Nieuwe serverspecialisten die zware, letterlijk platte computers produceren met de energiezuinige processoren van Transmeta zitten in het nauw. Twee van deze leveranciers, Fibercycle en Rebel.com, zijn nagenoeg uitgekleed en op sterven na dood. Ook het bekendere RLX Technologies (voorheen Rocket LX) verkeert in financiële problemen.
Deze drie bedrijven maken ‘serverbladen’ (blades). In wezen zijn dat moederborden met processoren, geheugen en i/o-capaciteit (input/output). Hiervoor gebruiken zij de x86-compatibele Crusoe-processoren van Transmeta die energiezuinig zijn en mede daardoor weinig hitte opwekken.
Deze chips maken het mogelijk om meer bladen binnen een serverrek (rack) te plaatsen zonder al te veel extra koelingsystemen. Die nemen immers weer ruimte in beslag, verbruiken stroom en maken geluid.
Die voordelen maken serverbladen redelijk aantrekkelijk voor rekencentra waar veel gescheiden machines in gebruik zijn. De kleine meerwaarde van Transmeta-chips in serveromgevingen blijkt echter te klein. Dit is versterkt door het inzakken van de internethype en daarmee de markt voor internetdatacenters die zich richten op onder meer website- en applicatie-huisvesting.
‘Erg moeilijk’
"Fibercycle houdt op te bestaan", zegt president Spero Koulouras over zijn bedrijf. "Het is erg moeilijk om je op de servermarkt te begeven zonder een flink kapitaal", erkent Koulouras. "De markt werd slap op een moment waarop wij geen verdere financiering wisten te verkrijgen."
In totaal heeft Fibercycle drie miljoen dollar binnengehaald. Het bedrijf onthulde zijn servermodellen onder de naam Webbunker in april dit jaar. Het had reeds prototypes gemaakt, maar echte productie is nooit op gang gekomen.
Mededinger Rebel.com heeft zijn machines, Netwinder geheten, nauwelijks de deur uit gekregen. Deze computers hadden overigens al een woelige voorgeschiedenis. Netwinder was oorspronkelijk een machine met Strongarm-processor voor videovergaderen van de Canadese softwareleverancier Corel.
Van hype naar hype
Vervolgens moest Netwinder een slanke netwerkcomputer op basis van Java zijn, om in 1998 gepresenteerd te worden als een Linux-server. Corel heeft uiteindelijk zijn hardwaredivisie verkocht aan Hardware Canada Computing dat zich Rebel.com doopte. In februari dit jaar stapte dat bedrijf over op Transmeta-processoren.
Die chips zijn in januari vorig jaar geïntroduceerd, maar de eerste machines met Crusoe-processoren verschenen pas in oktober 2000. Het bedrijf heeft sinds die tijd naar schatting een half miljoen van die processoren afgezet.
Onderzoeksbureau IDC schat dat Transmeta in 2000 goed was voor ongeveer 0,3 procent van de totale processorproductie. De Crusoe-chips maakten het afgelopen jaar 2 procent uit van de markt voor notebook-processoren.
Ondertussen heeft ook RLX, opgericht door oud-Compaq-topmannen, het moeilijk. Deze producent van serverbladen heeft eind augustus nog 17 procent (twintig man) van zijn personeel ontslagen en probeert nu meer investeringskapitaal te verkrijgen.
Groot versus klein
De grotere it-bedrijven doen het vooralsnog beter in de submarkt voor serverbladen. Leveranciers als Compaq, HP en IBM kwamen begin dit jaar, kort na de opkomst van RLX en consorten, met eigen plannen. Daarnaast kondigde Intel aan zich meer te richten op energiezuinige processoren, óók voor de servermarkt.
Opvallend is dat IBM deels een eigen pad inslaat. De computerreus heeft eerder dit jaar een afdeling verzelfstandigd die serverbladen maakt als pci-insteekkaart voor reguliere pc-servers. Dit bedrijf, Omnicluster Technologies, vermijdt zo de gespecialiseerde, relatief dure kasten voor serverbladen. De grens van het aantal insteeksloten in reguliere pc-servers beperkt echter weer de hoeveelheid te gebruiken pci-bladen.
Analisten menen dat de moeizame situatie voor de kleinere spelers niet op korte termijn zal verbeteren. "Bedrijven die niche-producten verkopen hebben moeite met het opboksen tegen de grotere, breder georiënteerde ondernemingen die een betere financiële basis hebben en de concurrentiestrijd dus langer kunnen volhouden", stelt analist Jonathan Eunice van marktonderzoeker Illuminata.
Transmeta zoekt heil elders
Processorontwerper Transmeta zoekt zijn heil in de markt voor ingebedde toepassingen, zoals netwerkapparatuur, opzetkastjes, printers en andere taakspecifieke elektronica. Het bedrijf, bekend van de energiezuinige Crusoe-processor, heeft tot op heden niet het verwachte succes behaald in de pc-markt. Deze chips draaien middels een geavanceerde vorm van emulatie instructiesets van verschillende andere processorarchitecturen, waaronder de x86.
Analist Dean McCarron van onderzoeksbureau Mercury Research schat dat Transmeta de afgelopen twaalf maanden ongeveer vijfhonderdduizend Crusoe-chips heeft verkocht. Hij stelt dat dit weliswaar een indrukwekkend aantal is, maar chipproducenten zouden pas quitte spelen bij een afzet van één miljoen stuks per jaar. De gang naar de ingebedde markt moet dit verhelpen. Transmeta-president Mark Allen zegt dat diverse bedrijven nu bezig zijn met het evalueren en testen van Crusoe-chips voor ingebedde apparatuur. "Over een jaar kan die totale markt minstens zo groot zijn als de huidige notebookmarkt", zegt hij hoopvol.
