Soms word ik doodziek van de reclame. Films, series en sportwedstrijden worden in de VS om de haverklap onderbroken door opdringerige verkoopspotjes. Mijn kinderen op hun beurt vinden de reclame weer leuker dan de echte programma’s zodat ik ze ook niet altijd weg kan zappen. Gelukkig is er ook nog PBS of de Public Broadcasting Service.
De PBS-zenders hebben geen reclame. Ze draaien op bijdragen van sponsors en de giften van het publiek. De nieuwsprogramma’s, natuurfilms en documentaires van PBS hebben gewoonlijk meer diepgang en lengte dan de kortademige beeldbrokjes van CNN die zevenendertig keer per dag worden herhaald. De lokale PBS-zender in Pittsburgh heeft bovendien de taak op zich genomen Amerikanen te confronteren met hoogtepunten van de Europese cultuur. Ik kan hierdoor twee maal per week de onderbroekenlol van de Engelse televisieserie ‘Are you being served’ bekijken.
PBS heeft ook een website. Hierop zijn naast interessante thema’s voor scripties als ‘Drinken vissen water?’ en ‘Waarom je jezelf niet kunt kietelen’ ook de columns van Robert X. Cringely te vinden onder het kopje I, Cringely (http://www.pbs.org/cringely). Deze Cringely heeft niet alleen een mysterieuze X in zijn naam, hij schrijft ook zeer onderhoudende en toch informatieve columns over de terra informatica. Zijn meeste recente columns gaan over zaken als Napster, videospelletjes, Mpeg-7, internet via satelliet en het ontwerpen en bouwen van een vliegtuig in dertig dagen. In zijn laatste column poneert Cringely vier redenen waarom XML nooit zal worden wat Microsoft ervan verwacht.
Ik zal eerst uitleggen wat XML of eXtensible Markup Language eigenlijk is, en wel door die te vergelijken met Html. Html is een manier om een webpagina op te bouwen. Met Html bepaalt de webbouwer waar de tekst staat, hoe vet de koppen zijn en welke kleur de achtergrond heeft. Html is echter dom, omdat deze geen idee heeft van de inhoud van een pagina. Html weet niet wat een tekst betekent. Een zoekmachine die zoekt naar een trefwoord, moet eerst als het ware een pagina strippen van Html voordat de tekst kan worden doorzocht. Nee, dan XML.
XML is erg slim. Met deze taal worden geen lay-outs beschreven maar informatie (data), en wel informatie die communiceert over zijn eigen betekenis. In XML bevat ieder stukje data niet alleen de data zelf maar ook nog eens metadata oftewel een beschrijving waar die data over gaat. Een zoekmachine gebaseerd op XML hoeft niet langer naar webpagina’s te zoeken, maar gaat linea recta naar de data. Zo’n zoekmachine roept bijvoorbeeld over het web ‘Hoe laat vertrekt op 15 juli 2001 de vroege middagboot uit Harlingen naar Vlieland ?’ Het antwoord komt dan niet in de vorm van een webpagina, maar in de vorm van het antwoord: de boot vertrekt om 14.15 uit Harlingen. De data wist dat ze werd geroepen, zoals een hond reageert op zijn eigen naam.
De topmannen van Microsoft – en in hun kielzog eigenlijk iedereen in de computerwereld – geloven dat het met XML mogelijk wordt van iedere applicatie een webapplicatie te maken. Wanneer een spreadsheet op uw computer XML ‘praat’, dan kan hij via internet gebruikmaken van een veel krachtiger XML-spreadsheet op een webserver. XML is zo de basis van de toekomstige webeconomie waarbij allerlei webdiensten gehuurd kunnen worden. Ceo Steve Ballmer wordt waarschijnlijk helemaal warm van binnen als hij denkt aan de mogelijkheden die XML biedt om de geweldige ‘cash-flow’ van zijn bedrijf gaande te houden.
Om het ontploffen van de hype nu eens voor te zijn legt Cringely vier bommetjes onder XML.
Bommetje een: XML is slim door de metadata, de beschrijving van de data in een metatag. Wat nou, zo vraagt Cringely zich af, wanneer de maker van de metatag een leugenaar is? De auteur van de metatag kan liegen om zo meer mensen naar zijn data te lokken. Hetzelfde gebeurt nu immers al met de metatags op websites die daarom door sommige zoekmachines worden genegeerd. Volgens Cringely zal er meer traditionele tekstanalyse nodig zijn – het doorzoeken van sites met trefwoorden – om te kijken of de metatags wel kloppen.
Bommetje twee. Wanneer mensen de XML-metadata voor het toekomstige Web moeten gaan schrijven, zegt Cringely, dan zal daarvoor zo’n beetje de halve wereldbevolking zijn. In de jaren dertig voorzagen de Amerikaanse telefoonmaatschappijen dat de helft van de Amerikanen telefoonoperator zou moeten worden om de andere helft te laten bellen. Het antwoord lag hier in de automatisering. De oplossing voor XML zou ook het automatisch genereren van metatags zijn. Maar het analyseren en begrijpen van tekst is een klus die (nog) te moeilijk is voor computerprogramma’s.
Bommetje drie. Microsoft en open standaarden zijn water en vuur. Het zit in de genen van iedere Microsoft-manager ingebouwd om een manier te vinden om de open XML-standaard bedrijfseigen te maken.
Cringely’s vierde bommetje is meer een voetzoeker of een rotje: ook met XML zal het World Wide Web nog steeds niet de som van alle menselijke kennis presenteren. Veel informatie op het web is onbetrouwbaar of onjuist. Bij bedrijven en overheidsinstellingen wordt alleen informatie op het Web gezet die het verkooppraatje ondersteunt. De beste informatie – de meest bruikbare of duurste informatie – zal er niet verschijnen. Deze beperkingen verminderen ook de bruikbaarheid van XML.
Aldus Cringely. Zo hebt u vast wat munitie om de hype door te prikken. Maar: drinken vissen nu water of niet?
Teake Zuidema, Correspondent van Computable in de VS
