Soms (eigenlijk altijd) is het goed om eens stil te staan bij het 'waarom' van ons vak. Voor softwareontwikkeling, bijvoorbeeld, zijn er verschillende beweegredenen. Functionaliteiten worden soms ontwikkeld omdat concurrenten dat ook doen, of omdat ze nu eenmaal technisch mogelijk zijn.
Dat niet de concurrent, ook niet de developer, maar de eindgebruiker centraal zou moeten staan in het ontwikkelproces, dat weten we inmiddels al een aantal jaren. De eerste keer dat het woord design thinking opdook op Computable stamt alweer uit 2010. In de praktijk merk ik echter dat het toepassen van de principes van design thinking niet altijd even eenvoudig zijn. Daarom, uit eigen ervaring; tips om deze manier van denken toe te passen in je organisatie.
Principes van design thinking
Laten we eerst beginnen met de vijf fases van design thinking in het ontwikkelproces:
- Empathise
- Define
- Ideate
- Prototype
- Test
In al deze fases staat de gebruiker centraal. Fase 1. empathise, wil zeggen dat je je zo goed mogelijk probeert te verplaatsen in de wereld van je gebruiker. Wat zijn de grootste uitdagingen van de eindgebruikers en hoe kun je daar het beste mee helpen? Als het probleem eenmaal is gedefinieerd (fase 2) ga je het met ontwikkelteam zo veel mogelijk oplossingen bedenken (fase 3). Na het maken van een schifting wordt een prototype ontwikkeld (fase 4) en getest met gebruikers (fase 5).
Tip 1: laat je leiden door empathie (en niet door concurrenten).
Luisteren naar je klanten, testen bij klanten; de eindgebruiker speelt een belangrijke rol bij design thinking. Dat betekent dat er best wat tijd en energie gaat zitten in het sparren met klanten in verschillende fases van de ontwikkeling. Uiteindelijk levert dit echter een groot voordeel op ten opzichte van andere designprincipes (zoals je laten leiden door concurrenten); je brengt immers unieke oplossingen op de markt waar de eindgebruiker daadwerkelijk behoefte aan heeft.
Tip 2: begin klein.
Het mooie van design thinking is dat je al vrij snel resultaat kunt laten zien. Zo kun je in een design sprint al gauw binnen een week iets van waarde laten zien. Aan de hand van een prototype dat gevalideerd is met gebruikers neem je vervolgens de beslissing of je verder wilt met de ontwikkeling of niet.
Tip 3: laat design thinking doorsijpelen in de haarvaten.
Veel meer dan in de traditionele ontwikkelmethodes is interne communicatie van levensbelang voor het slagen van design thinking. Dat betekent dat je als development-team geen eiland meer bent, maar nauw samenwerkt met bijvoorbeeld productmarketing en productmanagement. Zo werken wij met een UX boost-team dat als doel heeft om design thinking als manier van denken binnen de hele organisatie te verankeren. Leden van dit team zijn onderdeel van zogeheten solution teams waarin ook productmarketing en productmanagement vertegenwoordigd zijn – als UX-specialisten vertegenwoordigen wij in dit team de gebruiker.
Tip 4: zorg voor support van het managementteam.
Hoewel design thinking in eerste instantie een visie is op productontwikkeling, gaat de impact ervan veel verder. Door je te verplaatsen in de wereld van de klant kun je als organisatie op zoek naar verborgen klantbehoeften. Dit is een van de kenmerken van zogeheten exponentiële organisaties; bedrijven die echt disruptief willen zijn in hun sector, moeten op zoek gaan naar die ene klantbehoefte die nog niemand vervult of zelfs had herkend.
Steun
Om design thinking succesvol toe te passen, is het belangrijk dat er steun is van de directie en het benoemen van deze strategische voordelen helpt daar zeker bij.
Interne afstemming en support, pragmatisch te werk gaan en dicht bij je klant staan zijn dus belangrijke pijlers van design thinking. Dat betekent niet dat je als softwareorganisatie van de ene op de andere dag zomaar over bent op deze manier van ontwikkelen; vaak is er wat tijd voor nodig om de transitie te maken. Dat geldt zeker voor organisaties die al jarenlange ervaringen hebben met development.
Als deze manier van denken eenmaal aanslaat binnen je organisatie, dan merk je al gauw dat het veel meer is dan een manier om software te ontwikkelen. Het centraal stellen van de gebruiker is niet alleen een andere development-filosofie, maar een compleet andere manier van kijken naar de business. Design gaat veel verder dan het toepassen van kleurtjes in een scherm; het krijgt een strategische rol die je helpt om je te onderscheiden in de markt.
Geen wonder dat de hele organisatie daar belang bij heeft.
Murat Akyol, manager UX Design bij Exact
wat moet het toch heerlijk zijn om als ux boostend solution team 😛 het opstellen van requirements gewoon design te kunnen noemen en architectuur, functioneel en technisch design en kosten compleet te negeren.