Data-storytelling bij Ajax uitgelegd

Als je wil dat je boodschap impact heeft op je publiek moet je een verhaal vertellen en geen cijfers laten zien. Om dit te illustreren nodigden mijn bedrijf en Economicon, Max Reckers, performance technology consultant bij Ajax, uit als spreker. In de Johan Cruijff Arena gaf hij cio’s en it-professionals inzicht in hoe hij coaches en spelers voorziet van analyses waarmee zij prestaties verbeteren en het risico op blessures kunnen verkleinen.

Visualisatie helpt

Reckers geeft aan dat data en de visualisatie daarvan belangrijke factoren zijn in het creëren van een omgeving waarin spelers en coaches kunnen leren. Er wordt dan ook veel gebruikgemaakt van video-opnames. Waar dit voorheen gebeurde met slechts twee vhs-recorders, zijn er nu gedetailleerde beelden van iedere speler voorzien van tags. ‘Vroeger duurde het zes uur om een evaluatiemeeting voor te bereiden na een wedstrijd. Nu zijn de gewenste beelden direct beschikbaar’, vertelt Reckers.  

Vijf minuten na de wedstrijd hebben alle spelers hun persoonlijke metrics van de wedstrijd al op hun telefoon. De dag erna worden deze geëvalueerd. Ook wordt gekeken waar spelers zich verder kunnen ontwikkelen en hoe zij ervoor zorgen dat zij het risico op blessures kunnen verkleinen. Maar data-analyse is niet alleen essentieel na de wedstrijd, ook in de aanloop naar een belangrijke pot is het mede bepalend voor de strategie. Twee dagen voor de wedstrijd speelt het team elf tegen elf. Deze oefenwedstrijd tussen de selectie en de reservespelers levert belangrijke informatie over bijvoorbeeld de afstand tussen de spelers gedurende het duel.

Beelden vertellen het verhaal

‘Iedere speler die van positie verandert heeft invloed op de positie van de tien teamgenoten op het veld’, zegt Reckers. ‘De beelden zorgen ervoor dat deze situaties en het gedrag van spelers inzichtelijk worden. Het voorkomt bovendien ook discussies: als de ene speler aangeeft dat hij nooit een pass ontvangen van een andere speler kunnen we dit simpelweg bevestigen of ontkrachten met de data die we hebben. De beelden vertellen het verhaal dus als je deze hebt hoef je de discussie ook niet meer te voeren.’

Het datateam werken ook aan nieuwe modellen die ingezet kunnen worden. Niet om situaties te kunnen voorspellen zoals je veel ziet in het bedrijfsleven, maar om te kijken op de gestelde parameters werken. Er is ook steeds meer data beschikbaar. Reckers: ‘Iedere ochtend vragen we spelers hoe ze hebben geslapen, wat het energielevel is en of ze ergens pijn hebben. Ook wordt de hartslag van spelers gemeten. Deze data worden toegevoegd aan ons dashboard waarmee we proberen een reëel beeld te krijgen van de gesteldheid van de speler in combinatie met de prestaties.’   

Reckers waakt ervoor dat er niet alleen met de vinger wordt gewezen naar de zaken die aandacht nodig hebben. Na iedere wedstrijd worden ook de hilarische momenten gedeeld. Zo ontstaat er een betere balans tussen positiviteit en negativiteit. Dit helpt om de acceptatie van het gebruik van de beelden te vergroten. 

Tenslotte deelt hij nog drie lessen die meegenomen kunnen worden bij het toepassen van datavisualisatie en -storytelling

• Gebruik tools om het proces te ondersteunen en niet andersom

• win vertrouwen door tools ook in te zetten voor positieve doeleinden

• verzeker jezelf ervan dat je gestelde kpi een antwoord geeft op de juiste vraag. 

Het is duidelijk dat Ajax een professionele benadering heeft van data-analyse en -storytelling. Welke strategie de club voor de wedstrijd tegen Lille (dinsdag, 17 september 2019) gebruikt, werd helaas niet prijsgegeven.