenproject GT Connect getrokken. De Haagse rechter stelde echter onlangs de gemeenten in het gelijk. Ze hadden voldoende gronden om met dit project voor overheidscommunicatie te stoppen, zo luidt het vonnis.
De rechtbank meent dat VNG Atos voldoende vaak op tekortkomingen heeft gewezen. Van meet af aan was er geharrewar. De gemeenten waren niet te spreken over de prestaties van Atos. Ze waren ontevreden over de functionaliteit. Ook de geringe voortgang van het onboarding- en migratieproces zette kwaad bloed. Verder waren er twijfels over de beschikbaarheid van de dienstverlening na afronding van de migratie. Bovendien zette de VNG vraagtekens achter de veiligheidssituatie van het productieplatform.
Eind 2019 stelde de VNG aan de ict-dienstverlener een ultimatum, waarop Atos in haar ogen nauwelijks reageerde. In de maanden daarna verslechterden de verhoudingen nog verder. De gemeenten vonden dat Atos er met de pet naar gooide, terwijl bij de leverancier de ergernis opliep over de geringe medewerking en starheid van de kant van de gemeenten.
940 specificaties
Atos bekritiseerde voor de rechtbank de wijze waarop VNG de aanbesteding van het project GT Connect had ingestoken. In plaats van te kiezen voor een meer functionele aanbesteding, waarbij kenbaar wordt gemaakt wat de gemeenten willen bereiken, kwam de VNG met 940 zeer gedetailleerde specificaties. De rechter veegde dit argument echter van tafel. Dan had Atos maar niet op de aanbesteding moeten inschrijven.
En als Atos meende dat de werkzaamheden werden opgehouden door onvoldoende medewerking van ambtelijke zijde, had de dienstverlener maar de Rode Vlag-procedure moeten volgen. Bovendien oordeelde de rechter dat Atos geen redenen had om de onboarding en migratie te vertragen. Als bepaalde gemeenten moeilijk deden, kon Atos gewoon bij andere gemeenten doorgaan.
Gegrond of niet?
De rechter ging ook niet mee met het betoog van Atos dat eventuele tekortkomingen aan zijn zijde dermate gering waren dat er geen gronden waren voor stopzetting van het project. De VNG had wel degelijk redenen het contract te vernietigen. Verder wees de rechter de eis van Atos af om de gemeenten te verbieden zich negatief uit te laten over Atos.
Overigens heeft stopzetting weinig invloed op de communicatie van gemeenten. Inmiddels bieden oplossingen als Microsoft Team voldoende soelaas. Voor Atos kunnen de gevolgen aanzienlijk zijn. De VNG heeft voor miljoenen aan boetes geheven.
De rechter is onderhand een beetje moe van Atos denk ik. Het bestuur moet zich eens achter de oren gaan krabben of ze wel met dit management verder willen. Dit management is continue in conflict met hun eigen personeel en de OR. Voert zaken door zonder instemming van de OR, versobert arbeidsomstandigheden al jarenlang en is nu ook al ruzie met klanten aan het maken. Ik ben niet verbaasd dat deliverables niet kunnen worden gehaald na jarenlang offshore en sterfhuis beleid van P. ’t Jong / H. Blom. Wanneer beseft het management nu eens dat klanttevredenheid niet samengaat zonder medewerker-tevredenheid? P. ’t Jong voert al jaren een sterfhuisbeleid door. De oudere werknemer noemt hij zélfs de werknemer “die vroeger goed was met een commodore 64” en is er trots op dat hij niet voor de publieksprijs gaat. Écht een manager uit ’t jaar kruik. Gelukkig kan Atos met de NOW-steun de claims van de VNG betalen, als er nog wat over is, want het meeste zal al wel naar Parijs zijn gegaan, om daar lekker met dividend te kunnen strooien. Een typisch voorbeeld van een bedrijf waar de “menselijke maat” is verdwenen en waar vernieuwing in de bestuurscultuur écht noodzakelijk is.
Natuurlijk is er geen mooier vermaak dan leedvermaak maar ik moet ook zeggen dat het allemaal verwarrend op me overkomt, het lijkt erop dat er iets op de rails is gezet wat door de markt achterhaald werd. En ik geloof direct dat Atos bij inschrijving een te grote broek aangetrokken heeft waardoor ze uiteindelijk operationeel in de problemen kwamen met de dienstverlening, ex-Atosser heeft een punt met offshoring als het om mensen in de delivery gaat. Het ‘We’re all Indians’ van een versobering van de arbeidsomstandigheden is tenslotte de innovatie van de kostenverlaging, managers bezuinigen graag de schroevedraaiers weg maar krijgen deze uiteindelijk weer in hun rug.
Ik weet niet of de geringe voortgang van het onboarding- en migratieproces kwaad bloed zette bij kleine of grote gemeenten maar ik weet wel dat er meer verschillen dan overeenkomsten zijn. Een Groninger met een Fries laten praten is al uitdagend en 940 specificaties vermenigvuldigen met 350 gemeenten levert dan ook een uitdaging aan maatwerk op. En elke afwijking op de standaard betekent een aanpassing op het onderhoud, de boemerang van het onderhoud zorgt er dan ook voor dat VNG zelf boter op het hoofd heeft.