Nog niet zo heel lang geleden was het leven van een it'er overzichtelijk. Je was vroeger goed in exacte vakken, hield van eentjes en nulletjes en volgde daarom een it-opleiding. Veel it-dienstverleners weten al een tijdje dat de werkelijkheid iets complexer in elkaar steekt. Nu veel bedrijven bezig zijn met de digitale transformatie, is het steeds belangrijker geworden voor it-specialisten om ook bedrijfsprocessen te begrijpen en de taal van de business te spreken. Of het nu gaat om big data, machine learning of artificial intelligence; de mogelijkheden zijn nu al veel en veel groter dan wat er al in de praktijk wordt toegepast. Het succes van it wordt niet meer begrenst door de technologische mogelijkheden, maar door de bereidwilligheid en vaardigheden van bedrijven en burgers om deze it-tools daadwerkelijk in te zetten.
Het succes van it-bedrijven wordt daarom steeds meer bepaald door hun potentie om de kansen van klanten te vertalen in it-oplossingen. It-consultants zijn daarom niet alleen meer it-specialisten, maar ook organisatiepsychologen en processpecialisten.
Wat wordt ons werk?
De verwachting is dat dit de komende decennia alleen maar zal toenemen. De ontwikkelingen op het gebied van robotica en kunstmatige intelligentie gaan op dit moment zo hard, dat er een maatschappelijk debat is opgelaaid over de verdeling van werk in de toekomst. Als het overgrote deel van ons werk straks is overgenomen door machines, hoe richten we dan onze maatschappij in? Hoe bepalen we wie wat verdient? Hoe gaan we onze (vrije) tijd indelen? Staan we het toe dat onze leiders vervangen worden door kunstmatige intelligente entiteiten? En zo ja, hoe stellen we de parameters zo in dat computergestuurde politieke leiders en managers de juiste beslissingen nemen? Belangrijker nog: wie bepaalt wat de juiste beslissingen zijn? En hoe voorkomen we dat deze systemen in de verkeerde handen vallen?
Wie bepaalt?
It was nooit een op zichzelf staande discipline. Sinds de uitvinding van de computer is er een wisselwerking geweest tussen techneuten die nieuwe mogelijkheden ontdekten en een veld daaromheen van experts die beïnvloedden hoe die technologie zou worden toegepast. Denk aan schrijvers en filmmakers die hun fantasie de vrije loop lieten over de toekomstige mogelijkheden (en gevaren) van it, en beleidsmakers die it-ontwikkelingen stimuleerden, maar ook begrensden.
Nu de impact van it op de maatschappij allesbepalend lijkt te gaan worden, is het raadzaam dat it-studenten zich verder verdiepen in een vak als sociologie. Zo kunnen ze de impact van de huidige en toekomstige technologie op de maatschappij van morgen beter inschatten en, waar mogelijk, bijsturen.
Reacties
Waarom denken mensen dat je met een papiertje even de nieuwe wereldorde te kunnen organiseren? Wat is dat toch met diploma's.
De heren Oppenheimer en Einstein werkten beiden aan het Manhattan project (ontwikkeling van de atoombom). Ze waren het oneens over de inzet en ontwikkeling ervan. Deze mensen worden in het algemeen gezien als zeer intelligent. De atoombom is er gewoon gekomen.
Is er iemand die denkt dat als beide heren een cursusje sociologie of psychologie hadden gevolgd, er geen atoombom zou komen? Wat een naïviteit!
IT-ers moeten goed kunnen documenteren, IT-ers moeten goed kunnen communiceren, liefst vloeiend in het Nederlands en het Engels, IT-ers moeten goede grafisch ontwerpers zijn, IT-ers moeten verstand hebben van sociologie, ... O ja, het is handig als IT-ers ook nog verstand hebben van computers en goed kunnen programmeren.
Ik snap waar het verhaal van Sonja de Vries vandaan komt. Vroeger had "de IT-er" alleen maar computer skills nodig, tegenwoordig komen daar steeds meer soft skills bij. De ene IT-er is beter in soft skills dan de andere IT-er. Net zoals de ene IT-er wat beter is in computer skills dan de andere IT-er.
Ik ben het niet met Sonja de Vries eens. Haar observatie is juist, er komt steeds meer kijken bij IT werk, maar je kunt niet van iedere IT-er verwachten dat ze goed zijn in allerlei verschillende soft skills. Het verhaal van Sonja laat zien dat je een team nodig hebt waarin alle disciplines zijn afgedekt, alle disciplines in één persoon willen hebben is het zoeken naar het schaap met 5 poten: die ga je niet vinden. "De IT-er" bestaat niet (meer), dus laten we stoppen met nog meer soft skills in die arme nerd te stoppen, maar in plaats daarvan hem/haar in een team te zetten waar anderen de zachtere skills voor hun rekening nemen.
Als psycholoog werkzaam in de IT onderschrijf ik vanzelfsprekend van harte het betoog om meer gedragskundige kennis in het IT-veld te brengen. Maar al te vaak vallen mij nog steeds de schellen van de ogen over het gebrek eraan! Toch ben ik het meer eens met de reactie van Frank en wel om twee redenen. In de eerste plaats omdat specialisme moet! Laat een nerd een nerd zijn en probeer hem geen communicatieve trucjes aan te leren. Dat wordt nooit wat. In de tweede plaats is gedragskundige kennis vooral in delen van het proces nodig, bijvoorbeeld in het formuleren van de functionele specs. Te vaak zien we nog bizarre techneuten-oplossingen waar de gebruiker zich maar mee dient te redden. Wel zal de programmeur er aan moeten wennen dat hij/zij meer en meer uitvoerder wordt, aangestuurd door een specialist met meer psychologische en gedragskundige kennis en skills.
De reactie van Atilla hierboven onderschrijf ik volkomen.
De meeste gebeurtenisen op deze wereld worden beheerst door de economie en die wordt bepaald door de som van bedrijfseconomische processen. Het idee dat deze maatschappij "in te richten is", komt uit de socialistische maakbaarheidsgedachte, die op zijn beurt weer afkomstig is van mensen die over het algemeen in de publieke sector werkzaam zijn en dus geen of weinig ervaring hebben met de dagelijkse jacht op winst en rendement.
Organisaties passen zich aan aan technolgie en niet andersom. Kijk maar eens hoeveel mensen vandaag de dag vervangen worden door IT, gewoonweg omdat dat meer oplevert. In ieder geval niet "door de bereidwilligheid en vaardigheden van bedrijven en burgers om deze it-tools daadwerkelijk in te zetten."
Het enige criterium is : ROI.
elk bedrijf is it bedrijf, dus elke it-er moet alles bedrijven ?
elke socioloog moet een minor in it ?
de it-er bestaat niet meer, maar laat de nerd een nerd zijn ?
zijn we er als techneuten zelf genoeg draagvlak kunnen creeren voor de sjoemelsofware ?
misschien moet de psycholoog geautomatiseerd... het schijnt dat je al een heel eind komt als je de laatste twee woorden van de patient in een vraagzin feed backt : uw moeder ?
@Dino
When Perry met Eliza :
https://www.theatlantic.com/technology/archive/2014/06/when-parry-met-eliza-a-ridiculous-chatbot-conversation-from-1972/372428/
Dit artikel toont aan in hoeverre sociologen doorgeschoten zijn in het alles naar hun hand willen zetten van hoe de samenleving in elkaar zou (moeten) zitten. Hier kan ik niet sterk genoeg tegen ageren. En zo te lezen van de mede respondenten delen zij dit sentiment.
Ik schrijf hier al jaren regelmatig dat je mensen moet laten doen waar ze goed in zijn en deze kan laten samenwerken in een teams waarbij het geheel groter is dan de som. Dat maakt het overigens ook makkelijker om meerdere deeltijd posities in dat team hebben zodat dat team ook meer divers kan worden ingevuld.
Enkele jaren geleden heb ik een afstudeerverslag van een studente SPH gelezen. Als bèta-man vond ik het heel lastig om hier doorheen te worstelen omdat het bol stond van hypothesen en gevoelsmatige conclusies.
Mijn afstuderen bestond vooral uit meten, weten, berekenen en feiten. Het echte IT is eigenlijk nog simpeler, deze kent immers maar 2 waarden.
Door slim te combineren met een veelvoud van 2 waarden kun je logica (zoals processen) heel mooi automatiseren.
Als je nu van een IT-er gaat verwachten dat hij/zij zich met de softe/pseudo-wetenschap van sociologie gaat bezig houden wordt zo iemand hoogst ongelukkig.
Hetzelfde geldt volgens mij andersom: laat een sociologe eens een fpga of plc programmeren, en dan wordt ze waarschijnlijk ook niet happy.
De vraag is dan ook wat er onder IT-er wordt verstaan. Er zit voor mij een groot verschil tussen "werkzaam in de IT" (bijvoorbeeld projectmanagers of scrummasters) of iemand die kan debuggen op grote complexe systemen die geprogrammeerd zijn met talen als C, C# etc.
@Pavake: Het slaat inderdaad behoorlijk terug op jouw stuk "Dé ICT'er bestaat niet"
Zelfs vage gamma's vallen onder de ICT-ers tegenwoordig. Langzaam wordt het container begrip "Professional" verdrongen door "ICT'er".
@Pa Va Ke
Nou ben ik het niet eens met het artikel, jij maakt het nu wel heel bont.
Tuurlijk, een compleet vastgeroeste nerd in de IT en een linkse compleet op wiet georiënteerde zweefmuts zouden bijna in je straatje passen. Maar gemiddelde IT-ers en gemiddelde sociologen en psychologen zijn toch niet afgezonderd in de samenleving. Let met name op het woord "samen". Ik ga daarom het meest mee met Frank zijn bijdrage: het team. Maar niet alleen IT-ers en sociologen, maar ook financieel experts, logistieke mensen. Het ligt natuurlijk aan dat wat moet worden geregeld.
Daarmee kom ik weer op mijn eigen stokpaardje: er bestaan geen IT-projecten of business-projecten (verzinsel van IT-ers overigens), maar er bestaan projecten. Een aantal activiteiten die de een verandering binnen de staande organisatie moet teweegbrengen. Elk van die activiteiten hebben in de tijd bepaalde mensen nodig in verschillende samenstelling. Het zo al heel knap zijn als deze mensen elkaar vinden, echt communiceren, elkaar accepteren en van elkaar leren. Dan kom je al een heel eind.
@Atilla: ik ben het helemaal met je eens.
Maar ik reageer dan ook op het enigszins zwart-witte artikel van de auteur, niet op jouw mening :)
De auteur (welke overigens schittert door afwezigheid tot op heden) stelt dat de IT student een minor sociologie moet volgen ... alsof alle IT-ers compleet vastgeroeste nerds zijn.
Gelukkig hebben de meeste IT-ers waar ik mee gewerkt heb / werk ook echt wel sociale kanten, maar dat wil niet meteen zeggen dat ze vrolijk gaan worden van een verplichte minor sociologie.
Wat je namelijk wederom ziet is dat iemand wil dat "de IT-er" zich maar weer aan moet passen. Als "men" de IT zo belangrijk vindt voor de samenleving, waarom gaat de alpha's en gamma's zich dan eens niet verdiepen in de core-IT?
Rare stellingname? Ja, maar niet anders dan wat de auteur poneert.
Mooi om de reacties en verschillende zienswijzen te lezen nav mijn opiniestuk. Ik wil graag wat nuance inbrengen. Ik ben niet van mening dat een IT-vakspecialist een socioloog of psycholoog moet worden, de IT’er hoeft niet van aard of specialisme te veranderen.
Ik wil aangeven dat als de wereld van IT en veranderingen door digitalisering een steeds grotere (maatschappelijke) rol innemen, er ook grotere verantwoordelijkheden kunnen gaan komen te liggen bij de IT’er. Hun ‘uitvindingen’ kunnen grote impact hebben op de maatschappij. Is het dan niet interessant als IT’er om af en toe uit je vakgebied te stappen en om je heen te kijken naar de wereld waarin we leven en mogelijk gaan leven en bekijkt welke rol jouw vakgebied daarin kan gaan innemen en hoe je daaraan wil/kan deelnemen?
Op minder grote schaal; is het niet prettig als de oplossing of tool waaraan je werkt zo gemaakt wordt dat het aansluit op de gebruiker? Natuurlijk is het de ideale speelveld als je een team van verschillende specialismen bij elkaar hebt, want het vijf-potige schaap zijn past bijna niemand goed. Maar als IT’er heb je dat niet altijd. Soms zit je bij de klant aan tafel en zal je allebei je best moeten doen om elkaars ‘taal’ te spreken.
@Sonja: leuk te zien dat je ook reageert, kunnen veel schrijvers nog steeds een voorbeeld aan nemen.
Ik ben het helemaal eens met wat je in je 2e alinea schrijft. In één van mijn banen zat ik vooral in een ondersteunende hoek, en zag ik weinig van het eindproduct. Daar had echter geen minor sociologie aan geholpen, had vooral te maken met de organisatie van het bedrijf (wij maakten een sub-onderdeel, het eindproduct werd in een ander land gemaakt).
Tot een jaar geleden heb ik gewerkt aan een product in de medische hoek, welke onlangs officieel op de markt gekomen is. Als je dan in de media leest dat dat product op de markt gekomen is, voel je toch enige trots, en zie je een mooi voorbeeld hoe het werk van jou en je collega's bijdraagt aan, in dit geval, de gezondheidszorg.
Maar ook daar heb ik geen cursus sociologie voor nodig gehad.
De die-hard IT-er die alleen maar achter zijn computer zit en leeft op pizza's en cola is leuk voor in de films, maar in het echt zijn ze volgens mij behoorlijk aan het uitsterven. Zeker met de nieuwe ontwikkel methoden waarbij het hele team aan een product werkt, is iedereen veel meer betrokken bij het eindproduct.