Terwijl ik over de glooiende Toscaanse heuvels kijk, realiseer ik me ineens dat ik op 1 oktober 2011 dertig jaar werkzaam ben. Op mijn zeventiende begonnen, moet mijn generatie het tot z'n 67e volhouden. Nog twintig jaar dus, hoezo ‘hoelang moet jij nog?'.
Eerst achttien jaar ambtenaar en vervolgens twaalf jaar ondernemer, als adviseur van diezelfde overheid. Onder de Italiaanse zon vraag ik me wel eens af waar ik het eigenlijk nog wel voor doe. Voor een uurtarief waarvoor een installatiebedrijf niet eens komt voorrijden, wordt strategisch advies verwacht. Een bevriende schilder van de voetbalclub rolt dijenkletsend over de grond als hij hoort wat ik maandelijks factureer. Onder invloed van allerlei ‘marktplaatsachtige' tooltjes nemen potentiële opdrachtgevers niet eens meer serieus de moeite om je gemotiveerd af te schrijven, wanneer je hebt ingeschreven op een opdracht. Oké, we hebben 'n inkoopmarkt, maar dan kun je toch nog wel de normale omgangsvormen hanteren?
Ach, het geld kan me eigenlijk niet zoveel schelen. Wat me wel steeds meer stoort is het gevoel een soort tweederangs burger te zijn. Of moet ik zeggen: als een Martinair-piloot in een KLM-vliegtuig? Dan doel ik niet op het feit dat we niet meedoen in de verjaardagspot van de afdeling, maar dat we als externe worden neergezet als geldwolven die volstrekt overbodig zijn.
Vooral de politici beïnvloeden het beeld van ‘de externe' negatief. De politieke populisten roepen stoer dat ze alle externen eruit gooien, terwijl ze zelf jarenlang structureel hun personeelsbeleid hebben verwaarloosd en met het meest vergrijsde werknemersbestand zitten. Tegelijkertijd zien jonge, talentvolle medewerkers hun contract niet verlengd worden en vertrekken naar het bedrijfsleven. Dat wordt een forse klus om de kwaliteit te waarborgen de komende jaren.
Je zou zeggen dat met het nieuwe werken de overheid juist flexibele medewerkers nodig heeft. Er wordt immers anders gemanaged, het gaat om de output. We kunnen als zzp'ers natuurlijk ook allemaal in loondienst gaan. Raakt Nederland in één klap veel ondernemende medewerkers kwijt die gewoon belasting betalen en risicovol durven te ondernemen.
Hoe leg ik mijn medewerkers uit dat ik weer gewoon ambtenaar ga worden?
