De Nederlandse eigenaar van de Cyberbunker, een van ‘s werelds grootste ‘kogelvrije hostingbedrijven’ voor illegale websites, is in Duitsland tot vijf jaar en negen maanden gevangenisstraf veroordeeld. Herman-Johan Xentt exploiteerde een datacenter voor het darkweb en wordt indirect verantwoordelijk gesteld voor de strafbare feiten van zijn criminele klanten.
De 63-jarige Nederlander huisvestte in een oude Bundeswehr-bunker nabij Koblenz honderden servers van waaruit tal van criminele marktplaatsen werden gerund. Nooit eerder kreeg een webhoster om deze reden een vrijheidsstraf.
Xentts oudste zoon moet vier jaar en drie maanden zitten. Zes anderen werden eveneens tot zware gevangenisstraffen veroordeeld. De rechter achtte bewezen dat het achttal een criminele organisatie had gevormd die op grote schaal profiteerde van dienstverlening aan misdaadgroepen.
De mammoetzaak, waaraan de Duitse politie meer dan vijf jaar werkte, kreeg voor het Openbaar Ministerie ook een zure smaak. De rechter achtte het niet bewezen dat de bunkeroperators op de hoogte waren dat met hun servers strafbare feiten werden gepleegd. Daarom werden zij vrijgesproken van medeplichtigheid aan ruim 250.000 delicten.
Een niet onbelangrijk deel van het darkweb was in de Cyberbunker gehuisvest. De vier grote ondergrondse marktplaatsen Cannabis Road, Fraudsters, Flugsvamp 2.0 en Wall Street Market werden daar gehost. Bovendien bevonden zich op de servers drie Chinese handelsplatformen voor synthetische drugs.
Bundeswehr
Behalve narcotica werden onder meer wapens, kinderporno, vals geld en opdrachten tot moord verhandeld. Ook de command-and-control servers van het beruchte botnet Mirai draaiden in de oude Duitse bunker.
De CyberBunker was vijf verdiepingen diep met een vloeroppervlakte van 60.000 vierkante meter. Het ondergrondse complex kon een atoomaanval weerstaan. In 2013 kocht een wat excentrieke Nederlander de oude bunker die tot 2012 door de Bundeswehr, de krijgsmacht van Duitsland, werd gebruikt.
In 1995 had Xentt in Goes (Zeeland) een voormalige Navo-bunker aangeschaft. Van daaruit begon hij Cyberbunker, een bedrijf dat ‘bulletproof hosting’ aan (porno)websites aanbood. Later kreeg hij onder meer The Pirate Bay als klant, een site voor het delen van films en andere content waarop auteursrechten berusten. Ook WikiLeaks maakte van de Cyberbunker gebruik. Verder nam Xentts deel aan de Public Root-beweging die eigen top-level-domeinnamen zoals ‘.sex’ wilde gaan verkopen.
Volgens een voormalige zakenpartner was de nu veroordeelde Nederlander ‘bunkergeil’, zo schreef The NewYorker eerder. Al op jonge leeftijd raakte hij verslingerd aan bunkers. Na een brand in zijn Zeeuwse bunker (tegenwoordig is er een ander datacenter in gehuisvest), ging hij op zoek naar een nieuwe. Hij vond die in Duitsland waar nog veel bunkers zijn.
Duistere hoeken
Langere tijd bewoog Xentt zich op het grensvlak van activisme, commercie en criminaliteit. Behalve op bullet proof webhosting legde hij zich toe op het maken van versleutelde telefoons.
The NewYorker beschreef zijn leven vorig jaar juli in een uitgebreide reportage. Jarenlang kon hij zijn gang gaan omdat de Duitse privacywet een inval tegenhield. In september 2019 had de politie voldoende aanwijzingen dat de bunker een uitvalsbasis was voor criminele activiteiten. Aan de inval deden bijna zevenhonderd agenten mee. Ze troffen diep onder grond een groot datacenter aan dat grossierde in het faciliteren van cybercriminelen.
Xentt brengt zijn dagen in de gevangenis door met schaakpartijen tegen zich zelf. Hij mist zijn dagelijkse ‘dieet’ van enorme hoeveelheden frikandellen aangevuld met allerlei soorten vitamines. Dat hij weinig daglicht ziet, deert hem niet. In zijn bunkercomplex sliep hij het liefst in de meest duistere hoeken.
