De Nederlandse School voor Openbaar Bestuur meent dat het elektronisch patiëntendossier (epd) is mislukt door onvoldoende samenwerking tussen de betrokken partijen. Het instituut meldt expliciet in zijn studie dat het epd niet kopje onder ging door een rammelende ict-infrastructuur. De Nederlandse School voor Openbaar Bestuur deed de studie in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Het onderzoeksinstituut vindt dat de techniek niet de oorzaak is van de problemen met het epd. Sterker zelfs, volgens de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur is de ict-infrastructuur redelijk geslaagd. Het epd werd uiteindelijk niet gerealiseerd doordat er te veel partijen bij de besluitvorming betrokken waren, ieder met eigen belangen en meningen. Ondanks dat het ministerie de regie over het epd had, is het niet gelukt om een precies beeld te ontwikkelen wat het epd zou doen en waarvoor het was bedoeld.
Nadat het epd niet door de Eerste Kamer kwam, wordt er nu aan een regionale variant gewerkt. Inmiddels hebben de overkoepelende zorgorganisaties voor dit regionale epd groen licht gegeven. In de nieuwe, regionale opzet van het epd staat de patiënt in ieder geval centraal.
Op zich geen verrassende uitkomst. Ik hoop dat dit een wijze les voor de betrokken partijen is en dit tijdens de mogelijke invoering van een regionaal EPD anders en beter gedaan wordt.
Een EPD is namelijk iets wat er in mijn ogen al lang had moeten zijn en veel frustratie en administratief geneuzel bij iedereen zal weg nemen.
Ik ben in ieder geval heel erg opgelucht en gerustgesteld dat mijn medische gegevens deels bij m’n huisarts liggen, deels dij verschillende afdelingen van het ziekenhuis, deels bij de optimetrist, deels bij de fysio en deels bij de apotheek. Op PC’tjes, kladblokjes, bierviltjes, kattebelletjes en post-its. En gelukkig niet in computersystemen die met elkaar kunnen communiceren, want dat is toch wel zo eng…
Wederom blijkt maar eens dat er een duidelijke opdracht/doelstelling van een project moet zijn wil het kunnen slagen. Ook vind ik het een gemiste kans die wellicht in fasen vanuit de regionale epd opgepakt kan worden. Helaas geeft de uitspraak ‘in de regionale epd’s staat de patient centraal’ wat dat betreft mij nog weining vertouwen.
Hopelijk wordt er lering getrokken uit dit voorval en neemt de overheid alsnog haar verantwoordelijkheid als eenduidige opdrachtgever.
De Nederlandse School voor Openbaar Bestuur is waarschijnlijk het opleidingsinstituut voor ICTers bij de Nederlandse overheid. Het systeem is ontworpen vanuit een Institutionele visie op de ‘burger’. Een complex systeem waarbij benodigde onoverzichtelijke autorisatie structuren de privacy van de burger moeten waarborgen. Als burger wil ik de sleutel tot mijn gegevens hebben zodat ik aanwezig moet zijn alvorens de informatie wordt ontsloten. Een dergelijke ‘simpele’ oplossing geeft mij meer vertrouwen in een systeem waar de overheid en de zorgverzekeraar vast ook allerlei nuttig informatie willen halen. Een kenmerk van een goede ICT infrastructuur is dat deze transparant is en daaraan voldoet het EPD zeker niet.Het is systeem voor ambetenaren en burgers en niet voor individuen waartoe ik mijzelf graag reken.
Dat lijkt een open deur. Of toch niet? Als we het over ICT hebben dan hebben we het over mensen, processen en middelen (hardware, software, instructies).
Om met het laatste te beginnen: technisch is (bijna) alles mogelijk, dus daar zal het echt niet aan gelegen hebben.
Ook de processen zullen veelal in beeld zijn. Grote delen van het zorgproces zijn generiek, simpelweg omdat dit aan specifieke wet- en regelgeving moet voldoen.
Blijft de mens in de ICT over. Die was in het geval van het EPD traject kennelijk onvoldoende in staat om de juiste vragen te stellen. En niet in staat om de betrokken partijen voldoende houvast te geven, het proces te sturen en daarbij de juiste awareness te kweken ten behoeve van dat stukje inzicht dat nodig is om op een lijn te komen. Dan kom je er dus evengoed niet.
Dus het lag misschien niet aan ICT, maar toch ook aan ICT.
Laten wij eens stoppen met polderen. Start met een regionaal systeem en toon aan dat dit gaat werken. De angst voor geautomatiseerde processen (Jaap Scheurleer) is onterecht. Puur gebaseerd op verkeerde informatie en perceptie.
Als de initiële doelstelling al niet duidelijk is zal elke ICT oplossing mislukken. Maar de technische oplossing was wel degelijk brak want de patiënt zelf had geen enkele manier om te controleren wat er met zijn/haar gegevens gebeurde. Plus het feit dat de veiligheid min of meer een afgesproken standaard was ipv een afgedwongen standaard geeft al aan dat het slecht doordacht was.
Wat dat betreft is het een goed voorbeeld van hoe slecht het niveau van de Nederlandse ICT in zijn algemeenheid is. Het moet allemaal zo goedkoop mogelijk en de veiligheid komt vaak op de laatste plaats.
Wat een zeldzaam oppervlakkig artikel.
Merkwaardig. ICT staat toch voor Informatie en Communicatie Technologie? Dan ligt de basis van het succes van een zogenaamde ICT-oplossing toch bij de wijze waarop de betrokken partijen samenwerken? Zolang ICT-techneuten van informatie en communicatie uitsluitend de technische kant begrijpen en de samenwerking van de belanghebbende partijen buiten hun huishoudboekje houden, blijft ICT mislukkingen als het EPD genereren. Zolang ICT-techneuten niet begrijpen dat de burger zich onbehagelijk voelt bij het idee dat techneuten en politici over de formulering van zijn privacy gaan, zal de overheid tot mislukken gedoemde projecten blijven opstarten. Jammer dat de Nederlandse school voor openbaar bestuur dat anders ziet.
Ik vind het altijd jammer als iemand over ICT techneuten praat, met een zeker……Als een huis niet aan de verwachtingen voldoet ligt dat niet aan de metselaar, meeste “techneuten” die ik ken doen heel erg hun best om zich in de behoeften van hun klant te verdiepen. In dit geval denk ik dat het probleem in het aantal stakeholders zat en de tegengestelde belangen die ze hadden, daar doe je als “techneut” niets aan.