Bedrijven in de digitale sector worden verplicht om hun servers op te schonen van materiaal van seksueel kindermisbruik. Doen ze dat niet, dan kunnen ze vanaf 1 juli een boete tegemoet zien van de Autoriteit online Terroristisch en Kinderpornografisch Materiaal (ATKM). Woordvoerder van de stichting Digitale Infrastructuur Nederland (DINL) Michiel Steltman is enthousiast.
De hoogte van de boete is afhankelijk van de omzet en kan bij herhaalde overtredingen oplopen tot maximaal tien procent van de bedrijfsomzet. Deze week stemde de Eerste Kamer in met de Wet bestuursrechtelijke aanpak online kinderpornografisch materiaal, die de ATKM het mandaat geeft om bedrijven boetes op te leggen. ‘Naar verwachting kan de ATKM vanaf 1 juli 2024 op basis van deze nieuwe wet gaan optreden tegen online-beeldmateriaal van seksueel kindermisbruik. Foute en nalatige bedrijven die na een melding het materiaal niet snel verwijderen, riskeren een boete’, schrijft de Rijksoverheid.
Rotte appels
Michiel Steltman, woordvoerder DINL, is blij met de nieuwe wet, het bijbehorende stelsel om de verspreiding van kinderporno de kop in te drukken én de mogelijkheid van de ATKM om ‘rotte appels’ te beboeten. ‘Het is voor het eerst dat we als sector blij zijn met een toezichthouder’, verwijst hij naar de opzet van de ATKM waarbij intensief is samengewerkt tussen de digitale industrie en de overheid. Volgens Steltman is het stelsel (zie kader) een voorbeeld van hoe de overheid en de sector samenwerken aan de aanpak van die excessen. Steltman: ‘Er is nu een toezichthouder die partijen die kinderporno of terroristische content faciliteren, kan bevelen om deze inhoud in het geval van terrorisme binnen een uur en van kinderporno binnen 24 uur van internet te halen op last van een boete.’
Volgens Steltman staat de meerderheid van de digitale industrie achter deze wet en aanpak. ‘ISOC en NL Connect waren iets minder enthousiast over de mogelijkheid van de autoriteit om bij een overtreding een dns-blokkade te bevelen. ‘Dat speelt bij isp’s die de dns van hun klanten beheren.’ Maar volgens Steltman is het een ‘juridische optie’ die in de wet is beland en die in de praktijk niet zal worden ingezet omdat die niet effectief is. Steeds meer internetgebruikers hanteren namelijk de dns-services van Google of Cloudflare of omzeilen zo’n dns-blokkade met een vpn.
Het stelsel
Het stelsel bevat de volgende componenten:
– Tools om te meten waar illegaal beeldmateriaal zich bevind;
– Eén technische oplossingen voor beeldherkenning en één voor informatie-uitwisseling die breed wordt gebruikt door onder meer hostingbedrijven;
– Gedragscode ‘Notice and take down’. Dat is een in Nederland ontwikkelde standaard die wereldwijd wordt gehanteerd;
– Offlimits, ‘trusted flagger’met specifieke expertise over kinderpornografisch materiaal;
– ATKM die de mogelijkheid heeft om malafide bedrijven te beboeten.
De Wet bestuursrechtelijke aanpak online kinderpornografisch materiaal vindt zijn oorsprong in de het initiatief ‘Kindveilig internet’ dat in 2019 door toenmalig minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus werd opgezet.
Goed nieuws, dat we blij mogen zijn met een in de wet verankerd voor bestrijding van kinderporno dat gebaseerd is op een multistakeholder regime en waarbij de ‘internetsector’ zelfs blij is met een nieuwe toezichthouder. Maar het bagatelliseren door DINL van juridische opties die in een wet belanden, maar toch niet toegepast zullen worden omdat ze niet effectief zijn, snap ik niet in dit verhaal. Het is domweg gevaarlijk en ook droevig dat geen enkel Kamerlid in staat is geweest om zo’n weeffoutje met een amendement eruit te halen. Zie https://www.computable.nl/2024/05/08/als-het-aan-jenv-ligt-wacht-nederland-op-15-mei-eenzijdige-kinderporno-wet/
Juridisch moet de term illegaal beeldmateriaal nogal opgerekt worden als de ‘juridische optie’ voor notice and take down zoals we niet alleen zagen bij FTD. Nu kun je nog altijd de illegale content downloaden door versleuteling van de content waardoor technische oplossingen in de herkenning waardeloos worden. En de index scheiden van de content welke je verdeeld over honderden servers in even zoveel landen zorgt ervoor dat de meerderheid van een digitale industrie in een polder de spreekwoordelijke druppel van 0,00036 graden op een gloeiende plaat wordt.