Ierland laat zich sinds jaar en dag voorstaan op het technologie-gehalte van zijn industrie. Veel grote it-bedrijven hebben fabrieken en kantoren – die heel Europa bedienen – in het land gevestigd. Deze technologie-rijkdom dreigtkan nu om te slaan in armoede. Nadat pc-fabrikant Gateway vorige maand besloot zijn Ierse fabriek te sluiten, doet chipproducent General Semiconductor nu hetzelfde.
General Semiconductor sluit zijn fabriek in het district Cork. Dit kost 670 banen, wat neer komt op 13 procent van het totale personeelsbestand van ongeveer 5700 werknemers. Het bedrijf hevelt het merendeel van de productie over naar fabrieken in Taiwan en China, waar de kosten – met name de lonen – lager zijn.
"De dip in de halfgeleidermarkt noopt ons tot deze bedrijfseconomisch noodzakelijke stappen. Toch zijn dit soort beslissing moeilijk", aldus president Ronald Ostertag. De fabriekssluiting is onderdeel van een wereldwijde kostenbesparing, waarbij 23 procent van het personeel wordt wegbezuinigd.
Eerder deze maand werd al bekend dat Gateway zijn Europese hoofdkwartier, inclusief productiefaciliteiten, in Ierland wil sluiten. Dit kost negenhonderd werknemers hun baan.
Dit alles maakt deel uit van een grootscheepse terugtocht uit Europa, Afrika, het Midden-Oosten, Azië en Latijns-Amerika. Gateway reorganiseert drastisch en graaft zich in op zijn thuismarkt, de Verenigde Staten. Ook bij deze onderneming is de algemene economische dip de oorzaak, maar dan versterkt door de huidige pc-malaise.
Domino
De Ierse vice-premier Mary Harney onderbrak haar vakantie om de ontstane consternatie te sussen. "De recente ontslagen zijn zeker geen symptoom van een terugval van de concurrentiepositie van de Ierse economie. Ik ben vol vertrouwen dat de fundamenten van onze economie stevig zijn."
Analisten vrezen echter dat het wegtrekken van Gateway en nu ook General Semiconductor een domino-effect kan hebben op andere technologiebedrijven in de regio. Veel Amerikaanse ondernemingen voeren reeds reorganisaties door die ook ontslagrondes inhouden.
"Ik denk dat het besluit van Gateway op zichzelf geen groot nieuws is. Maar het is wel een teken aan de wand, het kan een gebrek aan vertrouwen uitstralen en ik denk dat dat een schok geeft die de hele Ierse economie raakt", stelt econoom Danny McCoy van het Ierse Economic and Social Research Institute in Dublin.
De Ierse economie heeft tot op heden flink geprofiteerd van de technologiesector. Onder meer Dell, Compaq, IBM, Gateway en Apple hebben hun Europese activiteiten in eerste instantie gevestigd of in tweede instantie gecentraliseerd in Ierland.
Intocht
De intocht begon eind jaren tachtig toen de Ierse overheid de nationale economie wou aanwakkeren in het toen ongunstige economische klimaat. De regeringsmaatregelen bestonden onder meer uit belastingvoordelen, voor grond, gebouwen en bedrijfsomzetten, en een devaluatie van de Ierse pond waardoor export aantrekkelijker werd.
Een ander voordeel die het land had, was relatief goedkope arbeidskrachten. Het land heeft 3,8 miljoen inwoners, waarvan ruim 5 procent in dienst is bij technologiebedrijven. De omzet hieruit vormt echter eenvierde van Ierlands nationale omzet. Zo is het land ’s werelds grootste exporteur van software-pakketten. De wereldwijde dip raakt Ierland dan ook hard.