Gewoontedieren

Het bewijs is geleverd, mensen zijn gewoontedieren. Onderzoeker Albert-Laszlo Barabasi van de Northeastern University in Boston toonde via locatietracking van meer dan 100.000 Europese mobieltjes aan, dat de meeste mensen zich grotendeels op een vaste plaats bevinden en niet te ver van huis zijn. Niet zo spannend zullen de meeste nu zeggen, woon/werk is immers een groot deel van ons leven. Familie woont vaak in de buurt, we slapen, eten vaak thuis en de baas verwacht ook dat we met enige regelmaat verschijnen.

Toch is het voor een securityman een leuk gegeven dat gedragsaspecten van mensen steeds beter te monitoren zijn.  Immers, technieken gebruikt voor intrusion detection-systemen, zero-day-virusprotectie en key-stroke-analysesystemen maken gebruik van het signaleren van abnormale gedragingen van een systeem. Zodra het gedrag afwijkt, gaan de alarmbellen rinkelen en wordt er eventueel een actie geïnitieerd.

Staan we aan de vooravond van een nieuwe ontwikkeling waarbij ons gedrag weer wat verder in beeld gebracht kan worden? Sjakie van de H. brengt normaal zijn ochtenden door in bed en zijn middagen in café Het Haasje, maar plotseling is hij elke ochtend om 8:00 uur te vinden in het winkelcentrum. Is hij misschien een overval aan het voorbereiden? Nog een paar camera's in het winkelcentrum en we kunnen ook even controleren wat Sjakie daar doet.

Of anders Katja, elk weekend ergens anders en minstens zes keer per jaar in het buitenland, een reislustig type. We moesten haar maar eens verrassen met een mooie reisgids. Weer een alarm, Katja is al een paar maanden op dezelfde plek en bezoekt regelmatig het gebied waar een zwangerschapkliniek staat, misschien maar eens een foldertje voor de kinderkamer sturen.

Mensen monitoren in de publieke ruimte mag van de wet, maar houdt dat in dat ook zo maar de telefoon daaronder valt? Waar ligt de grens? Als bewijsmateriaal is het al aanvaardt in de Deventer-moordzaak. Ons mobieltje, de OV-chipkaart en rekeningrijden brengen feilloos in kaart waar we zijn (geweest). Google kan vertellen waarin u geïnteresseerd bent, de supermarkt bonuskaarten vertellen wat u lekker vindt en of u een kat of een hond heeft. Met een beetje goede wil kan de rfid-chip in uw kleding bij het beveiligingspoortje van de supermarkt vertellen wat voor onderbroek u draagt of u waarschuwen als u met twee verschillende sokken de deur uitloopt.

People monitoring systems, een nieuwe markt voor de ambitieuze ondernemer? Beleidsmakers gaan vaak uit van de goede bedoelingen van de leiders, echter de geschiedenis heeft geleerd dat dit niet altijd zo is. Al deze voorbeelden zijn technisch realiseerbaar of reeds in gebruik, waar ligt de grens van de privacy?