Cyberaanvallen op Russische aanbieders van satellietinternet kunnen grote gevolgen hebben. De Russen besturen hun nucleaire programma via satellietinternet en dreigden eerder al dat een aanval op dat systeem wordt gezien als een regelrechte oorlogsverklaring. Aanvallen van hackers aan de zijde van Oekraïne kunnen zelfs uitlopen op de inzet van kernwapens.
Die zorgen sprak Europarlementariër voor de VVD, Bart Groothuis, vandaag uit in het radioprogramma 1op1. Groothuis sprak met presentator Sven Kockelmann over verschillende onderwerpen rondom de Russische inval in de Oekraïne en de rol van de Europese Unie en de Navo hierbij.
Hij wees ook op een ‘nieuw fenomeen’, waarbij mensen naast voeding, medicijnen, spullen en huisvesting ook digitaal Oekraïners bijstaan in hun strijd tegen de Russen. De Oekraïense regering heeft namelijk de hulp van hackersgroepen ingeroepen om Russische doelen digitaal aan te vallen. Groothuis wijst erop dat die steun officieel bij wet verboden is en er in principe alleen verdedigend mag worden opgetreden.
‘Het is erg gevaarlijk om satellietcommunicatie aan te vallen met cybermiddelen.’ De Russen hebben volgens hem eerder al gemeld dat ze een aanval op hun satellietinfrastructuur zien als een rechtvaardiging voor oorlog. ‘De Russen sturen met die satellietverbindingen namelijk ook hun nucleaire afschrikkingscapaciteit aan. Dat is voor hen van vitaal belang. Zij hebben het gevoel dat ze nucleair buiten werking worden gesteld op het moment dat satellietinternetproviders worden aangevallen. Laat dat nu net eergisteren gebeurd zijn. Daar maak ik me zorgen om.’
Kernoorlog?
Groothuis begrijpt dat hackers zitten te popelen om de Oekraïners te hulp te schieten, maar wijst op de risico’s van een enorme escalatie van het conflict als de aanvallen op systemen door de Russen worden aangegrepen om op te treden. ‘Het ligt aan de interpretatie van de Russen waar dat toe kan leiden. Dat is dus een politieke keuze van drie à vier mensen in de Russische politieke top, die zullen een beoordeling maken.’
De parlementariër denk dat het op dit moment nog niet zover is dat de Russen direct op de lanceerknop van kernraketten drukken. ‘Maar ik wil wijzen op de gevaren die er zijn en hoe dicht je bij een escalatie kunt zijn. Ook bij aanvallen in het cyberdomein.’
Cybersecurity-expert Defensie
Europarlementariër Bart Groothuis heeft onder meer de onderwerpen defensie, technologie, geopolitiek, digitalisering en cyber in zijn portefeuille. Voor zijn politieke carrière werkte hij als hoofd van het Bureau Cybersecurity bij het ministerie van Defensie. Met die ervaring is hij naar Brussel gegaan om Europa en Nederland ook op digitaal gebied veiliger te maken.
Terugluisteren?
Luister hier vanaf 19.17 het fragment terug.
Bart Groothuis heeft gelijk. Naïef activisme kan voor rampen zorgen. Actuele foto’s en filmpjes over de echte situatie in Oekraïne op bijvoorbeeld overheidswebsites of rt.com zetten is één ding, maar de Russen pesten met sabotage van kritieke infrastructuur is iets heel anders. Dat laatste kan tot felle tegenreacties leiden en nucleaire vergissingen omdat men denkt aangevallen te worden. Niet doen dus.
Eerder nog werd putin beschuldigd van grensoverschrijdend gedrag, maar volgens zijn advocaat had ukraine het zelf uitgelokt.