Onderzoeksbureau Gartner geeft zijn credo onverminderd aan Ubizen, een bedrijf dat in opdracht het netwerk van anderen beveiligt. Ondanks dit stempel valt het Ubizen niet mee het hoofd boven water te houden. De doorbraak van identiteitscertificaten dit jaar biedt het bedrijf nieuwe kansen.
De levensloop van Ubizen heeft alle kenmerken van een dotcommer. Het bedrijf ontstaat in 1995 in de kraamkamer van de universiteit Leuven, die samen met andere organisaties begin jaren negentig aangesloten raakt op het nieuwe glasvezelnetwerk Distrinet in de stad. De faculteit computerwetenschappen van de universiteit doet onderzoek naar de beveiliging van gedistribueerde systemen en computernetwerken. Stijn Bijnens, onderzoeker, start samen met Wouter Joosen en Christophe Huygens het bedrijf Netvision, later omgedoopt tot Ubizen, dat zich richt op netwerkbeveiliging.
Internet spil
Het snel opkomende internet vormt de spil waar het bedrijf een producten- en dienstenpalet rond bouwt. Het verdient zijn geld met prestigieuze firewall-implementaties en andere beveiligingsopdrachten bij de Belgische overheid en banken, ziet brood in een internetportaal voor beveiligingssoftware en legt zich toe op het bewaken van bedrijfsnetwerken in opdracht. Een ander belangrijk deel van zijn omzet haalt het uit de verkoop van software van derden. Met een meerderheidsbelang in de Europees opererende distributeur van netwerkproducten Risc Technology bouwt het deze inkomstenbron in 1999 flink uit.
Ook ontwikkelt Ubizen zelf software als bestaande oplossingen niet voldoen. Met zijn DMZ/shield-product beveiligt het webapplicaties door ongewenste programmeeropdrachten uit http-verzoeken te filteren. Daarnaast bouwt het concern het systeem voor indringerdetectie op netwerken, Onlineguardian. Het voegt er het analysehulpmiddel Seam aan toe, dat geautomatiseerd nieuwe patronen in netwerkaanvallen ontdekt en deze informatie doorsluist naar andere beheerde netwerkomgevingen.
| Diensten Het aandeel van de dienst netwerkbeveiliging wint steeds meer aan belang in de inkomsten van Ubizen. In 2001 kwam 14,5 procent van de omzet uit deze bedrijfsactiviteit. Een jaar later was dit ruim 17 procent. Als de cijfers van Risc Technology door het afstoten van het meerderheidsbelang straks niet meer in het resultaat van Ubizen voorkomen, zorgt beveiliging voor bijna de helft van de bedrijfsinkomsten. De hoofdreden voor Ubizen om zich te concentreren op diensten is dat het met zijn beveiligingsdiensten sneller verwacht te groeien. De marges op software en hardware staan onder druk, terwijl die op diensten op peil blijven. Diverse onderzoeksbureaus voorspellen dat de markt voor netwerkbeveiligingsdiensten de komende tijd een hoge vlucht zal nemen. |
Zwaar weer
Eind 2000 eindigt de internethype abrupt en komen dotcommers in een ander daglicht te staan. Ook Ubizen moet ineens overschakelen van een bedrijfsdoel met winst op de lange termijn naar sneller haalbare doelen. Daarnaast ziet het zijn inkomsten minder hard groeien dan voorspeld. Het schroeft zijn internationale expansieplannen terug. Een beveiligingscentrum in Australië komt op de lange baan te staan. Het internetportaal gaat dicht en ook op andere manieren drukt het bedrijf zijn kosten. Een beurslieveling is het dan al lang niet meer. Staat het aandeel van Ubizen in september 2000 nog ver boven de dertig euro op de Euronext-beurs van Brussel, enige maanden later is het teruggevallen tot tien euro. Aandeelhouders zien in Ubizen niet langer een wonderkind, maar een zorgenkind.
Het aandeel raakt helemaal uit de gratie als Ubizen in november 2002 een verlies van ruim 23 miljoen euro rapporteert. Belangrijk aandeel in dit recordverlies is de afschrijving van goodwill op het in 2002 overgenomen Globalsign. Nieuwe regels verplichten Ubizen, dat zijn aandeel in deze Belgische certificatenfabriek in de zomer van 2002 vergroot tot 90 procent, het nieuwe eigendom meteen te consolideren. Globalsign is voor Ubizen geen onbekende. Samen met de Belgische Kamer van Koophandel en uitgeversconcern Concentra stond het in 1996 aan de wieg van het bedrijf. Het vergroot zijn belang, omdat het de pki-markt (public key infrastructure) opnieuw in beweging ziet komen.
Certificatendienst
Voor elektronische certificaten ontstond vorig jaar weer belangstelling, maar dan als dienst. Ubizen breidt zijn aanbod van netwerkbeveiligingsdiensten uit met de aanmaak en het beheer van elektronische certificaten voor anderen. In september sleept Ubizen de eerste grote order binnen die op deze dienst is geënt. Samen met telecombedrijf Belgacom voorziet het de Belgische burger de komende jaren van een elektronische identiteit door certificaten. Met de order is tien miljoen euro gemoeid.
Ubizen zet nog meer in op diensten als het eind 2002 zijn strategisch meerderheidsbelang in Risc Technology van de hand doet. De Canadese investeringsfirma CDP neemt voor vier miljoen euro de aandelen in de distributeur over. De verkleining van het belang zal de kengetallen van Ubizen behoorlijk veranderen. Nu zorgt dit bedrijfsonderdeel, dat hardware en software voor netwerkbeveiliging doorverkoopt, nog voor 40 procent van de inkomsten. De omzet, die nu boven de dertig miljoen euro per kwartaal ligt, krimpt tot ruim twaalf miljoen euro. Hetzelfde geldt voor het personeelsbestand. Van de achthonderd personeelsleden die nu op Ubizens loonlijst staan blijven er 350 over.
Ubizen stapt over naar diensten: https://www.computable.nl/artikels/archief3/d02ss3uj.htm
Sytse van der Schaaf
