Dat de gemeente Heerenveen de kantoorsoftware Open Office niet goed werkend kreeg, kwam door een combinatie van verschillende factoren, zoals onderschatting van de projectcomplexiteit en slechte medewerking van sommige leveranciers. Dat stelt het programmabureau Nederland Open in Verbinding (NOiV) na gesprekken met betrokkenen bij de gemeente. De gemeente zette onlangs na twee jaar het project stop.
‘De onderschatting van de complexiteit van het project is de belangrijkste oorzaak is geweest', zegt open source ambassadeur Frans Nauta. Hij voerde samen met Michiel Leenaars en Cor Nouws het onderzoek bij Heerenveen uit. Nauta: ‘Dit had ook bij een project met gesloten software kunnen gebeuren. Het implementeren van nieuwe software is een ingewikkelde puzzel.'
Het NOiV publiceerde het onderzoek naar de situatie bij de gemeente Heerenveen op zijn website. Het programmabureau hoopt dat andere overheidsinstellingen van de casus leren.
De technische problemen werden na twee jaar opgelost. Het probleem met de koppelingen van leveranciers bleef echter bestaan. Het lukte de gemeente niet om Open Office te koppelen aan software van andere leveranciers, bijvoorbeeld Centric. ‘Afgesproken was dat dit bedrijf ondersteuning voor OpenOffice.org zou gaan leveren, maar in de praktijk kwam dat neer op ondersteuning voor een verouderde versie. Als reactie hierop heeft de gemeente Heerenveen zelf koppelingen laten maken', schrijven de onderzoekers. Centric wilde alleen een koppeling leveren voor een versie van Open Office die vijf jaar oud was, aldus Nauta.
Zuur
Nauta vindt het zuur dat een middelgrote gemeente blijkbaar een leverancier niet in beweging kan krijgen om een koppeling met open source software te maken. ‘Dat leidt tot een nationale vraag. We hebben een nationale bibliotheek met koppelingen nodig.'
Het is volgens Nauta overigens niet aan de overheid om softwareleveranciers door wetten of andere regelgeving te dwingen hun software te koppelen met open source software. ‘Een overheid moet door het kopen van spullen, een leverancier dwingen om te koppelen met open source software. Dat kun je doen door inkoopregels te maken. Natuurlijk is de inkoopkracht van het rijk groter dan die van gemeenten. Gemeenten zouden de vraag kunnen bundelen om leveranciers om die manier te dwingen.'
Schop Centric de deur uit en neem een leverancier die wel luistert naar zijn klanten. Wanneer je alleen een koppeling wilt leveren voor een verouderde versie, dan stuur je aan op een mislukking. Wanneer je zo onbeschoft omgaat met je klanten, ben je deze klanten ook niet waard.
Het lijkt aan de andere kant wel wat naief van de gemeente om een project in te gaan zonder garanties over de koppelingen.
De gemeente Heerenveen heeft gesteld: “Open source software die goed en naar behoren werkt, blijven we gebruiken” Backoffice software van Centric die niet goed en naar behoren werkt blijkbaar ook. Dat lijkt me niet de juiste houding voor de langere termijn.
Het klopt dat een middelgrote gemeente een leverancier niet in beweging kan krijgen om een koppeling met recente open source software te maken. Dus moet de gemeente samen met andere gemeenten gaan tenderen of via de VNG een raamcontract afsluiten. Dan gaan de leveranciers echt wel lopen.
“Centric wilde alleen een koppeling leveren voor een versie van Open Office die vijf jaar oud was.” Zet in de volgende tender de eis dat de leverancier aantoonbaar ervaring heeft met het koppelen van hun software met recente open source software zoals Open Office. Dan ben je meteen af van die muffe club Centric.
Mijn punt van een eerdere post bevestigd, de IT-leiding van Heerenveen is niet bepaald kompetent.
Het is al jaren de gewoonte om goede programma’s van eisen te schrijven. Dat zal wel weer niet zijn gebeurd.
@Jan van Leeuwen
Binnen de Gemeente Heerenveen zitten de verkeerde mensen op de verkeerde plek en dat geldt vooral voor de beleidsmedewerkers en de leidinggevende op ICT-terrein. Je conclusie klopt volledig.
Het rapport van NOIV spreekt voor zich maar toch een paar aanvullende opmerkingen. Heerenveen had meer ruggegraad moeten tonen richting Centric door deze bijna-monopolist voor de rechter te slepen en te eisen dat de koppeling Doc4All – OpenOffice gerealiseerd zou worden. Centric is zelf erg snel in het maken van gerechtelijke stappen, een koekje van eigen deeg was op z’n plaats geweest.
Het is een gemiste kans om de overige IT-mislukkingen binnen Heerenveen niet mee te nemen in het onderzoek. Ik doel hiermee op Asterisk, O3Spaces en Zimbra. Deze gemeente heeft schijnbaar een abonnement op het maken van IT-flaters, al dan niet open source. Wederom een onderschrijving van de stelling dat het daar schort aan kundige medewerkers.
Vraagje,
Waarom niet in eigenbeheer een volledig webbased,opensource informatiesysteem voor gemeente bouwen en alle gemeenten verplichten hiervan binnen 5 jaar gebruik te maken ? Uiteraard mogen commerciële bedrijven meewerken aan de bouw en er ook aan verdienen maar alles in volle openheid.
Het is toch onzinninig en pure geldverkwisterij dat in de huidige tijd iedere gemeente nog zijn eigen automatiseringsafdeling heeft en er afhanelijkheid is van 2 of 3 marktpartijen.
Mijn stelling is dat je maar beter microsoft producten kunt gebruiken als je geen problemen wilt.
@Klaas-Jan, MS mag, maar moet niet. Submissief gedrag heeft ook nadelen.
Ik zeg niet dat je submissief moet zijn. Ik vind alleen dat je als organisatie niet moet gaan pionieren, laat dat maar aan anderen over. Stap alleen over als een oplossing zich al ruimschoots bewezen heeft.