Overstappen of uitbreiden niet meer mogelijk
Leveranciers in de zorgsector kunnen dit jaar geen nieuwe zorgaanbieders meer als klant aansluiten. Een hardnekkig technisch probleem bij de zogenoemde cluster-aansluitingen maakt dat het inlogsysteem DigiD als het ware vol zit. Bij dergelijke aansluitingen worden meerdere organisaties (vaak zorgaanbieders) gezamenlijk aangesloten op DigiD via één technische koppeling.
Er is nu een limiet op het aantal DigiD-verbindingen dat via de ToegangVerleningService (TVS) is aan te leggen. Ook uitbreidingen van bestaande clusteraansluitingen zijn tijdelijk niet meer mogelijk. Dit betekent dat zorginstellingen nauwelijks kunnen overstappen naar een andere leverancier in de markt voor healthtech, met als gevolg schade aan de marktwerking. Ook wordt de digitale dienstverlening in de zorg bemoeilijkt.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties schrijft in een brief dat deze beperking naar verwachting tot zeker eind van dit jaar voortduurt. BZK zegt te begrijpen dat dit een zeer onwenselijke situatie is en voor de betrokkenen ‘uiterst vervelend’ is.
Tussenlaag
De TVS werkt als een tussenlaag die gebruikersverificatie afhandelt. Burgers en ondernemers loggen in met een erkend middel (zoals DigiD), waarna de TVS de identiteit correct doorgeeft aan de dienstverlener. Organisaties hoeven zelf geen aparte koppelingen te bouwen voor elk inlogmiddel. De it-leverancier regelt dat centraal, wat de aangesloten organisaties veel werk uit handen neemt. In de zorgsector is de TVS extra belangrijk omdat het helpt bij het veilig ontsluiten van patiëntgegevens en het voldoen aan wet- en regelgeving zoals de Wet digitale overheid.
Het ministerie werkt samen met organisaties zoals Logius, Dictu en het ministerie van Volksgezondheid (VWS) aan een structurele oplossing.
Volgens Bob Dijs, senior account manager bij de opensource-integratiespecialist WeAreFrank, verslechtert hierdoor de onderhandelingspositie van zorgaanbieders tegenover hun leveranciers. Want overstappen gaat voorlopig niet meer. En bij het verlopen van een contract valt er weinig meer uit te onderhandelen. ‘Je kunt toch geen kant op’, aldus Dijs in een LinkedIn-post. Volgens Dijs wordt dit dubbel vervelend voor inkopers die net een aanbesteding hebben gegund aan een andere partij dan hun huidige leverancier. De meeste inkoopvoorwaarden zullen bij ontbinding geen oog hebben voor het feit dat het ministerie en een aantal overheidsdiensten de problemen niet snel kunnen oplossen.
Nawoord ministerie, 30-07-2025
Onlangs nog meldde het ministerie van Binnenlandse Zaken (BZK) in een brief dat tijdelijk geen nieuwe cluster-aansluitingen zijn toe te voegen aan de routeringsdienst TVS (ToegangVerleningService) en evenmin uitbreidingen van bestaande cluster-aansluitingen op TVS mogelijk zijn. En dat deze beperking naar verwachting tot zeker eind dit jaar duurt. Nu komt het ministerie met een nawoord op onze publicatie daarover.
De Directie Digitale Overheid wijst nogmaals nadrukkelijk op het tijdelijk karakter van de problemen. Aansluiten is deels weer mogelijk voor organisaties vanaf september, zo wordt gesteld, echter zonder het woord ‘deels’ nader te preciseren. Logius en Dictu die in opdracht van BZK de TVS beheren en uitvoeren, zetten zich in om ook op de middellange termijn ruimte te creëren voor nieuwe aansluitingen via de TVS, aldus het ministerie. Maar ook het begrip ‘middellange termijn’ wordt in het nawoord niet nader geconcretiseerd.
Ruimte ontstaat mede door het aanpassen van de infrastructuur. Maar het is nog niet bekend hoelang dit precies duurt. Zodra de oplossing in zicht is, maakt BZK dit bekend aan de zorgsector. Het ministerie voegt hier nog aan toe dat nieuwe organisaties nog steeds direct kunnen aansluiten op DigiD via een ander koppelvlak (redactie: anders dan TVS die dat centraal regelt en organisaties ontzorgt doordat ze geen aparte koppelingen hoeven te bouwen voor elk inlogmiddel).