Een vaste Kamercommissie voor Digitale Zaken moet zorgen dat het parlement digitaliseringsplannen van het kabinet coherenter behandelt. Gaat dit nieuwe ict-problemen binnen de overheid voorkomen?
Eind mei presenteerde de tijdelijke commissie Digitale Toekomst het eindrapport ‘Update vereist’. De meest in het oog springende aanbeveling is de benoeming van een vaste Kamercommissie voor Digitale Zaken. Deze controleert digitaliseringsplannen van ministers en staatssecretarissen, houdt toekomstige ontwikkelingen in de gaten en zorgt voor coherente behandeling in het parlement.
Tot nu toe ontbrak het in de Tweede Kamer aan coherentie in debatten over digitalisering, concluderen de tijdelijke-commissieleden onder leiding van Kathalijne Buitenweg (GroenLinks). Doordat het parlement er gefragmenteerd over spreekt, komen niet altijd alle risico’s, kansen en maatschappelijke waarden aan de orde. Ook thema’s die meer commissies raken of die niet specifiek bij een bepaalde commissie horen, kwamen niet of onvoldoende tot hun recht.
Denkt u dat een vaste Kamercommissie voor Digitale Zaken en meer coherente debatten over digitalisering nieuwe ict-fiasco’s bij de overheid voorkomt?
Gefragementeerde besluitvorming en Machiavelli en niemand die reageert? Een meer samenhangendere aanpak door het parlement op digitale dossiers zal alleen mogelijk zijn als de kennis over het onderwerp voldoende is. De meeste volksvertegenwoordigers missen nog altijd een gedegen ict–achtergrond om zich een beeld van de impact van allerlei beslissingen te kunnen vormen. Vermadelijke bonnetje van Teeven is exemplarisch voor het probleem als we kijken naar het proces, de govenance van zeggen wat je doet en dat onweerlegbaar met de juiste data bewijzen blijkt nogal lastig door een (opzettelijk?) slechte digitale archivering.
De polarisatie van een belastingdeal voor criminelen en het criminaliseren van burgers door vooringenomenheid in het toeslagendossier is al lang niet meer uit te leggen in ‘Jip & Janneke-taal’ om de discussie te starten.
Het is verstandig dat de Tweede Kamer haar aandacht ten aanzien van de digitalisering van de Nederlandse samenleving meer focus geeft.
Zie ook mijn reacties op: https://www.linkedin.com/posts/jan-middendorp-8301985_nlveiligsterkonline-digitaal-digitalisering-activity-6671694684156383232-trU3.
Dit voorkomt echter niet de it-drama’s van de afgelopen 20 jaar. Die dienen in het ambtenarenapparaat te worden opgelost.
Zie https://itexecutive.nl/it-deltaplan-overheid/
De herijking van de rol van CIO Rijk is daarbij cruciaal!
Ik onderschrijf wat @Daan te zeggen heeft. Een Tweede Kamercommissie is natuurlijk geen wondermiddel, maar het heeft een belangrijke signaalfunctie naar het ambtelijk apparaat en naar de samenleving dat de Kamer het onderwerp serieus neemt. Het biedt ook continuïteit, in de zin dat een dergelijke commissie ook een organisatorisch lange termijn geheugen kan creëren.
Ik deel ook @OudLid’s bezorgdheid met betrekking tot kennis van zaken, maar heel erg bezorgd ben ik niet. Door de bank genomen zijn onze kamerleden best niet dom en zo’n commissie kan zich ook laten voorlichten door experts. Ik ben beschikbaar 🙂
Ik weet niet hoe de informatietechnologie bij het rijk is georganiseerd. In de VS hebben ze een US Digital Service. Hebben wij iets dergelijks? Is CIO Rijk dat? Heeft de CIO tanden?
@Jos Visser,
Mee eens!
Mijn advies reeds verstrekt aan Kathalijne Buitenweg (voorzitter tijdelijke Kamercommissie Digitale Toekomst):
“Ik zou een adviesraad van onafhankelijke, onpartijdige topexperts toevoegen bij het installeren van een vaste Kamercommissie ‘Digitale Zaken’.
Ik zou die adviezen ook publiekelijk tonen op een webpagina van bovengenoemde Kamercommissie.
Ik ben daarvoor free-of-charge beschikbaar met een beperkt tijdsbeslag”.
Het is belangrijk dat die adviezen waardevol blijken te zijn, daarom vind ik dat ze publiekelijk dienen te worden geëtaleerd ter toetsing door burgers met IT-affiniteit.
Geen mistige vrijblijvende praatgroep dus!
Maar wat als de politieke agenda een andere is dan die van de “Kamercommissie Digitale Toekomst”? Tijdelijk of niet?
Of misschien beter: wat is hun rol?
Anders dan een verdeel-en-heers instrument voor de “echte” politieke agenda?
En hoe ziet die “echte” agenda er dan uit?
Wie het weet mag het zeggen… 🙂
“Gaat dit nieuwe ict-problemen binnen de overheid voorkomen?”
Nee.
Het Besluit informatievoorziening in de rijksdienst 1990 (Besluit IVR 1990) is nog steeds van kracht.
Art. 12 lid 1 van dit besluit stelt ‘Voordat een geautomatiseerd informatiesysteem wordt ontwikkeld, ingevoerd of gewijzigd, waarbij aanzienlijke risico’s bestaan, laat de minister wie het aangaat een onafhankelijke contra-expertise verrichten.’
Wanneer is de laatste keer daadwerkelijk een voorafgaande contra-expertise uitgevoerd?
Bij welk van de faalprojecten van de afgelopen jaren is een dergelijke voorafgaande contra-expertise uitgevoerd?
Bij welk van de faalprojecten van de afgelopen jaren is een Gateway Review gedaan?
Wie heeft zich ooit bekommerd om een project-audit, pre of post?
Wanneer is door de politiek ooit eens geluisterd naar diverse externe adviesorganen?
Wanneer is de politiek ooit eens gestopt met het tussentijds beïnvloeden van lopende projecten?
Zie het zwalken van ‘de Digitale Overheid’, zowel centraal als decentraal.
Wat voegt een ‘Vaste Kamercommissie voor Digitale Zaken’ dan nog toe?
Me dunkt dat een vaste kamercommissie kan beginnen met de vragen van @P.J. Westerhof…
@Visser : als we een vaste kamercommissie nodig hebben voor de beantwoording van die vragen zijn we de zaken dus al aan het omdraaien.
Ook de Cie. Elias heeft die vragen niet gesteld.
Dat het de Tweede Kamer al jaren ontbreekt aan de meest elementaire kennis van de kaders voor de overheidsinformatievoorziening gaat niet worden opgelost met een vaste kamercommissie.
Het is de minister die verantwoordelijk is, en het is het parlement dat controleert en beslist.
Ook de Cie. Elias heeft die punten niet gesteld.
Deze vaste kamercommissie zal weinig meer zijn dan een ‘Zwarte Pieten Commissie’ en een zoveelste praatlaag in de het circus van de overheidsinformatievoorziening.
Kortom, wordt het niet de hoogste tijd dat IT-journalist Diederik Toet een grondig onderzoek doet hoe de smaakmakers in de overheid zelf denken hoe de IT-problemen dienen te worden opgelost: Mark Rutte, minister van BZK, enkele SG’s?
@Diederik: wanneer kan ik de publicatie verwachten?
Een Vaste Kamercommissie zou een proces opgang kunnen brengen en houden. Een proces dat eindelijk leidt tot een Overheid met een goede, betrouwbare, veilige, en flexibele ICT omgeving.
Huidige IT-systemen zijn vanuit het oogpunt van software engineering gedrochten. Gedrochten omdat ze te veel harde techniek, en software systeem specifiek is. Elke leverancier, elke implementatie, is uniek. Vendor lock-in wordt standaard bijgeleverd en bemoeilijkt database conversies en veranderen van IT-provider.
Een oplossing is het standaardiseren van Informatie in gebruikersinterfaces en IT-systeem interfaces. Een toepasbare standaard is de ISO 13606/OpenEHR; hoewel gemaakt voor de zorg is deze evenzo goed buiten de zorg te gebruiken en heft elke vendor lock-in op.
Deze norm wordt gebruikt in Slovenia, een 20-tal Chinese ziekenhuizen, de Eerstelijnszorg in Moskou, Chili, Duitsland, Zweden, Noorwegen, Finland, UK, Nederland (GGZ, EuroTransplant), etc.
Voor het standaardiseren in de zorg van de Zorg-Informatie staat NICTIZ in de startblokken.
In Nederland zijn er al 3 software leveranciers die het toepassen.
Gerard Freriks