Groene ICT? Kijk verder dan het datacenter

Energiebesparing in ict is intussen een must. Steeds meer bedrijven zoeken naar oplossingen waarmee zij hun energieverbruik en de bijbehorende kosten kunnen terugdringen. Het datacenter staat daarbij meestal als eerste op de agenda, maar daarbij wordt vaak vergeten dat grote aantallen 'kleine' ict-apparatuur tezamen ook veel energie opslorpen. Daar kan nu verandering in komen.

Energiebesparing, ‘Green IT', reductie van de CO2-uitstoot, de wereld lijkt nu dan toch eindelijk wakker geworden te zijn. We realiseren ons dat we niet langer op dezelfde voet verder kunnen. Onze energieconsumptie moet omlaag, niet alleen uit milieuoverwegingen, maar zeker ook om kosten te besparen. Want hoewel de economische crisis ervoor heeft gezorgd dat de idiote energieprijzen van anderhalf jaar geleden snel daalden tot een absoluut minimum, zorgt het langzaam intredende herstel er ook onvermijdelijk voor dat de benzine-, gas- en stroomprijzen inmiddels weer de lucht in gaan. Energiebesparing is dus niet alleen een ecologische noodzaak, het is ook gewoon ‘good for business'.

In zijn artikel ‘Een groen datacentrum: toekomst of utopie?' (Computable online, 5 oktober 2009) pleit collega-expert Alex van Hout er al voor dat we anders moeten gaan nadenken over onze zakelijke ict-behoeften. Hoewel ik het met hem eens ben dat iedere ict-investering onderbouwd zou moet worden door een goede business case, meen ik dat een deel van de oplossing voor het energievraagstuk zeker te vinden is in het gebruik van technologische innovaties. Want gelukkig is het in onze samenleving nu eenmaal zo dat als er een probleem is, er altijd wel ergens slimme mensen zijn die daar een goede oplossing voor weten te verzinnen, simpelweg omdat ze er, terecht, geld mee kunnen verdienen. En met die slimme innovaties kan de rest van de wereld weer zijn voordeel doen, ook op het gebied van energiegebruik en -besparingen.

Het zijn (ook) de kleine dingen die het doen

Als het gaat om beslissingen over energiebesparingen, kijken de meeste organisaties vooral naar het datacenter, met zijn rijen servers en zware koelsystemen. Hoewel daar zeker veel ‘groene' winst te behalen valt, zijn er ook nog andere gebieden waar nog veel te winnen is. Zo is er in de hele discussie over groene ict nauwelijks aandacht voor de grote aantallen kleinere componenten binnen de ict-infrastructuur. Terwijl organisaties ook daar een hoop energie (en dus kosten) kunnen besparen. Denk bijvoorbeeld eens aan zaken als IP-telefoons, wireless access points en IP-camera's. Individueel gezien gebruiken al deze apparaten vrij weinig stroom, zeker vergeleken met de kilowatt verslindende servers. Maar vergeet niet dat waar een organisatie misschien enkele tientallen servers heeft draaien, er tevens honderden en misschien wel duizenden van deze kleine apparaten vrijwel dag en nacht aan staan te draaien. Als al die apparaten op dezelfde manier beheerd zouden worden als bijvoorbeeld desktop's, laptops of printers, die 's avonds automatisch in een energiezuinige slaapstaand gaan, kan dat flinke besparingen opleveren. Tot nu toe was dit echter niet mogelijk of in ieder geval erg moeilijk. De bewuste apparatuur mist de hiervoor benodigde intelligentie en functionaliteit. Maar daar is nu gelukkig verandering in gekomen.

Diverse grote namen in de industrie bieden nu bijvoorbeeld allerlei randapparatuur waarvan ook het energiegebruik centraal beheerd kan worden. Een van de sleutelwoorden daarbij is ‘Power over Ethernet' (PoE), waarmee allerlei apparatuur via de netwerkaansluiting van stroom wordt voorzien. Dit scheelt niet alleen een hele berg stroomkabels, maar koppelt de stroomvoorziening van deze apparaten ook meteen aan het intelligente zenuwstelsel van de organisatie: het IP-netwerk. Het grote voordeel van PoE-apparatuur is dat ze via bijbehorende switches en managementtools beheerd kunnen worden. Zo kunnen ze (onder andere) centraal aan- en uitgeschakeld worden. Koppel dit aan een intelligente presence-oplossing en je hebt een systeem dat ervoor zorgt dat allerlei apparatuur wordt ingeschakeld wanneer iemand aanwezig is en uit wordt gezet wanneer die persoon vertrekt. Natuurlijk is dit ook toe te passen op afdelingen, verdiepingen of ruimten/zalen met meerdere mensen. Als je dit verder integreert met gebouwbeheersystemen, bijvoorbeeld voor verwarming/koeling, luchtverversing en verlichting, is er heel wat te besparen op energiegebied.

Neem bijvoorbeeld een bedrijf met honderd IP-telefoons, tien IP-camera's en tien access points. Dit soort apparaten gebruikt maximaal ongeveer 15,4 W. Per dag is dat per apparaat 0,37 kWh. Met de hierboven genoemde technologie kan bij dit soort apparaten door slim energiebeheer een besparing van zo'n 60 procent worden behaald. Dat betekent dat het bedrijf op jaarbasis 0,37 kWh x 120 x 60 procent x 365 dagen = 9.723,6 kWh à 0,20 euro per kWh = +/- 2000 euro kan besparen.

Verder kun je met geavanceerde integratie- en beheermogelijkheden tot hele innovatieve oplossingen komen. Denk eens aan een systeem bij een bedrijf met flexwerkplekken. Medewerkers die het kantoor betreden, registreren ze zich bij de ingang, bijvoorbeeld met een pasje. Het systeem wijst ze vervolgens een werkplek toe. Als dit systeem is voorzien van de nodige intelligentie, kan het er bijvoorbeeld voor zorgen dat 's zomers bij voorkeur werkplekken aan de schaduwzijde van het gebouw worden toegewezen. 's Winters zou dan juist de zonzijde de voorkeur krijgen. Door dit soort (schijnbaar) slimme maatregelen bespaar je als organisatie op de airconditionings-, respectievelijk verwarmingskosten.

Kijk naar de lange termijn

Bij investeringen in ict bestaat bij veel bedrijven, zeker in de moeilijke economische omstandigheden van nu, nog altijd de neiging om vooral naar de investeringskosten te kijken. Het is tijd dat daarin verandering komt. Een oplossing die op het eerste gezicht misschien kostbaarder is dan andere, kan zich op de lange termijn dubbel en dwars terugbetalen. Zeker wanneer we het hebben over energiegebruik, betaalt een investering in een energiezuinige oplossing zich op de lange termijn dubbel en dwars terug. En dat lijkt me een prima basis voor een goede business case voor de benodigde investering.

Jasper van 't Wout
Directeur
Digacom