Hoewel de huidige hype rond blockchain anders doet vermoeden, bestaat deze technologie alweer een kleine tien jaar. Blockchain is ontwikkeld als transactiemechanisme, dat ondubbelzinnig te vertrouwen is. Vertrouwen is de basis van iedere (zakelijke) relatie. Wij vertrouwen bijvoorbeeld onze bank dat een betaling die we doen, ook echt plaatsvindt en wij bijvoorbeeld ons bestelde product bij een webwinkel ook daadwerkelijk geleverd krijgen.
Dit banksysteem is inmiddels ruim zevenhonderd jaar oud en is ‘still going strong’. En dit ondanks de globalisering van de economie, de explosie aan zakelijke transacties en de behoefte aan snellere transacties. Blockchain zou dit wel eens kunnen veranderen. Want een bank – maar ook een notaris, accountant of auditor – blijft een tussenpersoon wiens handelen nooit 100 procent controleerbaar is. Blockchain lost deze kwestie op ‘by design’. Dat gebeurt op basis van de volgende vier principes:
- Transacties zijn veilig, omdat ze cryptografisch zijn versleuteld.
- Transacties zijn gedistribueerd opgeslagen, wat de veiligheid verhoogt.
- Transacties en de informatie daarin worden gedeeld op het blockchainnetwerk, wat zorgt voor transparantie.
- Transacties worden als ‘grootboek’-transactie opgeslagen. Ze worden alleen toegevoegd en zijn te lezen, maar verwijderen of muteren is niet mogelijk.
Wanneer?
Deze vier principes zorgen ervoor dat ook bepaalde bedrijfsapplicaties geschikt kunnen zijn om te ontwikkelen op basis van blockchaintechnologie.
Dat is het geval als er sprake is van een vorm van waardeoverdracht tussen meerdere partijen, als meerdere rechtspersonen partij zijn, als auditability een belangrijk punt is en wanneer u vertrouwde tussenpersonen kunt overslaan, zodat transacties goedkoper, minder complex en sneller kunnen verlopen. Als een proces deze kenmerken heeft en met een bedrijfsapplicatie moet worden ondersteund, dan kan blockchaintechnologie de juiste basis zijn om de applicatie op te ontwikkelen.
Enterprise blockchain
De laatste jaren zijn er flinke stappen gezet om blockchaintechnologie geschikt te maken voor zakelijke toepassingen. Een van de meest in het oog springende is de mogelijkheid om zogenaamde ‘smart contracts’ te definiëren. Een smart contract bevat de transactiekenmerken en de proceskenmerken van een transactie. Transactiekenmerken zijn bijvoorbeeld het aantal artikelen en de bijbehorende prijs; proceskenmerken kunnen bijvoorbeeld randvoorwaarden en goedkeuringsstappen zijn.
Meer recent zien we dat de bestaande drempels met betrekking tot de technologie langzaam worden weggenomen. Zo wordt de blockchaintechnologie steeds schaalbaarder. De hoeveelheid transacties per seconde is nog steeds erg laag (vijf tot tien), maar dit gaat snel substantieel toenemen. Verder wordt gewerkt aan vertrouwelijkheid en autorisatie, aan gedistribueerde governance en aan interoperabiliteit met zakelijke omgevingen met bijvoorbeeld (IoT-)devices en bedrijfsapplicaties (inkoop, voorraad, financiële systemen, et cetera). Hierdoor is het mogelijk blockchaintechnologie als een volledig integraal onderdeel in te zetten in een zakelijke ict-infrastructuur.
Efficiency en digitale transformatie
Ten aanzien van de blockchainvarianten die zich richten op zakelijke toepassingen, zullen deze functionaliteiten naar verwachting medio 2018/2019 beschikbaar zijn, zodat blockchainomgevingen zonder aanvullend maatwerk toepasbaar zijn in nieuwe bedrijfstoepassingen. Het feit dat dit ‘by design’ mogelijk is, betekent dat op blockchain gebaseerde toepassingen een substantiële bijdrage kunnen leveren om bestaande processen efficiënter te laten verlopen.
Dat maakt ook de weg vrij om naar processen te kijken die voorheen, bijvoorbeeld door technische complexiteit, nog niet ondersteund konden worden. De efficiëntie neemt toe doordat u geen tussenpersonen meer nodig hebt. Verder minimaliseert u de kans op frauduleuze of foutieve handelingen. Doordat transacties veel eenvoudiger zijn uit te voeren, verlopen ze ook veel sneller.
Al met al biedt ‘enterprise blockchain’ de nodige kansen voor digitale transformatie. Die is gericht op betere klantrelaties dankzij technologie, wat zich vertaalt in, bijvoorbeeld, een hogere omzetpotentie. Door een efficiëntere en nieuwe manier van werken zijn meer (en ook nieuwe) klanten te bereiken. U kunt daarnaast gemakkelijker partnerships en samenwerkingen met andere organisaties starten. En dankzij efficiëntere processen en verregaande kostenbeheersing ontstaat er vervolgens de ruimte om nieuwe markten te gaan verkennen, zowel in geografisch opzicht als op het gebied van producten en diensten. Hierin ligt de echte belofte van blockchain.
Jack Klaassen, technology strategist bij Macaw
