Er is voorlopig geen extra geld beschikbaar voor het wegwerken van achterstallig ict-onderhoud in de gemeente Amsterdam. De Amsterdamse gemeenteraad heeft het Uitvoeringsplan ICT op Open Amsterdams Peil verworpen. Volgens dat plan zou gedurende vier jaar honderd miljoen euro extra worden geïnvesteerd om de versnipperde en verouderde ict-infrastructuur te centraliseren en vernieuwen. Daarmee zou volgens VVD-wethouder Eric Wiebes vanaf 2014 per jaar 21 miljoen euro kunnen worden bespaard.
Een ruime meerderheid in de gemeenteraad, waaronder collegepartijen PvdA, GroenLinks en VVD, verwierp woensdagavond 1 december de ict-plannen van VVD-wethouder Eric Wiebes. De raad stemde er wel mee in om veertig miljoen euro te reserveren. Dit bedrag, dat onder meer is bedoeld voor de vervanging van verouderde systemen, kan worden aangesproken wanneer de raad in een later stadium akkoord gaat met aangepaste ict-plannen.
De bezwaren van raadsleden spitsen zich toe op twee hoofdlijnen: ze vinden de voorgespiegelde besparingen vanaf 2014 onvoldoende onderbouwd, net zoals de Amsterdamse rekenkamer eerder dit jaar oordeelde. Bovendien veroordeelt een deel van de raadsleden, waaronder de SP en de PvdA, dat in het plan geen ruimte is voor open source software. Volgens deze partijen is het gemeentebreed invoeren van opensourceprogramma's een veel betere manier om duurzame besparingen te realiseren.
Open sourse software
SP-fractievoorzitter Laurens Ivens: 'De wethouder wil maar liefst de ict-chaos te lijf gaan door 94 miljoen te investeren. Hij kiest echter nog niet voor de toekomst met open source software en lijkt de organisatorische chaos te accepteren. Als je chaos gaat automatiseren, krijg je georganiseerde chaos. Terwijl de inventarisatie van het achterstallig onderhoud nog niet gedaan is, heeft Capgemini al een 11 miljoen kostende nieuwe opdracht gekregen. Kleine ondernemers vissen achter het net, terwijl de multinationals er met de miljoenen van de gemeente vandoor gaan.'
Capgemini ontkent overigens dat het 11 miljoen euro verdient aan de gunning. De woordvoerder: 'De reservering van de gemeente zou weliswaar 11 miljoen kunnen zijn, maar dit bedrag wordt over verschillende posten verspreid. Daar valt Capgemini onder, maar ook de inzet van eigen mensen en de inhuur van derden.'
De huivering van de gemeenteraadsleden om in te stemmen met het uitvoeringsplan wordt deels veroorzaakt door de recente verschijning van een vernietigend rapport over de Amsterdamse ict-investeringen tussen 2002 en 2010. Eén van de conclusies in dit rapport is dat de ict-plannen in die jaren onvoldoende kritisch zijn beoordeeld door de gemeenteraad. Het onderzoek werd uitgevoerd door adviesbureau Policy Research Corporation.
Alweer een voorbeeld hoe je automatisering niet moet doen, en we hadden er al genoeg van. Goed besluit om 40 miljoen te reserveren en het huidige plan af te keuren.
Wanneer, o, wanneer, gaan bestuurders inzien dat automatisering een gecompliceerd vak is waarbij verschillende systemen vaak niet of met veel aanpassing (= niet onderhoudbaar) werken.
Het antwoord: werk met uit-de-doos oplossingen en ga niets laten aanpassen. Als aanpassingen onvermijdelijk zijn, laat die doen door eigen personeel.
Open source is groots maar niet het antwoord op alles. Soms is closed source gewoon beter, mag best, maar ga niets aanpassen, want die aanpassingen voorkomen dat je regelmatig naar een nieuwe versie overstapt. En als je niet op nieuwe versies overstapt… krijg je verouderde systemen! eigenlijk heel simpel.
Automatisering wordt complex omdat het functionele proces leidend moet zijn, en er geen gestandariseerd proces bestaat. Daarmee wordt eiland-automatisering gecreëerd, welke lastig te integreren valt. Zolang de organisatie, in dit geval gemeente zelf zijn processen gaat inrichten, zul je houden dat het proces dat bij elke gemeente hetzelfde (gelijke input levert bij verschillend ingerichte processen gelijke output op) is op 1001 manieren wordt uitgevoerd, en zelfs al op 1001 manieren binnen die gemeente.
Dit probleem oplossen kost de meeste effort, maar levert de meeste muntjes op.
Schone taak voor de CIO
Heeft “de Amsterdam Raad?” dan nog wel geld “over” na alle financiële (en bouwkundige) blunders van de Noord/Zuid-Lijn?
Het word tijd dat “De Overheid” in Den Haag echt eens in gaat grijpen in het amateurische ict-geleuter op gemeentelijk en provinciaal nivo!
Waar blijft de centraal ingerichte standaard “Overheid Werkplek”, waarbij alle overheids ambtenaren mobiel, decentraal toegang hebben tot alle relevante informatie?
Hoog tijd dat al die 44x “gemeentelijke” eilandjes ook eens gaan samenwerken op ictgebied, maar dan op landelijke schaal. Hoppa alles lekker centraal samenvoegen in een Nederlandse overheids-cloud 😛
Open source wordt heel vaak verward met Linux en Open Office. Dat zijn inderdaad open source pakketten, maar wat is er mis om als cluster van gemeenten zelf open source te ontwikkelen, al is dat alleen maar binnen overheidsland. Waarom is een gemeente nog steeds afhankelijk van externe partijen als het gaat om specifieke software voor gemeenten, waarom wordt dat niet centraal ontwikkeld en ter beschikking gesteld aan gemeenten, waarbij ze hele goede redenen moeten kunnen laten zien als ze toch met commerciële software willen werken.
Verder begrijp ik nog steeds niet dat projecten binnen een gemeente als Amsterdam volledig mislukken. Zoek een goede projectmamager, gebruik Prince II en leg de stuurgroep hoog genoeg in de organisatie. Hierbij kan de gemeenteraad optreden als budget verantwoordelijke en assurance voor haar rekening nemen. De bonzo methode (hapklare brokken) van gefaseerde projecten werkt nog steeds uitstekend en geeft ook de controle die de gemeenteraad graag wil hebben.
@RV, natuurlijk is het onzin dat de verschillende elkaar benijdende en bestrijdende Amsterdamse eilandjes allemaal het wiel willen uitvinden. De stadsdelen zouden bijvoorbeeld dezelfde processen voor de afgifte van een parkeervergunning kunnen gebruiken en elk stadsdeel zou ook hetzelfde systeem moeten kunnen gebruiken. Dat is niet zo. Er zijn grote verschillen in stadsdeelparkeerbeleid en zijn in Amsterdam ook meerdere systemen in gebruik.
Een ander voorbeeld. Voor het aanvragen van een paspoort kunt u bij sommige stadsdelen digitaal een afspraak maken, bij anderen niet. Die wilden een portal met andere functionaliteit en gebruiken een andere backoffice. Zo zijn er nog vele verschillen en dus heel veel extra kosten voor de burger.
Eigenlijk is het laatste voorbeeld nog erger, want landelijk gezien doen gemeenten (en hun eventuele stadsdelen/deelgemeenten) het allemaal anders. Er zijn heel veel verschillende portals en backoffice applicaties om precies hetzelfde paspoort te kunnen aanvragen. Voor de uitvoering van landelijk beleid zou elke gemeente of provincie dezelfde systemen moeten inzetten, net als de politie dat moet doen.
Ja, de landelijke overheid geeft zelf het verkeerde voorbeeld. Landelijke systemen zijn vaak slecht ontworpen en nog slechter geïmplementeerd. De centrale overheid heeft bovendien ook veel problemen met de standaard werkplekken (PC, laptop en smartphone). Maar dat is nog geen reden om de massale structurele verspilling toe te staan.
Het is toch onvoorstelbaar dat alle bedrijven algemene diensten centraliseren en dat Amsterdam het model van stadsdelen blijft handteren.
Niet kiezen kost geld en het iedereen naar zijn zin maken nog meer.
Centrale regie een automatiserings plan en systeem voor gemeente Amsterdam.
Alle ICT diensten per Stadsdeel gelijk en stop met het ondersteunen van locale afwijkingen.
Het is belastinggeld dat hiervoor wordt gebruikt. Kosten beheersing moet boven aan elke notitie staan.
Volgens mij kan een gemeente erg goedkope speciale overheidslicenties gebruiken voor Microsoft-software dus alleen daarom is het al aan te raden om hierin 1 standaard te kiezen. En valt daar verder dus ook weinig winst op te behalen ten opzichte van de open source software.
“Volgens mij kan een gemeente erg goedkope speciale overheids licenties gebruiken voor Microsoft software”
Volgens mij ook, volgens Microsoft echter niet. En dat is jammer want zij bepalen de prijs…
Daarnaast legt de overheid hiermee zijn kop in de strop en wordt/blijft hiermee volledig afhankelijk van een buitenlandse machtsfactor waar ze niets over hebben te zeggen. Ieder euro die verdwijnt naar het buitenland, kan niet meer in de NL economie worden geinvesteerd.
Laat de overheid eens ballen tonen en bedrijven zoals Microsoft en Oracle eens meedelen dat ze per 1-1-2011 nog maar de helft van de licentiekosten betalen en dus 50% korting op de huidige kosten opeisen. Dat scheelt al snel enige honderden miljoenen euro’s per jaar. We betalen toch al veel te veel belastingen.
De gemeenteraad moet niet alles tegelijkhertijd willen. Het grootste probleem van Amsterdam zit in de diepgewortelde autonomie van de diensten en standsdelen. De voorgestelde centralisatie gaat in de eerste in stantie over centralisatie van zeggenschap en vervolgens over rationalisatie van de zeeruiteenlopende ICT oplossingen in de gemeente. Het zal al moeilijk genoeg zijn om de centrale lijn op het gebied van ICT vorm te geven en vast tehouden laat staan dat je tegelijkertijd ook nog zou willen grondig wilt vernieuwen.
Lijkt me nu verstandig om alleen daar waar dat niet te complex wordt vernieuwende trajecten met o.a. open source in te gaan.