Veel Nederlandse servers misbruikt voor botnetspam

IBM heeft grootschalig onderzoek verricht naar de verschillende technologische dreigingen die zich in de wereld voordoen. Als onderzoeksbron gebruikt het techbedrijf de data van zijn ict-beveiligingsdivisie IBM Security. Het gaat om gegevens die zijn verzameld voor specialistische dienstverlening als managed security, incident response, pentesting, en vulnerability management.

Een onderdeel van het onderzoek richt zich op de infrastructuur achter botnets. Dit zijn netwerken van gekoppelde servers en computers die gezamenlijk worden ingezet voor bijvoorbeeld verspreiding van spamberichten of het massaal bestoken van websites. IBM keek naar verscheidene geospecifieke datapunten die te maken hebben met zogeheten command-and-control-infrastructuur, ofwel C2. Dit is een belangrijke aanwijzing voor centraal aangestuurde botnetactiviteiten.

Ongemerkt gecompromitteerd

Het merendeel van de datapunten blijkt zich te bevinden in de VS (ruim 26 procent), gevolgd door Frankrijk (7,6 procent), Nederland (6,3 procent), Rusland (6,1 procent) en Brazilië (5,8 procent). Deze apparaten zijn meestal ongemerkt gecompromitteerd door cybercriminelen, aldus de onderzoekers.

Dat Nederland zo hoog op de ranglijst staat, heeft volgens de onderzoekers te maken met de goede uptime van de servers. Ook kiezen de cybercriminelen er bewust voor om lokale servers te gebruiken voor lokale spamaanvallen. Dit wekt minder argwaan dan een aanval vanuit het buitenland. 

Operationele technologie

Het IBM-onderzoek reikt veel verder dan enkel botnetspam. In het rapport staat bijvoorbeeld ook dat er een forse toename is van het aantal cyberaanvallen op operationele technologie (ot) van industriële installaties en dat 86 procent van de datalekken wordt veroorzaakt door verkeerde serverinstellingen. Ransomware was in 2019 wederom een veel voorkomend fenomeen. Criminelen komen systemen ongeveer even vaak binnen via phishing, via scan & exploit en via de diefstal van credentials.