Ontwikkeling van Nationale Databank OV-informatie

Terugkomen van vakantie geeft altijd weer verrassingen, maar het is ook een prettige gevoel om weer thuis te zijn. Alles is tenminste weer herkenbaar en zo ook het artikel dat ik las op de voorpagina van Computable nr. 16. Demissionair minister Eurlings heeft opdracht gegeven voor de bouw en het beheer van een Nationale Databank OV-informatie, de NDOV. Nu is er ook al na de nodige vertragingen een Nationaal Datawarehouse voor Weggebruik, het NDW. Het NDW moet informatie leveren voor routeplanningstoepassingen tot het niveau van provinciale wegen. Het NDW-project omvatte ook nog de aanbesteding voor de inwinning van deze informatie. Voor OV hoop ik dat deze informatie er al is. Wat is nu de toegevoegde waarde van een NDOV? Welke publieke doelstelling wordt hiermee geboden?

In de huidige internetmaatschappij, waar co-creatie en het nieuwe werken door de Nederlandse overheid wordt gepropageerd en grenzen tussen overheid, bedrijfsleven en personen (semi-)permeabele celmembranen vormen, ontwikkelt de overheid nog steeds centrale systemen om publieke doelstellingen in te vullen. Grote vraag is: zijn hier niet andere oplossingen en zijn die niet beter door de markt te realiseren? Centrale vraag is dan: wat is de publieke doelstelling die hiermee wordt gediend?

Ik kan mij als reiziger wel functionaliteit voorstellen die ik zou willen hebben. Deze informatie is in de eerste plaats gerelateerd aan het plannen van mijn reis en vervolgens gedurende de reis. Bij het plannen wil ik informatie hebben over verwachte reistijd, aantal overstaps, perroninformatie, buslijnen, etc. Ook zou ik alternatieven willen bekijken en een afweging tussen eigen vervoer en openbaar vervoer willen maken. Is eigen vervoer sneller met verwachte fileinformatie, is het goedkoper, etc.? Als ik dan eenmaal onderweg ben, wil ik graag vertragingen weten om alternatieve routes te zoeken. Mijn vraag is altijd: kom ik eerder of later dan verwacht op mijn bestemming en moet ik mijn afspraak verzetten? Om deze informatie onderweg te ontvangen moet ergens een systeem weten waar ik ben en op welke manier ik reis. In de auto kan ik mijn routenavigatie instellen op ontvangst van fileinformatie, in de trein zou ik dit ook willen doen. Ik zou ook mijn coördinaten van mijn smart device kunnen koppelen aan mijn vervoersbewijs om op die manier informatie te krijgen.

Kortom, er zijn diverse oplossingen mogelijk. Daarbij ben ik natuurlijk maar een individu en spreek ik niet namens alle reizigers, maar de publieke doelstelling zou kunnen zijn: optimalisatie van de zogenaamde modal split. Dit betekent dat iedereen de voor hem beste vervoerswijze kiest op basis van bijvoorbeeld kosten, afstand, gemak en tijd. Nu is gemak lastig te meten en speelt ook emotie een rol bij een dergelijke keuze. Verkies ik het bijvoorbeeld om in de file te staan of is het alternatief om in een volle trein met je eerste klas vervoersbewijs ergens te staan? Een andere eis kan zijn dat ik achteraf inzage krijg in mijn gedrag gekoppeld aan mijn emotie. Is OV nu echt langzamer en duurder of is het eigen vervoer duurder?

Wat is nu de toegevoegde waarde van NDOV in een dergelijke omgeving waar de markt diverse oplossingen kan realiseren voor reizigers? In elk geval moet NDOV afspraken maken over functionaliteit en de wijze waarop die functionaliteit aan ontwikkelaars van toepassingen wordt aangeboden. Dergelijke open OV-standaarden waarin die functionaliteit is vastgelegd, geven ontwikkelaars de middelen om stabiele toepassingen te realiseren. Deze open OV-standaarden zijn ook nodig om NDOV te voeden vanuit OV-bedrijven. Wat als we de OV-standaarden voor het voeden en uitlezen van NDOV identiek maken? Is dit te realiseren of biedt NDOV toegevoegde waarde? Kan die toegevoegde waarde ook door marktpartijen of zelfs individuen worden ontwikkeld? OV-standaarden moeten gerealiseerd worden, ook als er toch een NDOV komt. Het ontwikkelen en beheren van alleen OV-standaarden is goedkoper dan het ontwikkelden van een centraal systeem en voorkomt zeker kamervragen over uitloop in kosten en tijd van dergelijke projecten, waar de Nederlandse overheid toch al geen goede naam heeft.