COLUMN | Er zijn in Nederland steeds meer bullshit jobs. Een bullshit job is een baan die volkomen nutteloos en zinloos is. Banen waar we prima zonder kunnen. Banen waarvan de medewerkers die ze uitoefenen zelf ook wel weten dat hun toegevoegde waarde beperkt blijft tot het maken van de notulen bij de feestcommissie. Sterker nog, uit onderzoek van twee jaar geleden blijkt dat zo’n 25 procent van de medewerkers zelf ook vindt dat het een bullshit job heeft.
Te denken valt aan banen waarbij mensen lijstjes moeten afvinken, notuleren, adviesgeven, controleren, rapporten schrijven en uiteraard alle banen waarbij het een vereiste is dat je filosofie hebt gestudeerd.
Belastingdienst
En dan hebben we het dus over consultants, adviseurs en de gehele middle management-laag van een gemiddeld bedrijf samen met hun managementassistenten. En uiteraard alle medewerkers van hr die de mensen voor deze bullshit jobs aannemen. Zit je achter een bureau en voor minimaal 80 procent achter een scherm, kun je straffeloos thuiswerken of ben je leraar Frans? Dan heb jij waarschijnlijk ook een bullshit job.
Hoeveel bullshit jobs zouden er in de ict zijn? Hoeveel mensen zouden daar rondlopen die je alleen mist in de kantine als ze er niet zijn. Ik heb ooit eens opgetreden voor een zaal vol met 900 ict-beheerders van de Belastingdienst. Dit waren overigens niet eens alle ict-beheerders van de Belastingdienst, er waren er ook nog eens 300 aan het werk. Mijn eerste grap was dan ook: oh, het kan dus ook gewoon met 300 beheerders. Ik heb sindsdien het vermoeden dat ik extra in de gaten wordt gehouden. De Belastingdienst zoekt overigens nog steeds mensen.
Arbeidsmigranten
Ik denk dat ict ook heel veel bullshit jobs creëert. Hoe vaak gebeurt het niet dat een ict-systeem heel veel werkzaamheden vervangt maar dat de mensen die dat voorheen deden er nog steeds werken? Sterker nog, er worden extra mensen aangenomen omdat het systeem ook moet worden onderhouden, er functioneel beheer nodig is en het systeem toch iets minder performt dan gehoopt.
Ict creëert heel veel bullshit jobs
Mensen zijn bang dat ai heel veel banen gaat vervangen. De praktijk leert dat we dan wel weer iets verzinnen waardoor die mensen nog steeds werk hebben. En laten we eerlijk zijn, het echte werk wordt niet vervangen door ai. Het echte werk wordt vervangen door arbeidsmigranten. Maar dat is een ander verhaal.
Jacob Spoelstra
Jacob Spoelstra is columnist en stand-upcomedian. Kijk voor meer informatie op www.jacobspoelstra.nl.
Dit artikel verscheen eerder in Computable #2 2024. Lees nu het gehele magazine!
25%… hoe zou spoelstra zn eigen columns vinden ?
Van een zinloze baan als stand-up comedian naar het schrijven van zinloze opinies begint de grap over de belastingdienst wat sleets te worden omdat Jacob voor het laatst een volle zaal had in 1999 op de feestavond van de Belastingdienst. Leuker kunnen we het niet maken, makkelijker wel zorgt automatisering dat er banen verdwijnen. En AI had dan ook betere content opgeleverd dan de wekelijkse bullshit die Jacob schrijft.