Netwerk rondt Afrika

Airconditioning zorgt oor een constante temperatuur in de computerruimtes. Meer maatregelen waren voor het netwerk op de Pelagia niet nodig, vertelt Nioz-netwerkbeheerder Jan Derksen. Het bleek niet nodig de computers te beschermen tegen de bewegingen op zee. "Aan boord zijn enkele schijven die al meer dan tien jaar meegaan. Het rollen en stampen is op de prestaties van de bewegende delen niet van invloed."
De hardware en software is precies gelijk aan die van het onderzoekscentrum aan wal. De onderzoekers kunnen aan boord gebruik maken van een van de pc's met Windows of hun eigen computer aansluiten op het utp-netwerk. Een Sun-werkstation dient als bestands-, print- en backup-server. Met e-mail-berichten houdt de server Derksen in Texel op de hoogte hoe het staat met bijvoorbeeld back-ups. Dreigt de tape vol te raken, dan schakelt Derksen iemand aan boord in om de tape te vervangen. "Ik vaar wel eens mee, maar echt noodzakelijk is het niet."
Een tweede Sun-machine slaat de 'continue logs' op; meetgegevens als de beweging van het schip over de aardbol, meteo-gegevens, de temperatuur van het oppervlaktewater, zoutgehaltes en de hoeveelheid licht die op de aarde valt. Sommige van die gegevens zijn van belang voor het varen van de Pelagia. De meeste worden gebruikt door de wetenschappers aan boord.
Ze worden onder andere gebruikt om de scheepskoers te plannen in de Zuid-Atlantische Oceaan. Daar willen de onderzoekers het schip dwars over een warmwaterbel sturen. Deze Agulhas-lens heeft een doorsnede van ruim tweehonderd kilometer en is meer dan een kilometer dik. Met een snelheid van ongeveer een meter per seconde aan de buitenrand draait de bel in het rond. Daardoor blijft de lens intact in het Atlantische water.
Onderzoekers willen van de Agulhas-bel, afkomstig van de Indische Oceaan, de temperatuur, het zoutgehalte en de stroomsnelheden weten. De warmwaterbel, die op het hoogste punt tachtig centimeter uitsteekt boven het omringende Atlantische zeewater, wordt door satellieten opgespoord. "De bel is zeer lastig te volgen", aldus Nioz-onderzoeker Geert-Jan Brummer. "Tussen al dat klotsende water moeten we dat hoogteverschil zien op te pikken."