Amsterdam Internet Exchange vernieuwt architectuur om capaciteitsgroei bij te benen

Het wordt steeds drukker bij het Amsterdamse internetknooppunt Ams-ix. De internethub introduceert volledig optische switches om aan de groeiende capaciteitsvraag van de aangesloten bedrijven te kunnen voldoen.

De Ams-ix heeft zijn infrastructuur verdeeld over drie verschillende locaties in Amsterdam om de continuïteit van zijn diensten te waarborgen. De vier bestaande switches, twee bij het Amsterdam Science Park, één in het datacentrum van Telecity, de ander bij Global Switch, zijn door middel van redundante 10 Gbps glasvezelverbindingen aan elkaar geknoopt. De Science Park locatie is veruit de populairste locatie voor het aansluiten van apparatuur op de switches van Ams-ix. Hier is het grootste tekort aan gigabit-connecties.

De populariteit van breedband internet stuwt het Nederlandse internetverkeer omhoog. De uitwisselplaats voor internetverkeer Ams-ix, waar telecom- en internetbedrijven elkaars netwerkverkeer afhandelen, merkt dat aan den lijve. Eind februari bereikte het internetverkeer een recordhoogte van 25 Gigabit per seconde. De groei van het Amsterdamse internetverkeer maakte daarmee een flinke groeispurt. Voorheen verdubbelde het internetverkeer bij het Amsterdamse knooppunt in een jaar tijd. Dit is nu versneld tot acht maanden met een piek in de afgelopen vier maanden.
Ook het aantal op de Ams-ix aangesloten bedrijven zit in de lift. Nu ligt dat aantal op 185, die gezamenlijk via ongeveer 260 poorten op de infrastructuur van het knooppunt aangesloten zijn. Een jaar terug waren dat er 120, die via 170 connecties op het knooppunt aangesloten waren.
De Ams-ix-infrastructuur bestaat uit vier grote switches, die in drie verschillende datacentra verspreid over Amsterdam staan en via redundante glasvezelverbindingen aan elkaar geknoopt zijn. Bedrijven plaatsen in de computerruimte hun eigen netwerkapparatuur en sluiten deze op de poort van een Ams-ix-switch aan. Al het netwerkverkeer dat ze uitwisselen met andere aan de Ams-ix geconnecteerde bedrijven wordt via een router en een switch van Ams-ix doorgeschakeld naar het doelnetwerk.
 

Gesloten beurzen

De Ams-ix is een vereniging, waarvan de aangesloten bedrijven lid zijn. Elk lid heeft ongeacht zijn omvang of belang hetzelfde stemrecht. De Engelse term ‘peer’, waarmee de uitwisseling van internetverkeer vaak aangeduid wordt, verwijst naar deze status. Planet Internet heeft bijvoorbeeld een peering-afspraak met Rtlimedia om het verkeer bestemd voor elkaars netwerk met gesloten beurzen af te wikkelen. Beide internetaanbieders hebben voordeel bij deze overeenkomst omdat ze geen kosten aan derden voor het afleveren van dit netwerkverkeer hoeven te maken. Leden betalen alleen voor de aansluiting op het knooppunt een maandbedrag afhankelijk van de capaciteit van de aansluiting. “In de praktijk zul je zien dat vooral gelijkwaardige leden van de Ams-ix deze uitwisseling met elkaar overeenkomen, want een carrier of groot telecombedrijf wil de netwerkcapaciteit die het verkoopt aan kleinere internetaanbieders niet kwijt”, legt Job Witteman, algemeen directeur van de Ams-ix, de logica van het internetknooppunt uit.

In de nieuwe situatie, die de Ams-ix net heeft ingevoerd, staan twee nieuwe volledig optische switches. Via deze twee machines, een bij het Amsterdam Science Park en één in het datacentrum van Telecity elders in Amsterdam, worden de vier bestaande switches aan de centrale switch geknoopt. De dubbele uitvoering van de optische switches zorgt voor redundantie. Als de primaire switch door een kabelbreuk of andere storing uitvalt neemt de switch op de andere locatie het werk over zonder dat de aangesloten leden daar iets van merken.

De groeiende vraag naar hoge capaciteitsverbindingen noodzaakt de Ams-ix om zijn infrastructuur ingrijpend te vernieuwen. De oude infrastructuur kon verdere groei van de capaciteit op bepaalde locaties eenvoudigweg niet meer aan. De vraag naar gigabit-aansluitingen was daarvoor te groot. De vijftien ingangen op de huidige Foundry Bigiron 15000 switches die Ams-ix gebruikt zijn op het Amsterdam Science Park bijna volledig bezet. Deze generatie apparatuur kent per slot één 10 Gbps-aansluiting, of acht 1 Gbps-poorten. Het apparaat kan veel meer 100 Mbps-connecties bedienen, alleen daar is door de omhoog gesprongen capaciteitsvraag steeds minder behoefte aan. In de nieuwe generatie Foundry-apparatuur, waar de Ams-ix nu mee gaat werken – de Big Iron Mucho Grande – is de gigabit-capaciteit veel groter. Deze apparatuur heeft acht ingangen die elk vier 10 Gbps aansluitingen kunnen leveren. De migratie die net achter de rug is heeft zo gezorgd voor ruim voldoende groeimogelijkheden.

Optisch schakelen

Daarnaast is er in de nieuwe opzet een volledige optische switch geïntroduceerd. De door de Amerikaanse leverancier Glimmerglass geleverde switches schakelen in de nieuwe opzet het netwerkverkeer volledig optisch door, zonder vertaling van lichtpulsen uit de glasvezel naar elektrische signalen zoals nu gebruikelijk is. Een aan de Glimmerglass aangesloten glasvezelkabel is één op één door te zetten op een willekeurige andere vezel doordat het licht uit de kabels via een spiegeltje in de switch rechtstreeks doorgekaatst wordt naar de andere verbinding. In totaal zijn er 64 glasvezelverbindingen op de optische switch aan te sluiten.

Het internetverkeer op de Ams-ix groeit al jaren sterk. De afgelopen maanden is sprake van een groeispurt, die het knooppunt wijt aan het sterk gegroeide netwerkverkeer van de aangesloten bedrijven en aan de aanwas van nieuwe leden. Vorige maand bereikte het verkeer bij de Ams-ix een piekhoogte van 25 Gbps. Het knooppunt steekt daarmee langzamerhand zijn evenknie in Londen de Linx langzamerhand naar de kroon. Op dit verkeersplein wordt rond de 30 Gbps aan internetverkeer afgehandeld. In het aantal aangesloten leden is de Ams-ix de Linx al voorbijgestreefd.

De Ams-ix begeeft zich met dit optisch schakelen op nieuw terrein. De Glimmerglass-apparaten zijn samen met de nieuwe switches van Foundry uitgebreid getest in het laboratorium. Voor de besturing van de nieuwe netwerkapparatuur heeft Ams-ix zelf software ontwikkeld om de bediening van de switch via het eigen beheersysteem te kunnen automatiseren. Zo zijn er commando’s die het wegvallen van licht in verbindingen signaleren en op basis van die informatie switches aansturen. Dergelijke commando’s zijn nodig om de switch op de achtergrond het werk te laten overnemen als de primaire switch wegvalt.
Ook verwacht de Ams-ix bij de aansluiting van andere actieve componenten op dit nieuwe onderdeel in het netwerk nog de nodige kinderziektes uit actieve componenten van andere fabrikanten te moeten halen. Naast de eigen switches wil de Ams-ix in de toekomst ook leden, die via een zware verbinding aan het knooppunt willen hangen, rechtstreeks op de optische switch aansluiten. De eerste provider die aangegeven heeft behoefte te hebben aan zo’n connectie is Surfnet. Dit Nederlands netwerk voor universiteiten, hogescholen en onderzoekinstellingen wacht op een 10 Gbps verbinding bij Ams-ix.

Nieuwe doelgroepen

De populariteit van de Ams-ix groeit sterk. Sinds het begin, halverwege de jaren negentig, hebben vooral op de Nederlandse markt opererende internetaanbieders, later gevolgd door carriers en telecombedrijven aansluiting bij het knooppunt gezocht. De nieuwe aanwas komt voor een belangrijk deel uit nieuwe doelgroepen. Zo maken steeds meer buitenlandse internetaanbieders de overstap naar Amsterdam om hun klanten door uitwisselingscontacten met Nederlandse collegabedrijven beter te bedienen. Ook bedrijven die informatie voor internet leveren als mediabedrijven en leveranciers van zoekmachines zoeken het Amsterdamse knooppunt op om hun informatie sneller bij de Nederlandse internetters te krijgen.

In het aantal aangesloten leden en de aansluitingen van deze leden op de infrastructuur van de Ams-ix zit een constante groei. De laatste jaren zijn steeds meer bestaande leden overgestapt op gigabit-aansluitingen. Die vraag neemt de komende tijd alleen maar toe, verwacht algemeen directeur van de Ams-ix Job Witteman. “De onstuimige groei in het internetverkeer op de Ams-ix voorspelt een aanzienlijke versnelling in de komende tijd. We verwachten dat de groei nog extra zal toenemen, doordat we nieuwe diensten toevoegen aan ons platform, zoals gebundelde Gigabit-poorten en 10 Gbps-poorten, die het snel uitwisselen van grote hoeveelheden dataverkeer nog eenvoudiger maken.” Een nieuw partnerprogramma moet ook bedrijven buiten de traditionele doelgroep naar het knooppunt halen. Deze beginnen meestal met een 100 Mbps-connectie.

Ook partijen die daar nog verder van afstaan, sluiten zich aan om te profiteren van het verkeersknooppunt. Zo is sinds kort Gemeente Den Haag op de Ams-ix aangesloten. De gemeente wil met dit lidmaatschap de netwerkvoorzieningen voor zijn diensten verbeteren en deze van een scherper prijskaartje voorzien. Een rekenvoorbeeld dat de Ams-ix zelf hanteert laat zien dat een aansluiting aan de Ams-ix loont. Een organisatie die voor het afhandelen van zijn internetverkeer, dat uit meerdere aansluitingen op internet bestaat, gebruik maakt, is voor dit soort 100 Mbps-verbindingen rond de vierduizend euro per maand kwijt. Met een aansluiting op de Ams-ix is de helft van dit bedrag te besparen door het verkeer via ‘peers’ af te handelen. In deze rekensom zijn de kosten voor het netwerkverkeer naar Amsterdam, het hosten van netwerkapparatuur bij het knooppunt en de 100 Mbps-aansluiting meegerekend.

Steun in de rug

Om zo’n besparing te realiseren zullen organisaties wel flink moeten investeren in apparatuur en kennis. In de meeste gevallen moeten organisaties overstappen op een geavanceerdere router waarvan het beheer complexer is.

Job Witteman, algemeen directeur Ams-ix: “Hetzelfde geldt voor een kleinere internetaanbieder. Dit soort organisaties heeft eigenlijk een steuntje in de rug nodig om de stap naar de Ams-ix te kunnen zetten.”

Daarnaast zijn er minstens twee verbindingen met internet nodig en moeten partijen de weg leren kennen bij het knooppunt. “Het duurt een paar maanden voordat een partij met deze achtergrond de vruchten kan plukken van de aansluiting op Ams-ix”, zegt Witteman. “Hetzelfde geldt voor een kleinere internetaanbieder. Dit soort organisaties heeft eigenlijk een steuntje in de rug nodig om de stap naar de Ams-ix te kunnen zetten.”
Om dit soort nieuwe aspirant leden in de toekomst beter van dienst te zijn heeft de Ams-ix een partnerprogramma in het leven geroepen. Leden van de Ams-ix kunnen partner van het knooppunt worden en aan hen gelieerde bedrijven op weg helpen bij het uitbaten van hun aansluiting op het Amsterdamse knooppunt. Naast ondersteuning is de partner ook aanspreekpunt voor rekeningen. Sinds de start van het programma hebben de uitbaters van een Amsterdams datacentrum Interxion en Telecity zich aangemeld. Ook het alternatieve Nederlandse internetknooppunt Nl-ix en het Britse telecombedrijf Caladan Communications hebben deze status gekregen. Ruim dertig andere organisaties zijn geïnteresseerd aldus de Ams-ix.< BR>