Duurzaamheid, we kunnen er niet meer om heen. Ook it-organisaties zijn zich meer en meer bewust van de milieu-impact van hun organisaties, en zetten stappen om deze impact te verminderen. En het is nu een goed moment om te beginnen met duurzaamheid; wet- en regelgeving wordt steeds scherper en de markt verwacht op dit vlak meer en meer. Wat kun jij als it-organisatie doen om je organisatie te verduurzamen?
De it- en elektronicasector zijn sectoren met een hoge klimaatimpact; alle apparaten zoals laptops, monitors, tablet en de bijhorende (software)structuren, datacenters en cloud-opslag hebben wereldwijd een gigantische impact op het milieu (met name door het hoge energie- en grondstoffenverbruik).
Maar dit zijn tegelijkertijd sectoren met een grote potentie om bij te dragen aan een duurzame toekomst. Want bijna alle andere sectoren zijn afhankelijk van it/elektronica, dus verduurzaming hier heeft verreikende gevolgen. Door apparatuur duurzamer en energiezuiniger te produceren, producten een langere levensduur te geven en zorgvuldig om te gaan met resources, kan it andere sectoren helpen hun milieu-impact te verkleinen.
Drie redenen
Er zijn verschillende redenen waarom je als it-organisatie wilt verduurzamen. Zo neemt bewustzijn over duurzaamheid neemt toe; consumenten letten meer en meer op duurzaamheid bij de aanschaf van producten. Als jij terecht kunt zeggen dat je een duurzaam product biedt, heb je een streepje voor op je concurrenten.
Aan de andere kant: als je niet verduurzaamt, blijf je juist achter op je concurrenten. Andere it-organisaties verduurzamen namelijk al wel. Wie dit niet doet, loopt het risico om achter te lopen en klanten te verliezen aan een concurrent. Bovendien worden zowel nationaal als internationaal wordt wet- en regelgeving rondom duurzaamheid steeds strenger. Aankomende ontwikkelingen zijn:
- Consumer electronics is één van de eerste sectoren waar een Digital Product Passport verplicht wordt: een productlabel met informatie over de duurzaamheid van een product, over de hele value chain gekeken. Digitale product paspoorten zijn onderdeel van de Ecodesign for Sustainable Products Regulation (ESPR).
- Vanuit de aankomende EU-wetgeving Green Claims zijn producenten verplicht om duurzaamheidsclaims met impactdata te onderbouwen. Anders wordt het beschouwd als greenwashing.
- Corporate Sustainability Reporting Directive, CSRD, is een rapportageverplichting die vanaf 2024 verplicht begint te worden voor de eerste organisaties; dit zijn organisaties met meer dan 250 medewerkers, een omzet van 40 miljoen euro (of hoger) per jaar) of meer dan 20 miljoen euro op de balans. Voor overige bedrijven treedt de CSRD vanaf 2025 of 2026 in werking. Het kan zeker geen kwaad om hier eerder aan te voldoen, en in je eigen tempo de stappen te zetten. Zo bespaar je jezelf later last-minute stress en onnodig hoge kosten.
Overweldigend
Duurzaamheid is voor veel mensen een vrij vaag en overweldigend begrip; je kunt het effect van bepaalde acties niet goed overzien. Sommige keuzes voelen duurzaam, maar is dit ook echt zo? Hoe verzamel je alle kennis die je nodig hebt, om op dit vlak goed onderbouwde keuzes te maken?
Meer en meer organisaties kiezen daarom voor een data-driven pad naar duurzaamheid; duurzaamheid gebaseerd op feiten en cijfers over je organisatie en exacte impact. Door in kaart te brengen waar en hoe jouw impact ontstaat, kun je ook gericht stappen zetten en veranderingen doorvoeren. En deze impact verkleinen.
Eén manier om de exacte milieu-impact van je producten helder te krijgen is door het uitvoeren van een Life Cycle Analyse (LCA). Een LCA kijkt naar de milieu-impact van een product over de volledige levenscyclus. Van de winning van grondstoffen tot de productie, assemblage, gebruik, afval en alle transportbewegingen tussen deze stadia. Dit wordt ook wel aangeduid als een cradle-to-grave-benadering.
Een LCA evalueert de milieu-impact op verschillende aspecten: bijvoorbeeld het energieverbruik, emissies naar lucht, water en bodem, afvalproductie en gebruik van natuurlijke hulpbronnen
Een LCA evalueert de milieu-impact op verschillende aspecten: bijvoorbeeld het energieverbruik, emissies naar lucht, water en bodem, afvalproductie en gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Dit biedt je inzicht in de impact van producten, maar je kunt deze analyse ook op het niveau van je hele organisatie uitvoeren. En met een vergelijkende LCA-studie kun je de impact van verschillende producten met elkaar vergelijken.
Hotspot
Via een LCA kun je identificeren waar je product de grootste milieu-impact heeft (dit noemen we een hotspot). Binnen de it- en elektronica sectoren ontstaat de grootste milieu-impact doorgaans in de plastics (in de product-behuizingen en verpakkingen) en tijdens het uiteindelijke gebruik door de klant. De gebruiksfase blijkt vaak een aanzienlijke rol te spelen in de totale milieu-impact van een it-product; de apparaten verbruiken immers energie. Met de inzichten uit een LCA kun je het productieproces effectief aanpassen en zo je product duurzamer maken.
Carbon footprint
Wie naar de totale impact van zijn/haar organisatie wil kijken, kan dit doen via een Business Carbon Footprint. Een carbon footprint geeft de totale hoeveelheid emissie van broeikasgassen weer die de organisatie uitstoot. Hierin worden zowel de directe broeikasgassen (brandstof en energieverbruik) meegerekend, als ook de uitstoot die vrijkomt bij de gebruiksfase door de consument. Internationaal wordt het Greenhouse Gas Protocol aangehouden om de omvang van je business carbon footprint te bepalen.
Ook hier geldt; als je weet hoe en waar je organisatie-impact ontstaat, kun je gericht stappen zetten om deze impact te verkleinen.
(Auteur Clara Kuindersma is co-founder van Hedgehog Company.)
