Deze opinie is van een externe deskundige. De inhoud vertegenwoordigt dus niet noodzakelijk het gedachtegoed van de redactie.

Wat hebben de metaverse en web3 gemeen?

Computable Expert

Henri Koppen
Directeur, ARDA. Expert van Computable voor de topics Digital Transformation, Cloud Computing en Start-ups.

In een discussie op de Computable-website vroeg Dino mij weer eens wat te schrijven. Hij vroeg om een bijdrage die niet over cybersecurity awareness zou gaan. Aan dat verzoek wil ik graag gehoor geven! Als je het nieuws een beetje gevolgd hebt dan weet je dat Facebook verder gaat onder de naam Meta en dat Mark Zuckerberg het heeft over 'de metaverse'. Daarnaast lees je ook veel over web3. Wat hebben deze twee onderwerpen met elkaar te maken? Verrassend veel!

Web1 was de jaren negentig. De tijd van webpagina’s consumeren en zoeken op het internet. Web2 begon zo’n beetje na de bubble burst van 2001, waarin er gouden bergen werden beloofd, maar nog niemand de kans had zijn geld uit te geven op het internet. Web2 kenmerkt zich door interactie, zoals social media, en de mogelijkheid om geld te besteden. Web3 is eigenlijk al gestart en is platgeslagen de laag die wordt toegevoegd met blockchain, cryptovaluta en non-fungible tokens, ofwel NFT's, en de onderliggende smart contracts. Kortom; digitaal en decentraal bezit.

Web3 is in feite de revolutie en globalisering gefaciliteerd door de decentrale natuur van het internet zelf. Het is het internet wat zich losweekt van de traditionele valuta die in bedwang gehouden worden door overheden en centrale banken. Deze worden vervangen door cryptovaluta en digitaal decentrale grootboeken die in de lucht worden gehouden door anonieme computers die op basis van open source software allemaal samenwerken zonder dat er een centrale controller tussen zit. Als je hier niet eerder over gelezen hebt, dan leest dit als wartaal. Ik zal het wat tastbaarder maken.

Web3

"Geld overmaken naar iemand anders zonder dat hier een bank of centrale partij tussen zit"

Op web3 kun je wereldwijd virtueel geld overmaken naar iemand anders zonder dat hier een bank of centrale partij tussen zit. Stel, je bent muzikant en maakt muziek die een groeiende groep mensen leuk vindt. Dan kun jij de virtuele rechten op zo’n nummer kopen en steun je de artiest. Maar als je dat recht doorverkoopt, dan kan het zo ingericht worden dat de muzikant hier ook virtueel geld voor krijgt. Ik schrijf hier steeds virtueel bij, want iedereen kan de muziek kopiëren en als eigenaar kun je jouw rechten niet afdwingen op de 'oude' wereld. Het is meer dat je kunt aantonen dat jij het recht op het nummer van de originele artiest hebt gekocht en dat mensen dit kunnen controleren, maar dat het nog steeds wel gebaseerd is op vertrouwen. Stel dat de artiest een ander systeem voor tokens omarmt of zijn rechten nog een keer verkoopt, dan kun je hier weinig tegen doen. Aan de andere kant, als de artiest dat doet verliest deze het vertrouwen van de crowd en zal niets meer aan zijn tokens kunnen verdienen. 

Hier is nog een ander voorbeeld. Een populair spel kan unieke items van dat spel, bijvoorbeeld een magisch zwaard, koppelen aan een unieke token dat verbonden is aan het spel. Wie de token heeft kan het zwaard in de game gebruiken. Het kopen en verkopen van dit zwaard gebeurt op een manier die los staat van banken en de prijs kunnen virtuele muntjes zijn, maar ook cryptovaluta die ergens weer te converteren zijn naar euro's of dollars. Dit is een mooi bruggetje naar het tweede onderwerp; metaverse.

Second life

Ken je de virtuele wereld nog van second life? Dat was een virtuele wereld waarin je met een eigen gemaakte avatar kon bewegen en interactie hebben met andere avatars. Een virtuele wereld die wel eindig was. Je kon dus 'grond' kopen en de gemeente Zoetermeer was in 2007 bezig het eerste virtuele stadhuis te plaatsen. Second life was echter een centraal bedrijf en de virtuele tokens waren een teller in het spel en hadden geen relatie met de wereld daarbuiten.

Wat ook niet in second life zat was dat je jezelf echt kon onderdompelen in die wereld met een vr-bril. Laat Meta nu de best verkochte vr-bril aller tijden maken: de Oculus Quest. Als je deze opzet kun je spelletjes spelen, maar je kunt ook je eigen avatar vormgeven en een huis vullen met spullen die je hebt verdiend met interactie. Zelf heb ik al een paar potjes poker gespeeld met mensen van over de wereld en dat was best bijzonder. Je hoort en ziet niet alleen de mensen die om de tafel zitten, maar ziet ook de bewegingen van hun handen en hun hoofd. Je kunt dus een high five geven die vibreert in je handen.

Metaverse

"Er is niet één eigenaar met alle controle"

Wat de metaverse precies is weet niemand. Het is een visie, een idee. Waar het wel op lijkt is dat het een soort alternatieve werkelijkheid kan worden waarin iedereen alles kan zijn. En dat je niet fysiek bij elkaar hoeft te zijn om het samen te beleven. Waar het op lijkt is dat het ook niet allemaal alleen maar animatie is zoals met een vr-bril. Het brengt elementen van de fysieke wereld samen in een virtuele wereld. Zo kun je samen naar de bioscoop of concert waarin je echt dichtbij je idool en elkaar kunt zijn, maar ook samen een spel kunt spelen in een fantasy-wereld. Daarnaast suggereert Mark Zuckerberg dat het een universum is voor iedereen en niet alleen van Meta. Dus dat er een soort framework ontstaat waarin je diverse mogelijkheden aan elkaar kunt knopen en dat er niet één eigenaar is met alle controle. Maar dat is slechts theorie.

Als je web3 en metaverse bij elkaar brengt, dan ontstaat er een alternatieve werkelijkheid waarin het uitwisselen van items gaat op een virtuele manier maar wel met gebruik van je identiteit. Door iets digitaal te signen kun je aantonen dat iets van jou is of van jou afkomt. Het kan ook de objecten die je deelt uniek maken, maar dit is de droom die je verkocht wordt.

De toekomst

De ontwikkeling van vr-/ar-techniek is aan het versnellen, maar de grote doorbraak zal misschien niet de komende vijf jaar gebeuren. Dit past helemaal in het plaatje dat de korte termijn wordt overschat en de lange termijn juist wordt onderschat. Wat echter niet verandert is de hang naar geld en macht. Wie veel heeft zal veel meer krijgen in zowel geld en macht. Vanuit gemak en vermaak zullen velen hier niet echt mee zitten. Zij kopen zich in bij deze fantasie. Privacy of centralisatie is niet iets waar de meerderheid zich mee bezighoudt. Brood en spelen dus. 

Er zitten heel veel haken en ogen aan web3 en de metaverse. Wie slaan allemaal gegevens over jou op? En gebeurt dit wel veilig? Het digitaal tekenen of tokens uitwisselen gebeurt dan wel op basis van cryptografie, maar als je de sleutel verliest of gestolen wordt, dan verlies je direct de controle. Het is dus geen goede authenticatie. Als je slachtoffer wordt van een misdrijf, waar kun je dan je recht halen? In systemen met mensen en geld is nu eenmaal regulering nodig. Hoe kan de essentiële  trias politica, de scheiding tussen wetgeving, rechtspraak en handhaving, in stand gehouden worden?

Next level dystopia

"Ongelijkheid, intolerantie en machtsmisbruik"

De ervaring leert dat iets eerst ontstaat en pas jaren later er goede regulering komt. In deze wereld waar feiten ook maar als meningen worden gezien heb je in de metaverse de perfecte storm van anarchie en verdeeldheid. Web3 en metaverse zijn menselijke verzinsels. Niettemin hebben ze gemeen dat het beide virtueel is en zich afzet tegen de werkelijkheid van de fysieke wereld zoals we die nu nog hebben. Ze delen een belofte van vernieuwing en eindeloze mogelijkheden, maar de realiteit verandert niet. Ongelijkheid, intolerantie en machtsmisbruik, met web3 en metaverse schiet het door naar een next level dystopia. Niettemin zullen we ermee moeten dealen, want ik zie geen reden waarom het niet zal ontstaan. En daar moet je het dan mee doen, mijn mening. Maar wat denk jij?

x

Om te kunnen beoordelen moet u ingelogd zijn:

Dit artikel delen:

Reacties

Ik plaats een reactie zodat ik een e-mail krijg bij nieuwe reacties. Deel je mening, ik ben benieuwd hoe jij dit ziet.

Die Henri, op de vraag over de losse bonnetjes krijg je geen antwoord maar hij komt wel met smart contracts. En Jan maar zeuren over mijn persoonlijkheid zonder in te willen gaan op de inhoud terwijl ik vooral wees op maatwerk van contracten in de cloud. Want op de man af gevraagd is me niet duidelijk wat de ruil precies omvat. Een alternatieve werkelijkheid klinkt heel erg hetzelfde als de bedot.com economie van Web 1.0 waar Nina met lege dozen aan het schuiven was.

Begrijp dat er toch nagedacht is tijdens het kerstdiner, mijn favoriete quid pro quo van voor wat hoort wat aangaande een transitie van digitaal naar fysiek gaat om de lompe boer in de supply chain. Want zoals je in geouwehoer niet kunt wonen zo kun je niemand voeden met een virtuele realiteit. Oja, smart farming gaat om IoT met fog computing en de oude garde van smart contracts in supply chain gaat om Batavus Droogstroppel.

Maar wat ik denk is niet belangrijk, het gaat om wat verkoopt.

Oudlid, men koopt en gebruikt wat makkelijk is. Dus misschien moet je jouw vragen wat anders stellen als je geen antwoorden krijgt.

Ik vrees dat ik de vraagstelling niet hoef te herformuleren als ik uitga van de vraag, de behoefte S.M.A.R.T maken gaat namelijk niet alleen om het gemak zoals ik ooit eens in een oude opinie uitlegde:

"Magistrale verkooptruc is zoals Jort Kelder de werking van de markt uitlegde door aan Matthijs van Nieuwkerk zijn pen, iets van weinig waarde te vragen. En toen Jort deze had vroeg hij aan Matthijs om zijn naam op te schrijven. En hoe verrassend had Matthijs daar een pen voor nodig die Jort hem wel wilde verhuren, voor een belachelijk hoge prijs uiteraard."

Ergens heb ik het idee dat Henri gewoon geen antwoord wil geven want de ruil gaat om privacy voor gemak.

Beetje magere visie op wat Web 3.0 zou kunnen worden van Henri, vind ik, en vooral inderdaad zoals hij het zelf al zegt: erg platgeslagen met blockchain, cryptovaluta en NFT's als hypewoorden waar we over een jaar of 10 weinig meer van zullen horen en dan vast niet als de fundamenten van het moderne WWW beschouwd zullen worden. AI mis ik nog in het rijtje, of is dat alweer in de vergetelheid aan het raken?

In 1994 dacht ik dat de 3D opvolger van HTML,VRML, wel snel dominant zou worden, net als nieuwe en "betere" Corona-varianten nu. Web 2.0 bleef echter gewoon tekst met platte plaatjes en video, en met flink wat meer interactie en content creation door de gebruikers.

Ik denk dat het humane Web3.0 meer richting gaat van het paradigma uit 1984 van SUN: "the network is the computer", met edge-devices die visueel steeds beter 3D en location based / omgevingsbewust aankunnen en andere metaverse-achtige AR en VR elementen, zoals meer zintuigen en diepere emoties erbij betrokken dan alleen beeld en geluid.

Het Web 3.0 voor de robots vinden de apparaten zelf wel uit...en misschien beschouwen we Web 3.0 achteraf wel als de wereldwijde toepassing van internettechnologie waarbij mensen, apparaten en zelfgenererende code gelijkwaardige of in ieder geval gebalanceerde rollen hebben leren spelen. Dystopia kun je altijd roepen, angst regeert (nu eenmaal een stuk makkelijker).

Dank Fred voor je uitgebreide reactie. En laat ik het maar gezegd hebben: web3 is een zinloze term net als dat web 2.0 dat was.

Rond 2000 dacht ik dat de browser niet een lang leven zou hebben en dat er een soort browser zou komen waarmee je sneller veel mooiere dingen zou kunnen maken, soort flash on steroids. Maar dat is nooit gebeurd. Persoonlijk geloof ik overigens ook niet in cryptovaluta, blockchains en NFT. Maar de algemene tendens die ik lees is dat web3 vooral de tokenization is van het internet. Decentralisatie versus de grote corporates zoals Facebook, Instagram, Whatsapp, TikTok, Snap, LinkedIn, Twitter, etc.

However.

De metaverse is ook zo'n loze term die niets concreets is, maar toch zit er wel iets in. De wens om te beleven zonder dat je hiervoor rijk hoeft te zijn. En iedereen die voor het eerst een oculus op zet zal dat eerste gevoel onthouden. En als je nu eens wat video's bekijkt die je met de term "Varjo XR-3" kunt vinden, dan zie je al een beetje hoe next level eruit ziet. Combineer dat met drukpakken en van die loopplaten en dan wordt dat al best spectaculair. Juist met AR kun je een stukje realiteit virtualiseren. En met iteratie verwacht ik hier toch wel spectaculaire resultaten van. Niet nu zo'n bril nog 6000 dollar kost, maar de oculus quest 2 voor 350 euro is een spectaculaire koop. Het wordt onderschat hoeveel innovatie daar in zit.

Als ik kijk naar de cryptovaluta wereld en de misinformatie dan vind ik een dystopia niet vergezocht. Toen ik voor het eerst het woord "klimaatlockdown" hoorde kon ik me er ineens van alles bij voorstellen. De frictie tussen de haves and have nots....

En dat is natuurlijk leuk aan dit soort artikelen.... over een paar jaar kun je zien hoe deze oud worden zoals we nu voorspellingen van chriet titulaer zien uitkomen...,

Pff, gelukkig blijken we het toch eens te zijn, grosso modo, Henry, top!

Ik sta te popelen om zelf een Quest te kopen. En ja, Facebook draagt (nog steeds) echt substantieel bij aan de VR-ontwikkeling. Maar je koopt alleen een gebruiksrecht en zonder Facebook account is er nog weinig lol aan te beleven. Dus ergens is er blijkbaar toch ook iets van een dystopia in mijn achterhoofd. Vijf jaar geleden deed ik wat voorspellingen over VR hier in Computable. In hoeverre ik juist zat toen, moet nog blijken, maar leuk om terug te lezen is het wel al: https://www.computable.nl/artikel/opinie/digital-innovation/5918368/1509029/2016-was-toch-het-jaar-van-virtual-reality.html

Inderdaad een beetje magertjes want de 'moneyball' van VR/AR in de sport kent een stormachtige ontwikkeling. VR + AR = MR want de visuele overlays zijn al aardig ingeburgerd bij sportuitzendingen. En dat is nog maar het topje van de ijsberg want de inzet van technologie in de sport draait om de prestatie en beleving. Ik heb recentelijk dan ook een soort van Google Glass gekocht alleen dan anders want draagbare technologie zorgt voor een stormachtige ontwikkeling in de moderne datasynthese van All People Seems To Need Data Processing aangaande waardevermeerdering via DIKW.

Ik heb dan ook nog een opinie op de plank liggen over de ontwikkeling van de swim-o-matic tot op heden omdat het menselijk oog gewoon het verschil niet ziet tussen 0,01 seconden. De inzet van technologie in de arbitrage is trouwens tweeledig want zie tegenwoordig nog maar de vrijwilligers te vinden ervoor. Henri c.s. zitten de hele dag met een VR-bril op hun eigen planeet.

Wat zou de schrijver bedoeld hebben ?
een bekende vraag op de middelbare school, boekbespreking.
altijd wel bijdehandte klasgenoot die vond dat je dat het beste aan de schrijver zelf kon vragen.
Gelukkig is dat hier niet nodig.

want wat hebben metaverse en web3 gemeen volgens de auteur ?
het zijn loze termen.
en wat is web3 ?
platgeslagen de "de laag die wordt toegevoegd met blockchain, cryptovaluta en non-fungible tokens..."
waar de schrijver zelf van zegt er niet in te geloven.

"De metaverse is ook zo'n loze term die niets concreets is, maar toch zit er wel iets in"
De visie van de auteur ...

lange termijn visie wordt onderschat en korte termijn overschat.
Prima natuurlijk alleen wel vreemd om dan aan te komen met een verhaal dat we de toekomst maar moeten afwachten maar dat we nu al wel een leuke VR bril hebben voor 350 euro. Fred gaat er ook eentje halen.

'Als ik kijk naar de cryptovaluta wereld en de misinformatie dan vind ik een dystopia niet vergezocht. Toen ik voor het eerst het woord "klimaatlockdown" hoorde kon ik me er ineens van alles bij voorstellen. De frictie tussen de haves and have nots....'

Dat kan veel korter: vroeger was alles beter.


Dino, je bent weer scherp! Mijn doel als schrijver is om de twee termen toe te lichten. En je verdraait wel mijn uitspraak zoals "lange termijn visie wordt onderschat en korte termijn overschat". Dat is niet wat ik schrijf. Wat ik bedoel is dat men allemaal vergezichten schildert met metaverse terwijl de huidige metaverse nog weinig voorstelt. Toch zie ik er op de lange termijn wel wat in. Kijk maar naar internet. Dat was ook erg beperkt in het begin terwijl het nu dominant aanwezig is in de maatschappij.

Thuiswerken was ook maar mondjesmaat, daar is in twee jaar tijd toch wel heel veel verandering in gekomen. Teams was in het begin ook niets... nu is het niet meer weg te denken.

En vroeger was zeker niet alles beter! Maar de bedreigingen die we zien zijn wel heel reëel.

Henri,
Raak je ook het doel? De term Web 3.0 kent een nogal uiteenlopende uitleg en is een enigszins loze term zoals Dino zegt. Maar een voortschrijdende ontwikkeling die te zien is in het gebruik van een allesomvattend netwerk zoals Internet gaat om apparaten die 'slim' worden middels AI. Dat biedt een nieuwe interactie zoals: "Hey Siri! Zoek een restaurant."

En is het huis van de toekomst waar Chriet Titulair het ooit eens over had niet gewoon een 'connected home' met allerlei op internet aangesloten domotica?

Want web 3.0, althans het concept, zal via het internet gegevens verzamelen en interpreteren om een 'user-centric' belevenis te bieden waarbij er nog wel wat vragen blijven over de privacy aangaande het gemak. De dystopie van 'Big Tech is watching you' betreft tenslotte vooral het verdienmodel van Smoelenboek welke om het profileren van mensen gaat. En of het ruilmiddel nu pecunia, kudos of crypto heet is niet relevant want het gaat om de waarde die het vertegenwoordigd.

Veel woorden nodig om de alternatieve economie van Meta te beschrijven.

Een fantasiewereld waar een Nederlands bedrijf als thefabricant.com een digitale jurk kan verkopen voor EUR 9500. Echt geld verdienen in een nep wereld, daar is het Zuckerberg om te doen. Mensen die het niet gemaakt hebben in de echte wereld kunnen in Meta toch ervaren hoe het is om vermogend te zijn.

Bijzonder distopisch lijkt mij het voor de Meta gebruikers in North Carolina die de dag doorbrengen met een Oculus op terwijl op enige kilometers afstand een bos wordt gerooid door Enviva die houtpellets produceren voor de biocentrales in Europa welke Meta datacenters als in Zeewolde aan de gang moeten houden.

Want dat is uiteindelijk de echte prijs die iedereen betaald voor deze nep wereld.



Met de oproep van Bart Jacobs om blockchain als oplossing die een probleem zoekt nu achter ons te laten, zijn we er helaas nog niet. Ook in 2022 zullen er nog heel wat NFT's verkocht worden en piramidespelletjes met cryptomunten gespeeld worden. Mijn bezwaar om de term Web3 voor dat soort zaken te laten kapen, wordt gedeeld in deze blog op CircleID: https://circleid.com/posts/20211216-the-term-web3-has-been-seized-by-the-crypto-market-an-internet-governance-perspective

Goed artikel wat aanzet tot denken, een soort Computable kerstpuzzel. Het zijn beide begrippen die me helemaal niets zeiden. Web3 en metaverse. Van de crypto zeker gehoord, je wordt doodgegooid met reclames. Je bent een sufferd als je niet iets met crypto's doet. Meta ken ik als de nieuwe naam van Facebook, met zijn metaverse. Het internet geeft antwoord.

https://en.wikipedia.org/wiki/Web_3.0

Over Web 3.0 eerder gelezen en moest daarbij zelf ook denken ook het nieuwe idee van Tim Berners Lee. Web3, zonder spatie, zonder punt, is wat anders. Verwarrend. Informatieve links vond ik deze:

https://en.wikipedia.org/wiki/Web3

en vooral deze, een interview met een van de grondleggers van de Ethereum, Gavin Wood, en bedenker van het Web3. Erg goed interview, ook door de interviewer. Geeft veel antwoorden over Web3.

https://www.wired.com/story/web3-gavin-wood-interview/

Vond het een schokkend interview. Het zijn allemaal crypto mannen / crypto bedrijven die achter het Web3 zitten (Laatste bericht Fred Ten Hage). Ik zie Web3 niet als een een apart internet maar meer als een nieuwe wereld op het bestaande internet waar bezit (assets, digitale assets) geld en transacties blockchain gebasseerd zijn. Een parallel universum. Uit het interview komt een diep wantrouwen afkeer voort, bijna haat, tegen het de zogenoemde Big Tech, de overheid, de financiele instellingen. Rancune dacht ik aan. Het trefwoord van Web3 is geld, daar draait alles om. De mensen hierachter zijn overtuigde libertariers. Ik dacht toen ik dit interview las, deze man is knettergek. Waar het ook op neer kwam: niemand is te vertrouwen en de waarheid zit in het Web3. Of zou het een cynisch eigenbelang zijn? Web3 is goed voor de cryptoboeren. Dystopisch, moes daar ook aan denken.

Vind zelf dat crypto's gaan over oplichting en het is een piramidespel. De een zijn geluk is de ander zijn verdriet. Je kan er kinderporno, drugs, wapens van kopen en je kan er ransomboeven mee betalen. Voor rest niets, speculatie en hebzucht. Het malle vind ik, ook na dat interview, de waarde van crypto achtigen uitgedrukt worden in dollars of euros, het ruilmiddel van die verachte boze buitenwereld. Daar ontleedt de crypto zijn bestaansrecht aan.

Denk zelf dat de crypto wereld inmiddels wel een factor van belang is en niet zomaar weg is. Het zit diep in de samenleving inmiddels, er zijn serieuze financiele instellingen die zich hier in begeven. Als het ten onder gaat (dat gaat het!), dan gaat het niet alleen. Het vertegenwoordigt een hoop geld en is een machtsfactor van belang. Het kwam in het artikel van Rene Veldwijk al naar voren, de cryptowereld en overheden die dit willen reguleren. China heeft ze verboden, India komt er aan en in Amerika heeft men het over maatregelen om de crypto wereld transparanter te maken. Wie en wat. Las een mooi artikel in de Economist hierover, het reguleren van crypto's in de USA. Crypobedrijven investeren in lobbyisten die ze vandaan halen bij de regulerende organisaties van de overheid om invloed uit te oefenen op aanstaande regels. Zelfde in de EU overigens.

Metaverse, nog zo een lastig begrip. Het eerste waar ik aan dacht was inderdaad dat brilletje waar je mee in de rondte loopt. Aan de pokertafel. Las een artikel over een bedrijf wat vergaderde met brilletjes op, alsof je vanuit huis aan de vergadertafel zit. Inmiddels denk ik dat het niets perse om internetten met brilletje op, maar leven in een wereld waar alles wat je doet verloopt in een digitaal universum. Sociaal, werk, wat je doet en wat je koopt. Met of zonder brilletje op. Dacht ook, ik ben een oude lul maar denk dat het voor veel jongere mensen steeds meer de belevingswereld is. Alles via de computer.

Nog 1 artikel toe wat ik aardig vond, daar kwamen metaverse en web3 bij elkaar. Een goede uitleg op de techniek achter Web3.

https://www.psl.com/feed-posts/web3-engineer-take

Dus op de vraag: wat denk jij? Dit zijn gedachten tot nu toe. Kan morgen weer anders zijn. Nogmaals, heel leuk artikel!

PS: Nog vergeten, Defi, decentraal vs centraal. Het is wel even mooi zo!

Hi Louis,

Dit is precies waar ik mijn stukje voor schreef. Om te prikkelen om er meer over te lezen. Want zo blijf je een beetje bij en aan je reis te zien ben je daar behoorlijk mee aan de gang gegaan. Ik zie dat als een compliment dat ik je heb verleid je in te lezen.

Nu zijn er heel veel mensen die vinden dat de cryptovaluta scene web3 gekaapt heeft. En naar mijn mening ook wel op een listige manier. Als de menigte iets geloofd, dan kan het een selffulfilling prophecy worden. De kracht van een idee zeg maar.

Het probleem is dat goede ideeën vaak twee kanten op werken. Het is heel belangrijk dat journalisten privacy hebben en dus tools kunnen gebruiken die niet af te luisteren zijn. Maar diezelfde tools maken communicatie voor criminelen ook heel makkelijk, of kan gebruikt worden om vieze plaatjes en filmpjes te delen.

Zo kan ik me het wantrouwen tegen overheid of big tech best goed voorstellen. Zeker als je de laatste jaren ten onrechte als fraudeur bent bestempeld. Of big tech omdat ze zichzelf verrijken ten koste van slinkse technieken om mensen bewust verslaafd te maken.

Het idee en de techniek achter Bitcoin is best briljant. Maar ook hier zie je dat het ook misbruikt kan worden. Het bedrijf Tether maakt ook dollars zoals de Federal Reserve dat doet. Alleen die laatste is legitiem. Tether gebruikt het om bijvoorbeeld de waarde van Bitcoin omhoog te pompen. Dit soort zaken zorgt ervoor dat de hele cryptovaluta scene inderdaad maar één doel heeft; zonder grote inspanning rijk worden door geld aan te trekken van onnozelen. Ik weet dat het verhaal iets genuanceerder is dan dat, maar van mij mag die hele crypto industrie opgerold worden.

Niettemin gaan overheden ook niet vrijuit. Zij maken geld (om legitieme redeneren), maar managen dit vervolgens niet goed zodat het geld op de verkeerde plekken terecht komt. Gevolg? Opgeblazen beurskoersen, hoge huizenprijzen, hoge inflatie.

Dus terug naar de web3 en metaverse en de wens voor de onderliggende mega-trend: Decentralisatie. Hoewel... ik geloof er geen snars van dat Facebook een decentrale metaverse wil creeren. Dat is de misleidende sluier die voor onze ogen wordt getrokken. Het maakt Meta niet uit wie de metaverse bediend zolang het maar Meta is.

Het internet zelf is distributed en deel decentraal ingericht. Maar de centralisatie van wat erop draait is enorm en vol monolieten. De social media, de cloud providers, de ecosystemen op mobiel. Daar zit ook een belang achter.

Niettemin vind ik decentralisatie ook wel een aantrekkelijk idee. Stel dat iedereen zijn eigen social media pod kan draaien bij de provider naar keuze? Je hebt dan wel tussenpersonen, maar deze zijn niet gecentraliseerd. Als die pods dan met open standaarden communiceren kunnen er ook verschillende smaken pods gemaakt worden.

Als zo'n pod dan ook een stukje Metaverse kan hosten... dan zijn we er..

Maar goed, nu schiet ik weer uit de bocht met mijn lange reactie.

Bedankt voor de links, ik heb ze gelezen en genoeg onderwerpen om wat uren op stuk te slaan tussen kerst en nieuwjaar.

Ook KJ bedankt voor je reactie.

Hallo Henry, ik geloof niet in "revoluties" zeker niet in de ICT. Na zoveel jaren hebben we wel snellere techniek maar ook veel langzamere software met als netto-resultaat een marginale verbetering.
De ICT is een afspiegeling van de maatschappij en die is er niet beter op geworden. In 1970 was er een boekje "we stinken erin" dat beschreef een horrorscenario hoe we de planeet kapot maken, veel daarvan hebben we inmiddels bereikt.
Ook web3 is een bedenksel van neoliberale krachten die niet veel goed voor hebben.

Is vooruitgang een extreme toename van armoede, extreme vervuiling en een voedselindustrie die mensen vetmest?
Een politiek die geen diskussie meer toelaten wil?

Dat jij inmiddels bitcoin ook niet meer positief ziet is goed om te horen.
Momenteel regeert geld en dat was noch nooit goed voor een stabiele maatschappij, ik beschouw deze tijd als nieuwe middeleeuwen met een kleine "elite" van uitzuigers, piraten, straatroof en alle andere aspekten die we al een keer of wat gezien hebben. Gefaciliteerd van techniek waar vooral wij mee te maken hebben.

Je artikel beviel me maar ik hab wat tegen "genummerde vooruitgang" dat is een schijnidee om een proces beter te kunnen sorteren in onze beperkte cognitieve mogelijkheden, en ja Ewout, daar reken ik jou ook onder.

Dan proost op een "schoner" 2022.

Hey Jan,

Een revolutie is een snelle onomkeerbare verandering. En het is wellicht hoe je er naar kijkt. Ik zie namelijk een hele serie van revoluties. De verandering van een telefoon met toetsenbord naar een telefoon zonder toetsenbord kan ik niet anders zien dan een revolutie.

Je bent in mijn ogen te negatief en ik ben misschien hopeloos positief. Niet iedere verandering is positief, maar als je zo'n negatief beeld hebt ga je alles in die context plaatsen. Alles is in beweging. Ja, de perverse prikkels in de voedingsindustrie zorgen voor een groei in obesitas, maar je ziet ook steeds meer tegenbewegingen ontstaan. Deze zomer op het strand zag ik ook veel jongeren die juist kozen voor een strak en gespierd lichaam (wellicht door Instagram).

In het begin was het internet een information overload, nu als we de verkeerde informatie als waarheid zien is dat meer "filter failure".

Over Bitcoin ben ik overigens altijd gematigd geweest en overwegend negatief. Positief over de uitvinding, negatief over de uitwerking en toepassing.

"Momenteel regeert geld" Wanneer is dat ooit anders geweest? Al ben ik met je eens dat de middelklasse die hierin zo belangrijk is steeds "dunner" wordt.

En "genummerde vooruitgang" heb ik ook weinig mee hoor en dat schrijf ik ook :-) En zeker in dit geval is het gekaapt door de crypto lovers.. Waarbij ik het woord crypto liever schrijf als cryptovaluta omdat crypto meer voor de cryptograven is. Een echt mooi vak waar jij ook veel meer mee hebt!

Anyways, ik wens jou een gezond en gelukkig en schoner 2022 toe.

En dit jaar zal ik nog wel wat opinies schrijven. Gewoon omdat het leuk is.

Het orakel in Oostenrijk ziet het allemaal niet meer zo helder terwijl het bionische oog van de man van 6 miljoen nog maar een paar honderd Euro kost door de wet van Moore. En hierdoor is het door Jan genoemde boek als stratenboek wat we gebruikten voordat we navigatiesystemen hadden welke je met je stem bedient en weten waar je heen wilt. En of dat de richting op gaat van Facebook is nog maar de vraag. De metaverse van Microsoft legt vooral een koppeling met de sensors voor digital twins en mixed reality.

Dat geeft een geheel andere indruk of moet ik zeggen nadruk want de Jaarbeurs is straks een reliek uit de vorige eeuw doordat je prototypes op een virtuele beurs kunt presenteren welke na betaling van cryptokudo's uit een 3D printer kan laten komen.

Dank je Henri,
ook ik zie de tegen-beweging maar natuurlijk langzamer want in Oostenrijk gaat alles langzamer behalve het kontroleren van de bevolking er zijn hier nog veel kleine adolfjes in spe.
Klopt, ik ben veel bezig met versleuteling en beter beveiligde internet-verbindingen. Een ding heb je bereikt bij mij, ik heb me beter geinformeerd over het "cloudgebeuren" en ben daar niet meer zo negatief over ofwel voor mij nog steeds een vserver of rserver de voorkeur heeft, gebaseerd op de klanten die ik heb.

Ik kijk uit naar volgende artikelen van jou en wens je het beste in 2022.

We gaan nog veel horen in 2022 over defi, NFT en "digicoins", maar hopelijk duurt de hype niet te lang. En zo'n Metaverse komt langzaam maar zeker wel tot stand, ook al zal Elon Musk zal zijn Neuralink voorlopig als superieur blijven verklaren en pushen. Zelf wacht ik mijn kans af om Cyberspace2 tot next-gen internet uit te roepen en hoop dat Henri er dan eind december een opinieblog aan wijdt. Kan ook 2023 worden, natuurlijk!

Het is moeilijk om een omschrijving te geven aan ontwikkelingen die nog gaande zijn en deze te definiëren. Achteraf kan men dat altijd beter doen, maar intussen moet je ook wat en dat probeert Henry te doen; waarvoor mijn complimenten. Ik zie twee stromingen die zich afficheren als Web 3.0 en Web3 protagonisten en daar heb ik geen probleem mee, want het gaat niet alleen om techniek, maar ook om macht en structuren. Het lijkt een strijd te worden tussen de heel grote Web 2.0/3.0 bedrijven zoals Meta en Amazon en kleinere Web3 blockchain NFT en cryptocurrency bedrijven en daar gebruiken ze veel buzzwords voor, want nieuwe techniek moet nog ontwikkeld worden/zich nog bewijzen. Dit past geheel bij think big, act small. Voorlopig staat Web 3.0 duidelijk voor en zal Web3 moeten laten zien dat het beter voor de gewone gebruiker is. Zelfbeheer van je (meta)gegevens (Self Sovereign Identity), inloggen op het web als computer met je Digital Identity Wallet, bescherming van je auteursrechten, het klinkt allemaal heel mooi. Maar of dit het WWW gaat domineren? Voorlopig zie ik meer samenhang tussen het Darknet en Web 3.0.

Jaap, bedankt voor je toevoeging.

En verder redelijk eens met je uiteenzetting.

We zullen het meemaken.

Er zijn al best wat pogingen om social media te decentraliseren... maar niet 1 initiatief komt daar nu erg goed uit.

@Henri

Nog twee leuke artikelen. Over de metaverse, cryptoshoppen met een brilletje op:

https://tweakers.net/reviews/9616/techgiganten-en-de-metaverse-hoe-bereiden-de-grote-vijf-zich-voor.html

en eentje over Jean Ludovicus van der Velde, een van de mannen achter Tether, een Nederlander. Vandaag uit het FD, misschien wel even je best doen om het te kunnen lezen:

https://fd.nl/financiele-markten/1418627/op-zoek-naar-de-mysterieuze-nederlander-achter-de-controversiele-cryptomunt-tether-rda2ca1ThyS2

Die Tether daar had ik ook al eerder over gelezen, de bitcoin bank met onduidelijk dekking. Die de bitcoin aanjaagt. Ziet er niet goed uit. Een kwetsbaarheid maar vind dat je gelijk hebt, er zijn meer kwetsbaarheden, ook in de 'normale' wereld.

De financiele spookrijders van de ECB die al jarenlang door de 0-rente de economie voorziet van gratis geld. Onbegrijpelijk! Gaat in bitcoins, aandelen, vastgoed. Er is een economie die niet gedreven wordt door wat we produceren maar door gegenereerd geld. Onze huizenmarkt vertoont ook tekenen van een piramidespel. Casinokapitalisme.

Twee begrippen die ik lastig vind zijn decentraal vs centraal of gedistribueerd vs monilitisch. Eens, las het terug in het interview met bitcoinmeneer Gavin Wood, internet is op technisch niveau decentraal georganiseerd. Maar op een hoger niveau is het gecentraliseerd, kwa invloed of dienst. Dat geldt bijna voor alle grote bedrijven of websites, grote organisaties die de diensten aanbieden over het internet. In wezen zie ik ook niet zoveel verschil met de crypto, welliswaar gebaseerd op een op vele plaatsen opgeslagen grootboek (decentraal) het netto effect is hetzelfde: de crypto dienst. Maar kan zijn dat ik iets mis. De nadruk op Defi vind ik ook wat overdreven, per saldo is het een 1 dienst, waar je welliswaar het label decentraal en gedistribueerd kan opplakken. Zie het verschil niet maar laat me graag overtuigen.

Tot slot nog een beleggingstip. Grijp je kans!

https://nftcalendar.io/event/picky-parrots-nft-minting-1129/

@henri Nog een, over de laatste reactie, hoe zie je dat voor je een gedecentraliseerd sociaal netwerk? Er zal iets moeten zijn van 1 ingang, een index denk ik dan. Je moet er weet van hebben en het kunnen bereiken.

Hi Louis,

Thanks nogmaals. En dat FD artikel heb ik idd gelezen. Waar het op lijkt is dat als je een systeem kan foppen, dan zal het gefopt worden.

Gedecentraliseerd netwerk zie ik een beetje zoals Wordpress. Je kan de software overal draaien en als een hosting partner niet bevalt, dan neem je de boel mee naar een ander.

En via een peer-to-peer systeem kun je subscriben op zo'n social network instance van iemand. Daarmee krijg je jouw feed binnen. Ben jij een beroemdheid? Dat zal je een grotere hosting image moeten gebruiken waarvoor je meer betaald.

Jij bepaalt wie jouw posts / stream mag zien, jij bepaalt wat je deelt. Wat je wil moet realiseren is dat als je een foto van jezelf deelt en die wordt gedistribueerd naar allemaal nodes van anderen... je de controle kwijt bent. Het wordt heel moeilijk om je recht te gaan halen. Maar goed, dat is nu ook al zo.

Idee is dat er niet één partij is. En mogelijk kun je advertenties in je feed zetten en daarvoor betaald krijgen. Mensen die dat irritant vinden unsubscriben gewoon.

Snap je wat ik bedoel?

Goed artikel Henri – top!

Technologisch zeker mooie materie. Maar of het maatschappelijk allemaal goede ontwikkelingen zijn?
Ik merk dat mensen bang zijn om een telefoongesprek te voeren – liever via Whatsapp (of wat dies meer zij).
Zoiets als die metaverse, web3 of welke stikker er ook opgeplakt gaat worden, dat gaat dan toch niet helpen? Zelfs al zou de nodige wet-en-regelgeving er ooit komen?

Een de-centraal eigen bestuurd social media kanaal… zodat ik zelf kan bepalen tot hoever iets reikt bij het delen… ook als het gedeeld wordt door andere nodes… zou geweldig zijn… de ultieme block-chain vorm... of heeft het dan toch meer weg van een de-centraal aangestuurde CDN... gekoppeld aan de nodige track-en-trace mechanismes...

Dan “het” internet – dat is inderdaad (in meerdere-of-mindere mate) ge-de-centraliseerd. Maar ik zie het toch vooral als een transportlaag voor de centraal aangestuurde monoliten uit de groep aangeduid met big-tech en aanverwante entiteiten… zij hebben het laatste woord over wat iedereen te zien krijgt. Met in het verlengde een redelijk uniforme mening en dito handelingen... tot zover die de-centralisatie…

En ook – voor wie is het eigenlijk bedoeld? Wie gaat straks allemaal dat moois nog kunnen betalen?
Want de middenklasse wordt al jaren stelselmatig leeggezogen op vaste lasten zoals wonen, energievoorziening, verzekeringen, etc.; laat staan alle daarmee samenhangende belastingen – direct of indirect. Terwijl de top van big-tech en andere multi-nationals kopje onder gaan van allemaal die winsten...

Het zou een mooi ding zijn als een substantieel deel van die ontwikkeling nu eens niet gedreven is door nog meer winsten… maar gewoon omdat we daar als mensen en dus als samenleving beter van worden.

In dat kader ook een van je opmerkingen: “De verandering van een telefoon met toetsenbord naar een telefoon zonder toetsenbord kan ik niet anders zien dan een revolutie”
Er is niks mis met een stukje “beleving”. Dus helemaal prima als je dat ziet als een revolutie. Alleen… hoe meer mensen dat zo zien, hoe groter de "meerwaarde" en daarmee ook de price-tag.

Maar voor mij blijft het werken met een toetsenbord... tis te zeggen... ik zie niet zo waar die revolutie dan in zit (laat me graag bijpraten)?! Met everything else being equal: een telefoon zonder toetsenbord is gewoon goedkoper te maken. En als er genoeg mensen zijn die dat dan ook nog zien als een revolutie, dan kan de prijs hoog blijven en is er een nog betere winstmarge… toch?

Zijn er te weinig mensen die het zien als een revolutie dan is de winstmarge weliswaar wat lager. Maar nog steeds meer dan genoeg om door te gaan met toestellen zonder fysiek toetsenbord. En meer in het groot: Apple-toestellen (beleving) versus Samsung/Android-toestellen (kan je hetzelfde mee). Beiden maken stevige winsten met hun toestellen. Alleen heeft Samsung/Android daar substantieel meer soorten toestellen voor nodig dan Apple... laat staan als je Samsung wegstreept...

Doe mij dan maar een Apple - dan lever ik meteen een bijdrage aan een kleinere afvalberg... Alleen is het dan weer jammer dat de winsten verdwijnen in de Apple-organisatie. En mogen we als samenleving opdraaien voor de afvalberg...
Misschien dat die big-tech eens wat revolutionairs kunnen ontwikkelen om die afvalberg in toom te houden... zodat je eigenlijk geen metaverse meer nodig hebt om te zien hoe mooi de wereld eruit ziet... droom-droom...

:-)


Will, ik heb niet de ambitie om de wereld te veranderen. Ook geloof ik er niet in om te zeggen dat het allemaal wel minder kan, of dat men niet zo zou moeten streven naar winsten.

Dit zijn nu eenmaal de regels van het spel en een gecentraliseerde overheid is de enige die hierin regulering kan toepassen.

Maar even over Apple. De weg naar een scherm only telefoon is een revolutie. Jouw verbinding met meer winst lijkt me hierin niet relevant. Dit is een "survival of the fittest" ding. Men wil telefoons zonder toetsenbord. Winst is daarin geen factor.

Zolang "men" vrij is om telefoons te kopen, te vliegen, te consumeren, dan zal men kopen, vliegen en consumeren met de vervuiling die daarmee gepaard gaat. Ook hier kan alleen een gecentraliseerde overheid (hopelijk gebaseerd op democratie) verandering in brengen en alleen als overheden over de wereld hierin samenwerken.

Metaverse wint het denk ik van Actual Reality. Want de realiteit is dat niet iedereen vrij is en rijk kan zijn terwijl je dat in de metaverse wel kunt zijn... Metaverse is daarmee inevitable... :-)

René Veldwijk schrijft over een nieuwe Marx en anderen dromen van niet winstgedreven ontwikkelingen, Nederland kent genoeg verenigingen waar je onbezoldigd een bijdrage kunt leveren aan de maatschappij dus ik zeg: "Put your money where your mouth is."

En de keus tussen vrij en rijk vult Henri geheel vanuit een neo-idealistische visie in, ik heb in plaats van ik ben gaat dus om het materialisme. Zeker als je ook nog eens droomt van overheden in de wereld die samenwerken want dat geeft Big Tech alle ruimte om een dystopische wereld van 'VR zombies' te maken. Henri vergeet dat 'survival of the fittest' vooral om de fysiologische behoeften gaat, van gebakken lucht kun je niet leven.

Oja, het consuminderen door technologie te buigen naar de behoefte middels hergebruik scheelt enorm en mogelijkheid hiertoe wordt geboden door het centraliseren (en delen) van technologie. Web 3.0 lijkt me eerder inevitable door de mogelijkheden die het netwerk biedt, AR helpt bij smart farming als we kijken naar het verhogen van het rendement per vierkante meter. Van winst- naar rendementgedreven gaat tenslotte om het verschil in bruikbare uitkomsten zoals een econoom zou moeten weten.

@louis,
ik zie dat niet als "casino-kapitalisme" maar als "kadaver-kapitalisme".
Een gedistributeerd sociaal systeem kan met federation gemaakt worden zoals bij Mastodont en Friendica.

Wat toetsenbord betreft nog een kleine waarschuwing, vele keyboard-apps op smartphones loggen alle keystrokes naar hun server zoals swiftkey van MS. daarom gebruik ik florisboard.

@Will, de afvalberg vermeiden kan met iedere telefoon die je niet zo vaak wisselt of met de fairphone.

“Dit zijn nu eenmaal de regels van het spel en een gecentraliseerde overheid is de enige die hierin regulering kan toepassen.”
Ok – maar zeg je hiermee dan dat we als persoon geen andere keuzes meer kunnen/mogen maken? Tenzij alle centrale overheden de koppen bij elkaar steken en wettelijk e.e.a. gaan afdwingen?

=====

“Dit is een "survival of the fittest" ding. Men wil telefoons zonder toetsenbord. Winst is daarin geen factor.”
Zou het echt? Consumenten vragen naar toestellen zonder fysiek toetsenbord? Fabrikanten zorgden in no-time voor een invulling. En dat deden die fabrikanten allemaal zonder winstoogmerk?

=====

“Zolang "men" vrij is om telefoons te kopen, te vliegen, te consumeren, dan zal men kopen, vliegen en consumeren met de vervuiling die daarmee gepaard gaat.”
Zolang “men” die dingen nodig heeft om zich “goed” en “vrij” te voelen klopt dat… zie (1) voor het vervolg.

“Metaverse wint het denk ik van Actual Reality. Want de realiteit is dat niet iedereen vrij is en rijk kan zijn terwijl je dat in de metaverse wel kunt zijn... Metaverse is daarmee inevitable…”
(1) – die Metaverse gaat hier niet zo bar veel aan veranderen omdat je in de Actual-Reality-wereld over voldoende financiele middelen moet beschikken. In eerste instantie om je toegang te kopen tot die Metaverse-wereld. En in tweede instantie om (eenmaal binnen) datgene te doen/kopen wat maakt dat eenieder in die wereld zijn/haar beleving van “vrijheid” en “rijk-zijn” kan gaan etaleren... waardoor je alsnog in dezelfde ratrace terecht gaat komen... denk je ook niet?!

=====

“anderen dromen van niet winstgedreven ontwikkelingen”, Nederland kent genoeg verenigingen waar je onbezoldigd een bijdrage kunt leveren aan de maatschappij dus ik zeg: "Put your money where your mouth is."
Een ontwikkeling mag zeker een winstcomponent bevatten. Anders zit er geen continuiteit in. Maar de situatie van nu is dat het leidend is. En dat de groep die er daadwerkelijk wat aan heeft steeds kleiner wordt.

We dragen hier wel degelijk ons steentje aan bij. Met daarnaast een stichting i.o. – de stichting Cyberbrein.nl. Meer over het vertrekpunt van de stichting: https://it-visibility.net/nl/maatschappelijk-verantwoord-ondernemen/

Will, ik kan er van alles van vinden dat er mensen bestaan die meer dan 200 miljard waard zijn. Maar die mening verandert de realiteit niet. Dit staat los van persoonlijke keuzes. Ik kan er niet voor kiezen dat mensen geen absurde winsten mogen maken.

Er zijn nog telefoons gemaakt met een fysiek toetsenbord. Niemand wilde ze hebben. Dus zijn ze er niet meer. Je legt echt relaties tussen dingen waar ik geen touw aan vast kan knopen.

Will, er zijn mensen met weinig geld die roken en een hond hebben en als het kan een kraslot kopen. Veel games zijn gratis om te spelen en social netwerken zijn ook gratis (want: reclames). Ik bestrijd dat je veel financiële middelen hoeft te hebben voor de meta-verse. Misschien in het begin, maar uiteindelijk hebben de metaverse uitbaters belang bij participatie. Aandacht is geld waard. En ja, het kan best dat er in de metaverse een rat race gaat plaatsvinden.Het is net de echte wereld :-)

De tekst onder de laatste ==== vind ik off topic en verder niet relevant voor het onderwerp.

Ok - duidelijk.

De tekst onder de laatste ===== is gelinked aan de eerdere reactie van Ewout.

Even opletten redactie want Computable experts mogen geen bijdrage/reacties geven die over het eigen bedrijf gaan, de link is dan ook niet conform de regels van het spel. Verder is een stichting een rechtsvorm die in tegenstelling tot de vereniging geen leden kent en ook gewoon winst mag maken om een 'doel' te behalen zoals Sywert van Lienden al liet zien.

Ik insinueer niks maar on-topic lijkt de participatie in een stichting, metaverse of een discussie bij Computable me relevant als het om het behalen van een doel gaat. De opmerkingen van Henri over gratis nemen we met een berg zout want als aandacht geld waard is dan krijg ik nog geld van Computable. Tenslotte wringen de regels met het doel van social media marketing middels storytelling.

Nieuwsbrief

Wil je dagelijks op de hoogte gehouden worden van het laatste ict-nieuws, trends en ontwikkelingen? Abonneer je dan op onze gratis nieuwsbrief.

Vul een geldig e-mailadres in

Stuur dit artikel door

Uw naam ontbreekt
Uw e-mailadres ontbreekt
De naam van de ontvanger ontbreekt
Het e-mailadres van de ontvanger ontbreekt

×
×
article 2021-12-28T14:36:00.000Z Henri Koppen


Wilt u dagelijks op de hoogte worden gehouden van het laatste ict-nieuws, achtergronden en opinie?
Abonneer uzelf op onze gratis nieuwsbrief.