SOA-minded infrastructuur en beheer

Graag wil ik het in deze bijdrage eens hebben over het verband tussen de i(c)t-infrastructuur, inclusief het beheer daarvan, en een servicegeorienteerde aanpak, ook wel SOA genoemd. Of beter gezegd, de impact van SOA op jouw infrastructuur en het beheer. Weet je wat de impact is? Heeft jouw organisatie impact onderkend en maatregelen in gang gezet? Of moeten we hier niet te zwaar aan tillen en kunnen we gewoon door blijven gaan zoals we het altijd al deden?

Een typisch voorbeeld van een SOA-fenomeen is een 'service' (een 'dienst'). Bijvoorbeeld een dienst voor het opvragen van relatiegegevens. Je kunt je voorstellen dat zo'n dienst wel heel gemakkelijk zou zijn en gebruikers vanuit verschillende businessdomeinen zal hebben. Een financieel domein wil deze gegevens in hun processen kunnen opvragen, maar jij wilt ook jouw klanten de mogelijkheid geven hun persoonlijke gegevens op te vragen via hun persoonlijke webpagina. Met andere woorden, in plaats van een vaste set van gebruikers hebben we opeens te maken met een dynamische, niet altijd te voorspellen, gebruikersorganisatie met verschillende eisen, want jouw klanten wil je 7x24 uur kunnen bedienen, maar jouw interne financiele processen hebben voldoende aan ondersteuning tijdens kantooruren.

Een dienst wil ook graag de garantie van de ict-infrastructuur dat deze het gewenste niveau van beveiliging, beschikbaarheid, schaalbaarheid, locatietransparantie en dergelijke levert, want anders kan de dienst op zijn beurt weer niet de gewenste dienstniveau aan haar eindgebruikers leveren. Het gaat ten koste van de klanttevredenheid als jouw diensten niet bereikbaar zijn voor je klanten, bijvoorbeeld door een storing in een enkelvoudig uitgevoerde firewall. In het ergste geval mis je ook nog omzet.

Kortgezegd, hoe reflecteren kernbegrippen van SOA zich op jouw i(c)t-infrastructuur en -beheer? Dat is een interessante en ontdekkende vraag, want in een SOA-aanpak hebben we te maken met andere kenmerken, eisen en dus ook uitdagingen. Zo propageert de SOA-aanpak ook naar een procesdenken en -doen en kunnen we niet meer zo gemakkelijk in termen van silo's en hokjes denken. Er moet een procesverantwoordelijke zijn per proces. Zijn doelstelling is de continuïteit en het dienstenniveau van het proces waarborgen en deze doelstellingen kunnen gemakkelijk ondermijnd worden door een niet goed functionerende ict-infrastructuur. Daarom moet het bekend zijn waar onder het ijs van het proces zich de zwakste schakel van de ict-infrastructuur bevindt. Want het diensteniveau van jouw SOA-diensten moet top-down en bottom-up gewaarborgd worden. Is jouw ict-infrastructuur en -beheer al SOA-aware en SOA-minded?