Event | Nextcloud Summit 2025, München
Data are the new oil, zeggen we allemaal. Tegelijkertijd weten we hoeveel problemen olie de wereld gegeven heeft – vervuiling, oorlogen over olievelden en corruptie.’ Met deze metafoor opende Frank Karlitschek, medeoprichter en ceo van Nextcloud, de Nextcloud Summit 2025 in München.
Opvallend tijdens het event was de oproep van velen aan ‘Europa’ om op te houden met onderzoeken doen en rapporten schrijven. We weten wat het probleem is, laten we gewoon aan de slag gaan en het probleem oplossen, was de boodschap die te horen viel.
De summit, waar zo’n zeshonderd gebruikers en partners uit zowel de publieke als private sector aan deelnamen, stond in het teken van technologische autonomie, samenwerking en Europese innovatiekracht. De sfeer was constructief: er werd niet alleen gepraat over de uitdagingen, maar vooral over concrete oplossingen.
Amerikaanse cloudplatforms
Tijdens het evenement presenteerden diverse organisaties praktijkvoorbeelden van succesvolle migraties weg van Amerikaanse cloudplatforms, zoals Microsoft Office 365 en Azure. Zo deelde het Nederlandse bedrijf Sendent zijn ervaringen met het begeleiden van het Oostenrijkse ministerie van Economische Zaken, Energie en Toerisme bij de overstap naar Nextcloud, inclusief de vervanging van Microsoft Teams door Nextcloud Talk. De migratie was in negen maanden gerealiseerd. En dat was inclusief de zomervakantie, werd erbij verteld.
De Franse Nextcloud-partner Leviia toonde hoe het een digitale leeromgeving heeft ontwikkeld voor ruim een half miljoen leerlingen in de regio Île-de-France. Iedere leerling beschikt over 10 gigabyte opslagruimte waar huiswerk en opdrachten zijn op te slaan en delen met medeleerlingen en leerkrachten. Docenten hebben toegang tot een online-leerlingvolgsysteem en leerlingen worden digitaal gekoppeld aan docenten.
Dergelijke projecten illustreren hoe schaalbaar en veelzijdig het platform is, in onderwijs- en overheidsomgevingen, maar ook bij een groeiend aantal enterprise-organisaties. Frank Karlitschek gaf tijdens zijn keynote aan dat het aantal enterprise-aanvragen – dus voor de betaalde, ondersteunde versie van Nextcloud – de afgelopen maanden is verdrievoudigd. Ook Nederlandse partners bevestigden de groeiende vraag naar soevereine alternatieven.
Nextcloud Talk Munich
Tijdens de summit werd de nieuwe versie van Nextcloud Talk getoond: Nextcloud Talk Munich. Deze versie biedt verbeterde videoconferencingfunctionaliteit, hogere stabiliteit en betere integratie binnen het platform. Nextcloud positioneert Talk als het open source-alternatief voor Microsoft Teams voor videobellen en samenwerking. De nadruk in de nieuwe versie ligt niet enkel op bekende open source-waarden als privacy en databeheer, maar juist ook op integratie in bestaande werkprocessen.
Het Nextcloud-platform zelf is modulair opgebouwd en stelt organisaties in staat om samenwerking veilig, transparant en schaalbaar in te richten. Het platform biedt een groot aantal standaard features voor het opslaan en delen van bestanden en andere informatie. Dat gebeurt door middel van self-hosting – in een eigen datacenter of bij een vertrouwde partner. In Nederland zijn dat onder andere The Good Cloud en ProcoliX. Op dit platform zijn apps te draaien. Een aantal van deze apps ontwikkelt Nextcloud zelf, zoals Talk, groupware en bijvoorbeeld de op ai-taken gerichte Nextcloud Assistant. Daarnaast is een app-marktplaats beschikbaar waarop door gebruikers en partners ontwikkelde apps. Het gaat inmiddels om honderden apps. Wie zelf eigen apps en workflows wil ontwikkelen, kan gebruik maken van Nextcloud Flow, een ontwikkeltool die scripting- en low-code-achtige kenmerken bezit.
Een ander interessant onderdeel is de toepassing van ai binnen het platform. Niet alleen ontwikkelt Nextcloud zelf ai-functies, zoals de genoemde Nextcloud Assistant, ook gebruikers en externe app-ontwikkelaars passen ai binnen het platform toe. Omdat transparantie voor een opensourcebedrijf als Nextcloud belangrijk is, introduceerde het bedrijf vorig jaar een ai-rating-systeem dat via kleurcodering (rood, oranje, groen) gebruikers informeert over de transparantie, trainingsdata en controleerbaarheid van de gebruikte ai-modellen.
Office-oplossing
Een aardige aankondiging tijdens het event betrof de uitbreiding van de samenwerking tussen Nextcloud en Ionos, gericht op de ontwikkeling van een door Ionos gehoste Nextcloud-workspace. Deze volledig Europese office-oplossing is gebaseerd op open source en wordt gehost in de Duitse Ionos Cloud. Het gaat dus om een volledig soevereine werkplekomgeving. Het product komt nog dit jaar beschikbaar.
Ionos kondigde daarnaast samen met het eveneens Duitse Bechtle een initiatief aan dat een volledig soevereine cloudomgeving aanbiedt aan Europese onderzoeksinstellingen en universiteiten. Dit gebeurt onder de vlag van het Ocre-framework. Dat ook Surf hierbij betrokken is, toont het groeiende belang van Europese samenwerking op het gebied van soevereine cloudinfrastructuur.
Miljardenomzetten
Toch is er binnen Europa nog veel werk aan de winkel, zo bleek in Munchen. Een Nederlandse deelnemer merkt bijvoorbeeld op nog nooit van Ionos of Bechtle te hebben gehoord, hoewel deze bedrijven miljardenomzetten draaien in de Dach-regio. Het illustreert de beperkte zichtbaarheid van Europese aanbieders buiten hun thuismarkt en wijst op het gemis van weldoordachte marketing en positionering.
De roep om Europese alternatieven is niet nieuw, maar de urgentie is toegenomen. Karlitschek waarschuwt tijdens zijn keynote voor de risico’s van afhankelijkheid. ‘Vandaag de dag kan niemand uitsluiten dat toegang tot digitale platforms als politiek drukmiddel wordt ingezet.’ Hij benadrukt dat Nextcloud organisaties in staat stelt hun eigen data en infrastructuur volledig in eigen hand te houden, een kernvoorwaarde voor compliance, privacy en risicobeheersing.
De Nextcloud Summit was daarmee niet slechts een evenement vol aankondigingen, paneldiscussies, productdemo’s en technische sessies, maar ook een wake-upcall aan de Europese it-sector. Zowel overheden als bedrijven hebben jarenlang gemakzuchtig gekozen voor de diensten van Amerikaanse hyperscalers. Of zoals een vertegenwoordiger van EuroStack het tijdens het event verwoordt: ‘Europese overheden en bedrijven moeten niet alleen Europese it-producten kopen, Europese it-aanbieders moeten ook echt Europese producten ontwikkelen en die vervolgens daadwerkelijk gaan verkopen aan Europese overheden en bedrijven, en daarbuiten. De gretigheid om dat te doen, lijkt in Europa te ontbreken.’
Kantelpunt
Ook dat zou een signaal voor Europa moeten zijn. Zodat als we over enkele jaren terugkijken we kunnen vaststellen dat 2025 het jaar was waarin de Europese it-sector en de Europese it-gebruikers wakker werden geschud. Niet langer genoegen nemen met afhankelijkheid, maar inzetten op it-in-eigen-beheer, Europese samenwerking, innovatie en zichtbaarheid. De kwaliteit is er, zo onderstreept een Australische Nextcloud-partner: ‘De Europese it- en clouddiensten zijn van verbazingwekkend hoog niveau. Wat me echter nog meer verbaast, is dat Europese organisaties – overheden én bedrijven – desondanks vaak voor gemak en dus Amerikaanse hyperscalers kiezen. Als je er over nadenkt, is dat op z’n minst merkwaardig te noemen, en dan druk ik mij zacht uit.’
