De Belastingdienst worstelt al langere tijd met oude ict-systemen die niet gemakkelijk zijn aan te passen om nieuwe belastingwijzigingen uit te voeren. Zo kan een btw-verlaging op fruit en groente niet goed worden doorgevoerd, terwijl die maatregel in het regeerakkoord werd afgesproken. Ook de afgesproken afschaffing van de zogeheten jubelton, de belastingvrije schenking voor de aankoop van een huis, kan pas over twee jaar in de systemen worden verwerkt.
Van Rij is optimistischer dan de directeur informatievoorziening van de Belastingdienst, Koos Veefkind. Laatstgenoemde vertelde afgelopen januari tijdens een technische briefing aan de Tweede Kamer dat het nog zeker vijf à zes jaar duurt voordat de systemen voldoende zijn gemoderniseerd. Volgens hem is het minst flexibele systeem het systeem voor de omzetbelasting, waardoor veranderingen in de btw bijna ondoenlijk zijn.
Op schema
Tegen de tijd dat de volgende regeringsformatie plaatsvindt, zijn de systemen een stuk flexibeler, verwacht Van Rij. Als Rutte-IV de eindstreep haalt, zou dat neerkomen op maart 2025. De staatssecretaris zegt erbij dat er voordien ook al 'heel veel dingen wel kunnen'. Hij gaat er zijn best voor doen, maar wil er niet aan worden opgehangen, noteert de NOS. Volgens de bewindspersoon ligt de ict-verbetering op schema, zeker gezien de achterstand die er was.
De coalitiepartijen spraken vorig jaar af dat er extra geld beschikbaar komt voor verbetering van de ict bij de fiscus. Vanuit de regeringspartijen is dan ook met teleurstelling gereageerd op het tijdplan dat Van Rij voor ogen heeft.
Uitstel
De problemen bij de Belastingdienst zijn niet van de laatste tijd. Zo meldde de fiscus in 2018 dat zij veel vernieuwingsplannen, zoals vereenvoudiging van terugbetalingsregelingen voor zorg- of huurtoeslag of de geplande heffing op dieselauto’s, moest uitstellen. Begin vorig jaar vroeg de dienst bovendien om 23 miljoen euro extra om drie ict-projecten te voltooien, met veel vertraging. Daarnaast toonde de toeslagenaffaire dat andere nieuwe systemen niet op de juiste wijze werden ingezet.
Begin 2020 omschreef toenmalig minister Wopke Hoekstra (Financiën) de ict-situatie bij de Belastingdienst aan de Tweede Kamer. 'Er zijn veel verouderde systemen met achterstallig onderhoud. Er worden bijna negenhonderd applicaties met complexe koppelingen en onderlinge afhankelijkheden gebruikt. Daardoor kan aan burgers en bedrijven en de eigen medewerkers niet het serviceniveau worden geboden dat nagestreefd wordt en zijn er risico’s voor de continuïteit van processen.' Ondanks een aantal moderniseringsprogramma's, is de Belastingdienst nog niet robuust genoeg om onder meer op ict-vlak voldoende snel essentiële verbeteringen door te voeren, constateerde hij destijds.
Om te kunnen beoordelen moet u ingelogd zijn: