Het ene moment zit je nog comfortabel achter je bureau, lunchtrommeltje in de tas, salarisstrook in de brievenbus. En het volgende moment sta je buiten. In Amerika gaat dat nog altijd een stuk makkelijker dan bijvoorbeeld in Nederland. "I got the pink slip", heet het dan.
In de dotcom-economie leek het gevreesde roze briefje lange tijd niet te bestaan. Er kwamen in de internetbedrijven alleen maar banen bij. Gedwongen ontslagen bestonden niet. Mensen veranderden wel van baan. Maar alleen vrijwillig. Ze gingen op jacht naar hogere salarissen en nog vettere aandelenopties.
Daar is met de ineenstorting van een deel van de interneteconomie een radicaal einde aan gekomen. In steden als New York en Washington verdampt een deel van de dotcom werkgelegenheid ineens. "The pink slips are blowing through Silicon Alley", schreef een krant onlangs.
En in het Amerikaanse systeem werken ze ook niet echt met opzegtermijnen van pakweg drie maanden. Integendeel. Ja mag blij zijn met drie dágen. Ed Kczmarek deed marketing bij http://www.Petplace.com. Hij werkte er vijf maanden. Op donderdag hoorde hij dat er problemen waren. Op vrijdag dwarrelde de Pink Slip neer op zijn bureau. Diezelfde avond trok hij voor ’t laatst de deur achter zich dicht.
Amerikaanse werkgevers doen daar niet moeilijk over. "We had to let him go", zeggen ze dan. "He wanted to pursue other opportunities". Ammehoela. In rond Nederlands heet dat ontslag-op-staande-voet. Maar niemand is er echt verbaasd over. Vooral niet in de hightech dotcom-markt.
De jonge werknemers die vaak al vijf keer van baan zijn veranderd, zijn intussen wel alert op signalen dat er slecht nieuws op komst is. Dat hun bedrijf structureel verlies maakt, is op zich niet bijzonder. Meer dan de helft van de internetbedrijven zit zwaar in het rood. De grote vraag is wanneer de investeerders gefrustreerd afhaken. Veel dotcom-ondernemingen ‘are burning cash like crazy’. Dan kan het ineens afgelopen zijn.
Eric Grillin, die er al een paar veelbelovende internetbanen op heeft zitten, wist het onlangs zeker. Het bedrijf zorgde altijd voor lekkere lunches. Patente broodjes of goed Mexicaans. Ineens werd er kleffe pizza geserveerd. "I knew the end was near when I saw the Pizza", schrijft Eric Gillin op de site van http://www.TheStreet.com. Eric had het nog nagevraagd bij de secretaresse die de lunches altijd bestelde. "Geen idee wat er aan de hand is. Ze gaven me gewoon opdracht om pizza te bestellen". De volgende dag stond Eric op straat.
Donna Farrug is net zo geval. Acht maanden geleden stapte ze met 18.000 aandelenopties binnen bij http://Stagebuilder.com. Nu kan ze er de open haard mee aansteken. Baan weg. Opties waardeloos.
Wat hen overkomt, is dus niks bijzonders. Tienduizenden banen zijn er de afgelopen weken en maanden geschrapt. Niet alleen aan de westkust maar ook bij veel technologiebedrijven aan de oostkust. Het is kil geworden in Silicon Alley. ‘Pink slips’ fladderden de afgelopen maanden in de rondte bij onder meer http://www.APBnews.com, Discovery. Com, http://www.Orientation.com, http://www.PetPlace.com, http://www.Priceline.com, http://www.Pseudo.com en http://www.Stamps.com. En dit lijstje is nog verre van volledig.
In New York is intussen een uniek experiment gestart voor de hightech werklozen. The Pink Slip Parties. Het is een regelmatig terugkerende gebeurtenis in The Rebar op Manhattan. Een van de initiatiefnemers is http://www.TheHiredGuns.com . Op hun site staat: "Meng je voor een paar vrolijke uren onder Pink-Slip-lotgenoten. Ze zullen maar wat graag hun ‘war stories’ met je uitwisselen in ruil voor een paar cocktails. We geven iedereen gelijke kansen. Dus je bent ook van harte welkom als je op zoek bent naar een paar dotcom veteranen." En http://www.TheHiredGuns.com roept de dotcommers op de uitnodiging vooral door te mailen naar andere ‘downtrodden and downsized friends and colleagues’.
De parties zijn een doorslaand succes. De toegang is gratis. Je betaalt alleen voor de drankjes. Susana Saja zei tegen New York Magazine: "Er is toch geen betere manier om een nieuwe baan te zoeken dan na het drinken van een paar biertjes". Saja werd ontslagen bij http://www.Orientation.com, maar heeft er vertrouwen in om ook na de duikeling van de Nasdaq snel een nieuwe baan te vinden.
"Ik zit op de bank ijsjes te peuzelen, kijk naar films, ga naar het strand. Ik smeek niet om een baan. Zij smeken werknemers om te komen werken." Ze gebruikt de Pink Slip Party als netwerk. Je komt er nieuwe mensen tegen. Mede-werklozen of ‘recuiters’ van alweer een ‘zeer veelbelovende startup’. Toch kom je de niks-aan-de-hand houding van Saja steeds minder vaak tegen. De ontslaggolf is zo massaal geworden. Naar schatting zijn tienduizenden internetbanen opgeheven. Voor velen is gerichte ‘jobhunting’ ineens nodig. En de ’techies’ gaan zich een beetje als gewone werknemers gedragen. Ze vragen om een beetje zekerheid van een nieuwe werkgever.
Donna Farrug bijvoorbeeld is bij haar baankeuze kieskeuriger geworden. Ze wil weten hoeveel cash er in kas is en hoeveel er per maand wordt uitgegeven. Een paar jaar geleden was dat anders. "Ik wilde toen gewoon bij een internetbedrijf werken. Ik was bereid om alles te accepteren. Nu vraag ik hoeveel geld ze achter de hand hebben. En ik wil weten wat hun vijf-jaren-plan is", vertelde ze in USA-Today.
De ontslagen dotcommers voelen zich absoluut niet kansloos of zielig. "De ontslagen mensen hebben geen stigma", zegt personeelswerver Reuel Ghosh. "Op de banensites kan ik geen mensen vinden. Maar op dit soort parties is er altijd wel iemand, die iemand kent die beschikbaar is."
Volgens aanwezigen hoef je op de parties niet te vragen in welke hoedanigheid iemand daar is: de marketing-mensen strak in het pak, de ontwerpers met oorring en flashy sweaters, de techies in T-shirts en camouflagebroeken.
En mocht onder het jonge dotcom-volk onverhoopt toch de wanhoop toeslaan dan moeten ze maar even naar http://www.Despair.com ("reach out and depress someone") surfen.
Charles Groenhuijsen
NOS-correspondent in de VS en medewerker van Computable
