Het Deense EU-voorzitterschap trekt een omstreden voorstel in dat techbedrijven zou verplichten privéberichten te scannen op materiaal van seksueel misbruik van kinderen. Nederland, Duitsland en zelfs de eigen regeringspartij waren tegen de plannen.
De Deense minister van Justitie Peter Hummelgaard bevestigde volgens Deense media dat het opsporingsmandaat geen onderdeel meer is van het nieuwe compromisvoorstel: ‘Het blijft vrijwillig voor techgiganten om dergelijk materiaal op te sporen.’ Hummelgaard leidt de onderhandelingen over de CSA-verordening (ook wel CSAR, Child Sexual Abuse Regulation), die nog tot het einde van het jaar onder Deens voorzitterschap valt.
De CSA-verordening werd in 2022 door de Europese Commissie voorgesteld en zou bedrijven kunnen verplichten om ook versleutelde berichten te scannen. Volgens critici zou dit leiden tot massatoezicht en een inbreuk op fundamentele rechten. Duitsland sprak eerder expliciet van ‘massasurveillance’.
Te streng toezicht te controversieel
Hoewel Hummelgaard benadrukt dat het Deense voorstel minder ingrijpend was dan het oorspronkelijke plan van de Commissie, bleef steun uit. ‘Het Chatcontrol voorstel was zeer controversieel. In essentie zouden onder het voorstel alle online berichten automatisch worden gecontroleerd op mogelijke sexuele content van minderjarigen,’ verduidelijkt Stephan Mulders, advocaat bij Blenheim in Amsterdam, aan Computable. ‘Dat is niet alleen een verplichte doorbreking van de end-to-end encryptie, maar ook een vorm van massasurveillance, die een ernstige inbreuk op de privacy vormt.’
‘De Nederlandse regering heeft dan ook verklaard Chatcontrol niet te steunen, hetgeen waarschijnlijk mede de reden is dat Denemarken heeft besloten Chatcontrol uit de richtlijn te halen.’ Ook Duitsland en zelfs de Deense regeringspartij Moderaterne trokken de steun in. Daarmee ontbrak de noodzakelijke meerderheid.
Laat Big Tech vrijwillig scannen
Kinderrechtenorganisaties als Red Barnet, Unicef en Børns Vilkår steunden het voorstel wel. Zij wezen op het risico dat een belangrijk opsporingsinstrument verdwijnt, omdat de huidige regeling voor vrijwillige scanning in april 2026 afloopt. Door de verplichting te schrappen hoopt Denemarken dat het gewijzigde wetsvoorstel tegen online kindermisbruik alsnog snel wordt goedgekeurd en er geen hiaat onstaat rond het opsporen van beelden van kindermisbruik. Mulders: ‘Onder het nieuwe voorstel is controle nog steeds mogelijk, maar niet langer verplicht.’ Overigens noemde Red Barnet zulke vrijwillige opsporing tot nu toe ‘een groot succes’
