Test: Bespaart Linux echt zoveel kosten?

Met Microsoft Windows, Office en alles wat er omheen hangt lopen de zaken wel, maar er zijn ook minpunten. De kosten en een eindeloos lijkende reeks beveiligingsproblemen zijn de belangrijkste. Is Linux ondertussen een volwaardig alternatief? We bekijken de komende tijd alle aspecten van een overstap in een serie van vijf delen. Vandaag deel 1: Bespaart Linux echt zoveel kosten?

Het ligt voor de hand dat je als ondernemer liever niet geconfronteerd wordt met malware, beveiligingslekken, kwetsbaarheid voor internetaanvallen en gevaarlijke bugs in de software die je voor je zakelijke processen gebruikt. Het Windows-platform heeft op dat vlak geen al te beste reputatie, al is dat niet altijd even terecht. Hoge bomen vangen nu eenmaal veel wind.

Maar afgezien van beveiligingslekken en bugs is er natuurlijk ook nog de kostprijs van software. Openbronsoftware is volgens sommigen de oplossing voor al deze problemen. Die is goedkoper, eventuele bugs en lekken worden sneller verholpen en de code is inherent veiliger. Bovendien is opensourcesoftware minder populair dan Windows, zodat vandalen het vooralsnog grotendeels met rust laten. Het sop is immers de kool niet waard. Het lijkt bijna te mooi om waar te zijn. Maar kun je als bedrijf werkelijk overschakelen van een Windows- naar een Linux-desktop? Hoe realistisch is het en wat komt er allemaal bij kijken?

Linux ‘Enterprise’-edities

Zoals je waarschijnlijk wel weet, bestaan er honderden Linux-distributies. Een Linux-distributie is een bundel sofware. De basis van die bundel is de Linux kernel: die is hetzelfde voor iedereen. Daarbovenop komt het GNU/Linux-platform. Dat is alles rondom de kernel om er een compleet besturingsssysteem van te maken, plus de door de samensteller gewenste applicaties.

Zogenaamde ‘enterprise’- of ‘corporate’-distributies richten zich specifiek op bedrijven. Meestal zijn ze niet gratis, omdat ze inclusief een onderhoudscontract verkocht worden. Maar soms zijn ze wel gratis en moet je een eventueel onderhoudscontract apart afsluiten. Uit deze bedrijfsedities is doorgaans de specifiek op hobbyisten of thuisgebruikers gerichte software verwijderd, voor zover die niet interessant is voor bedrijven. Vaak zijn er juist voor bedrijven interessante applicaties of gereedschappen aan toegevoegd. En in sommige gevallen levert de producent ook nog commerciële software van derden mee. Dat wil niet zeggen dat Linux-distributies zonder zo’n etiket ‘enterprise’ of ‘corporate’ niet bruikbaar zouden zijn voor bedrijven. De systeembeheerder heeft er dan iets meer werk aan om er bij een installatie alles uit te wieden wat niet gewenst is in een bedrijf.

Een overstap naar Linux mag uiteraard niet gebeuren zonder de toekomstige bruikbaarheid uit het oog verliezen. Als je Linux overweegt omdat Windows te onveilig is, of omdat je wilt vermijden al je pc’s te moeten vervangen omdat je moet upgraden naar Windows 7 en Office 2010, biedt dat dan ook voldoende garanties voor de toekomst? Is er gelijkwaardige functionaliteit en kun je de pc-hardware die je momenteel gebruikt behouden? Want als je die moet upgraden, ligt het voor veel bedrijven meer voor de hand om dan toch maar voor Windows 7 te gaan.

Kostenplaatje

Linux is veel goedkoper dan Windows, horen we overal. En ja: als je kijkt naar de prijs van een commercieel ondersteunde Linux-distributie, dan is die inderdaad goedkoper dan Windows 7 Professional of Enterprise Edition. Vaak bespaar je tientallen euro’s per desktop. We horen wel eens dat Linux in tegenstelling tot Windows geen clientlicenties voor het gebruik van netwerkbronnen vereist. Dat klopt niet helemaal. Clientlicenties hangen namelijk af van de server. Als je een Windows-gebaseerde server draait, dan moet je die clientlicenties betalen, ongeacht het gebruikte desktopsysteem. Gebruik je een Linux-server, dan hoef je ook met Windows-desktops geen clientlicenties betalen.

De gewone kantoorapplicaties zijn onder Linux vaak gratis of erg goedkoop. Er zijn echter een aantal verborgen kosten waar nogal eens overheen gekeken wordt. Zo blijkt het erg moeilijk om computers van A-merken te kopen zonder Windows erop. Als dat al mogelijk is, zijn ze vaak juist duurder dan diezelfde pc met Windows. Dat is een nadeel als je overstapt naar Linux. Een voordeel is dan weer dat je bij Windows-desktops na het betalen van alle licenties voor het besturingssysteem, de netwerkconnectiviteit en de kantoorapplicaties ook nog eens mag betalen voor beveiliging tegen malware en vandalen en voor het beheer op afstand. Bij Linux hoeft dat allemaal niet. Op Linux-systemen die bestanden en documenten van buiten ontvangen en doorsturen naar Windows-systemen kan het echter wel raadzaam zijn om toch een antivirusproduct te draaien. Voor de beveiliging van Linux zelf is het echter niet nodig. Anti-spyware hoeft ook niet. Linux is namelijk niet kwetsbaar voor spyware. Dat speelt zeker mee in de benodigde hardware. Hierdoor hoeft een Linux-pc niet zo zwaar te zijn als die voor een recente Windows.

Johan Zwiekhorst en Jozef Schildermans (Data TestLab)