Half maart 2020 moest het Nederlandse onderwijs in allerijl de omslag naar online lesgeven maken toen scholen werden gesloten vanwege de coronauitbraak. De Open Universiteit (OU) heeft al sinds haar oprichting in 1985 veel ervaring met onderwijs op afstand. Nu veel docenten daar halsoverkop mee aan de slag moesten, besloot de OU haar kennis over online onderwijs te delen met de Nederlands onderwijsgemeenschap. Onderwijswetenschappers en medewerkers van het Expertise Centrum Onderwijs werden 15 maart 2020 gemobiliseerd om de kennisoverdracht van digitale didactiek te borgen. In een agile benadering vonden vanaf 17 maart 2020 de eerste online colleges plaats. De jury van de Computable Awards 2020 in de categorie Onderwijsproject nomineert het project ‘DDGuide’.
Docenten in het onderwijs werden onverwacht geconfronteerd met de gevolgen van de lockdown en de afhankelijkheid van software. Klassikaal onderwijs, veelal ondersteund door software bepaalde niet alleen hun lespraktijk. De klas was ook de plaats waarin sociaal én zakelijk de samenwerking met leerlingen en docenten plaatsvindt. Goed doordachte didactiek in het leslokaal is belangrijk. Helaas laat de kennis van digitale didactiek nogal eens wat te wensen over. En ook al weten we welke aspecten van belang zijn om hoogwaardige didactische werkvormen te ontwikkelen, dan worden die vaak niet goed of helemaal niet toegepast.
DDGuide, een initiatief van de Open Universiteit, speelde in op dit probleem, dat urgent werd 15 maart 2020. De lockdown van het onderwijs vergde een snelle transfer van kennis inzake digitale didactiek. Het initiatief maakte het mogelijk om op een wetenschappelijke verantwoorde wijze een nodige verschuiving in teweeg te brengen door principes van elementen van digitale didactiek te introduceren bij docenten, die gewend zijn om les te geven aan een klas leerlingen in een traditioneel klaslokaal.
Juryoordeel
Op 15 maart jongsleden werd het onderwijs voor de leeuwen gegooid, ineens moesten we onilne gaan lesgeven. Onderwijs heeft nu niet bepaald de naam ict-minded te zijn en veel onderwijsmensen moesten ineens totaal omdenken en hun werkwijze totaal anders aanpakken. Een project zoals DDGuide gaf aan onderwijsmensen houvast vanuit een organisatie die sinds 1985 al succesvol op deze manier lesgeeft. Een zeer te prijzen initiatief en hulplijn die aan het onderwijs geboden werd. Bijzonder is ook dat dit initiatief binnen 72 uur na de persconferentie van Rutte tot stand is gekomen en is de gehele onderwijswereld in beweging gekomen. Vanuit dit perspectief zou een eventuele Computable Award ook als een soort van oeuvreprijs voor het onderwijs gezien kunnen worden.
Een kritische kanttekening zou wel kunnen zijn hoe groot nu daadwerkelijk de impact van DDGuide is geweest op het online onderwijs, want ik ken weinig onderwijsmensen die ervan gehoord hadden. Ook heb ik het niet langs zien komen in allerlei online onderwijsgroepen. Wel is er massaal informatie gedeeld over Google Meet, Microsoft Teams en Zoom; de tips over hoe de tools het beste te gebruiken en correct in te zetten vlogen je om de oren. Maar dit kan dus aan de doelgroep benadering liggen en doet verder niet af aan het initiatief van de Open Universiteit. Maar of deze tool nu maatgevend en bepalend is geweest voor de plotselinge ommekeer van het onderwijs na 15 maart valt te betwijfelen. Toch is dit is wel typisch en toonaangevend hoe de onderwijssector reageerde op de lockdown en dat een project zoals DDGuide wel degelijk een blijvende rol kan blijven spelen in het toekomstige onderwijs. Want één ding is zeker, de lockdown heeft ons laten zien dat er wel degelijk andere wegen zijn die ook naar Rome leiden. Daarom nomineert de jury van de Computable Awards 2020 in de categorie Onderwijsproject graag dit project.
