De Europese Commissie heeft gerede twijfels of Apple, Alphabet (Google) en Meta (Facebook, Instagram, Messenger) wel voldoen aan de Digital Markets Act (DMA). Met name de wijze waarop de eerste twee Amerikaanse techbedrijven hun appstores hebben ingericht, geeft reden tot diepgaand onderzoek. Ook Meta komt onder een vergrootglas te liggen vanwege zijn gebruik van persoonlijke data.
Eurocommissaris Margrethe Vestager heeft het trio Big-Tech-bedrijven gevraagd om de gesignaleerde knelpunten weg te nemen, maar is vooralsnog weinig overtuigd van de oplossingen die zijn aangereikt. Apple, Google en Meta zullen uit een ander vaatje moeten tappen, willen ze sancties voorkomen. Als blijkt dat ze de DMA-regels overtreden, dreigen boetes die kunnen oplopen tot 10 procent van de jaaromzet. De EU wil haar onderzoek binnen een jaar afronden.
Eerder deze maand moesten betrokken poortwachters aangeven hoe ze de nieuwe wet naleven. App-leveranciers en andere belanghebbenden reageerden op de aangeboden oplossingen. Volgens Vestager bleek uit die feedback dat bepaalde compliance-maatregelen hun doel missen en niet aan de verwachtingen voldoen. Vooral de vergoedingsstructuren van Apple en Alphabet blijven kwaad bloed zetten.
App-ontwikkelaars vinden ook dat Apple en Google nog steeds belemmeringen opwerpen om gebruikers binnen de app te informeren over goedkopere opties buiten het ecosysteem van de poortwachter. Dit anti-sturen is inmiddels bij wet verboden. Een andere klacht is dat Apple en Google nog steeds verschillende terugkerende kosten in rekening brengen en de vrije keuze frustreren.
Geslotenheid
Apple krijgt ook nog kritiek op de geslotenheid van haar systeem. App-ontwikkelaars klagen over het slechte ontwerp van het keuzescherm en het omslachtige proces voor het wijzigen van standaard-instellingen. Bovendien zou het voor eindgebruikers bijna ondoenlijk zijn om verschillende van Apples belangrijkste apps te verwijderen. De EU gaat naar al deze kwesties onderzoek doen.
Eveneens onder vuur ligt Meta’s ‘abonnement zonder advertenties’. Het is betalen of toestemming geven voor het gebruik van gegevens, gegenereerd in bijvoorbeeld Messenger, voor het plaatsen van gerichte advertenties op Instagram. De EU heeft ernstige twijfels of deze toestemming wel echt gratis is als je voor een binaire keuze komt te staan. Verder opent de EU een tweede zaak tegen Google omdat mogelijk het DMA-verbod op zelfvoorkeur is overtreden. In de zoekmachine zouden eigen diensten zoals Google Shopping, Google Flights en Google Hotels nog steeds profiteren van een voorkeursbehandeling.
Tenslotte gaat de EU de digitale poortwachters verplichten bepaalde documenten te overleggen die kunnen helpen onderzoeken te bespoedigen. Behalve het eerder genoemde trio krijgen ook Amazon en Microsoft met deze bepaling te maken.
Mogelijk leidt tot gerede twijfel over schuld, zonder het onweerlegbare bewijs van overtreding zullen de advocaten van Big Tech elke boete met succes aanvechten. Da’s een beetje zoals Trump die een half miljard moet betalen maar niet echt doordat de soep nooit zo heet gegeten wordt als deze opgediend wordt. Regulering vanuit de overheid blijft hierdoor een zinloze tijdsbesteding van ambtenaren want Amerikaanse Big Tech is niet socialistisch, de sociale media gaat alleen om het profileren van consumenten.
Veel geschreeuw vanuit Brussel zonder resultaten werd er weinig gedaan met de waarschuwingen van klokkenluiders hierover. Dat ecosystemen van Big Tech om een monopolie gaat waar concurrentie eruit gedrukt is lijkt me dan ook vooral een fout van het vrije markt principe. Wat betreft de lusten van ‘gratis’ en betalen met je gegevens kunnen we het natuurlijk ook omdraaien met socialistisch winkelen door net als vroeger de ontwikkelaars niet te betalen.