Geluidsdempers en blinde ramen voor beter testwerk

Testautomatiseerder Specialisterren is een commerciële onderneming die geld wil verdienen met testen. Daarin verschilt het niet met andere bedrijven in de ict-sector. Bijzonder zijn de werknemers die het werk doen. Dat zijn namelijk mensen met een autistische stoornis. Het testwerk wordt niet uitgevoerd bij de klant, maar op het kantoor van de onderneming. Die ruimte is daarvoor geschikt gemaakt.

Een vrouw zou de bedrijfsruimte van Specialisterren wat saai en sober vinden. Het klaslokaal van een voormalige school in Nieuwegein is omgebouwd tot een bedrijfsruimte. Tegen de muren van het lokaal staan bureaus, afgescheiden van elkaar met schotten. Op iedere bedrijfsplek staat een computer. Op de bureaus staan verder geen pennenbakjes of andere accessoires. De ramen van de ruimte zijn beplakt met plastic, zodat werknemers niet naar buiten kunnen kijken. ‘We hebben daar nul klachten over gehad', lacht Sjoerd van der Maaden van Specialisterren. Hij heeft dan ook bijzondere werknemers in dienst. De ict'ers die werken bij de testautomatiseerder hebben allemaal een autistische stoornis.

In het midden van de ruimte staan de tafels tegen elkaar, zodat er een grote vergadertafel ontstaat. De medewerkers zitten rondom te tafel. ‘Mijn computer is gisteravond gecrasht', vertelt een van de medewerkers tegen zijn collega. ‘Al het werk dat ik gisteren gedaan heb is daarom weg.' Een collega biedt aan hem te helpen bij het werk zodat hij de verloren tijd kan inhalen. Van der Maaden: ‘We starten te dag met een dagaftrap. Iedereen vertelt wat ze wat ze af hebben en waar ze die dag gaan doen'. ‘Het is ook een moment waarop we kunnen zien hoe ze erbij zitten', vult algemeen directeur Hans Manders aan. ‘Autisme is een brede stoornis, met vele geledingen. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een werknemer privé en werk niet van elkaar los van elkaar kan zien. Dat zit in elkaar verweven. Als het privé slecht gaat, dan gaat alles slecht. Dit soort signalen vangen we tijdens de dagaftraf op', zegt Van der Maaden.

Duidelijke specificaties

Rond kwart over tien zit de dagaftrap erop en gaat iedereen aan het werk. Ze schuiven aan achter de bureaus die aan de zijkant staan. Op het beeldscherm van sommige werknemers verschijnt de website van omroeporganisatie RTL. De testautomatiseerder test deze website.

‘Het testen van een interactieve portalachtige website of een ecommercewebsite is iets dat wij goed kunnen', zegt Van der Maaden. ‘De business rules zijn duidelijk en er zijn duidelijk specificaties', zegt Manders. Dat zijn belangrijke voorwaarden waar een testopdracht voor Specialisterren aan moet voldoen. Andere opdrachten die het bedrijf uitvoert is het testen van simulaties, embedded software of softwaremodules voor standaard erp- of crmsystemen. Manders: ‘Toen we begonnen hebben we gekeken welk werk we wel of niet konden doen. Maatwerktesten, het testen van prototypen of het testen van bedrijfskritische systemen voor banken zijn dingen die we niet doen. Bij die laatste opdracht zit bijvoorbeeld te veel druk achter. Dat merken de werknemers. '

Het bedrijf wil de concurrentie aangaan met testbedrijven uit het Oostblok, vertelt financieel directeur Ronald van Vliet. ‘We zijn goedkoper dan Nederlandse bedrijven, maar duurder dan de bedrijven daar. Maar we hopen het te winnen op efficiency, een combinatie van betere kwaliteit testwerk en sneller testen. Waar bedrijven in het Oostblok misschien acht tot negen keer moeten testen, willen wij het in vijf tot zes keer doen. Bovendien heb je geen last van een taalbarrière als je zaken met ons doet.'

Het grootste verschil met de concurrentie is de kwaliteit van de testen, zeggen drie oprichters. 'RTL had nog nooit zulke testresultaten gezien', zegt Manders. Volgens de algemeen directeur letten zijn werknemers veel meer op de details. 'Onlangs moeten ze simulatiesoftware testen waar een schip werd gesimuleerd. Onze testers keken niet alleen of alles werkte, maar ook of de lichten die gesimuleerd werden klopten met de internationale standaarden. Zulke mate van detail verwacht een klant niet', zegt Van der Maaden.

Productiefabriek

De werkzaamheden worden uitgevoerd volgens het principe van de softwarefactory. ‘Vergelijk het met een productiefabriek. Er zijn standaardmethoden hoe iets getest wordt, hoe je met de klant communiceert of rapporteert. Dat past goed bij deze werknemers.' Dat zijn standaardwerkwijzen per klant, een klant krijgt dus wel een maatwerktest. Manders noemt zichzelf de sociale firewall tussen de klant en de werknemer. Een klant communiceert niet met de tester, maar met de algemeen directeur. Dat zorgt ervoor dat de medewerkers ongestoord het werk kunnen doen.

‘Er zijn vandaag drie medewerkers niet aanwezig. Toch is het aardig druk', zegt Manders terwijl hij door de ruimte kijkt. De bedrijfsruimte wordt te klein, daarom is het bedrijf op zoek naar een nieuwe lokatie. Het lokaal in Nieuwegein blijft leslokaal. Daar krijgen de nieuwe werknemers eerst een opleiding van twee maanden voordat ze aan de slag kunnen. Dat is een introductie, daarna halen ze het testcertificaat ISEB en hierna volgen nog twee stages en praktijktraining.

De nieuwe bedrijfsruimte is nodig, omdat Specialisterren sterk wil groeien. In 2011 wil het bedrijf in Utrecht 45 mensen aan het werk hebben. Daarbij wil het twee andere lokaties openen, in Amsterdam en Eindhoven. Op iedere locatie moeten veertig mensen aan de slag. Van der Maaden: ‘Niet iedereen met een autistische stoornis komt in aanmerking voor het bedrijf. Een medewerker moet wel normaal kunnen functioneren, we zijn natuurlijk wel gewoon een commercieel onderneming. Aan aanbod van autisten is in ieder geval geen gebrek.'