Siemens weigert mee te doen aan een proef met de cao om de arbeidsovereenkomst flexibeler te maken. De vakbond FNV vindt de opstelling van het bedrijf uiterst merkwaardig. Het zou juist baat hebben bij de proef met de metalectro. Siemes wil echter geen voorbeeld worden voor de andere bedrijven die onder deze cao vallen.
Ondanks herhaalde gesprekken slaagt FNV-bestuurder voor de ICT-bedrijven Gerard van Hees er maar niet in om Siemens over te halen met het experiment mee te doen. De proef, waarover alle werkgevers en vakbonden in de metalectro het eerder dit jaar eens werden, is bedoeld om bedrijven in deze cao de ruimte te geven variatie aan te brengen in de arbeidsvoorwaarden voor de onderneming, een onderdeel ervan of een groep van vergelijkbare bedrijven. Zo kan een bedrijf afspreken ATV-uren niet in blokken van vier uur te laten gebruiken, maar in te zetten om de avonddienst een uur korter te maken.
Van Hees beschrijft de metalectro-cao als een boek van 200 pagina’s. De vele afspraken en regels zijn in zijn ogen te star, gezien de grote verschillen tussen werknemers. De bedrijven hebben volgens hem daarom behoefte te variëren met onderdelen uit deze regels. Siemens zou volgens hem veel baat hebben bij de flexibelere regels. "Het is een bedrijf met veel variatie onder de werknemers."
Ondernemingsraad
"De Metalectro is slechts een uitgangspunt", verklaart Wouter Vlasblom, directeur personeelszaken bij Siemens. Verbetert het bedrijf onderdelen uit de cao voor een categorie werknemers, dan wil hij daar niet de vakbonden bij betrekken. "Dat timmeren we wel met de ondernemingsraad af." Wijzigt Siemens de cao in negatieve zin, dan is contact met de vakbonden onvermijdelijk, weet Vlasblom. "Maar een bijstelling in die richting zijn we niet van plan."
Het electronicabedrijf heeft er volgens de directeur geen behoefte aan om met de vakbonden afspraken te maken over iedere wijziging in onderdelen van de cao. "Dat zou ons maar hinderen. We scheppen onze eigen voorwaarden."
Vlasblom vreest dat eenmaal ingezette experimenten vaste onderdelen gaan worden van de cao. Daarnaast is het een principe-kwestie, zegt hij: "Deze thema’s bespreken we niet met de vakbonden. Daar schakelen we de ondernemingsraad voor in." De metalectro is slechts een richtlijn, herhaalt Vlasblom, die het bedrijf op bepaalde punten verbetert. Het bedrijf wil echter geen "trendsetter zijn voor de branche".
Vlasblom stelt dat het verschil van mening tussen bedrijf en de vakbond over de proef niet erg groot is. "Die discussie wil ik echter niet via de vakbladen voeren."
Uiterst merkwaardig
FNV-bestuurder Hans van de Wind vindt de opstelling van Siemens uiterst merkwaardig. "Het gaat helemaal niet om bijstellingen van de cao in negatieve of positieve zin." Door het afsluiten van een aanvullende cao sluiten de arbeidsvoorwaarden juist beter aan bij het bedrijf of de werknemers, stelt hij. "Zo kan een bedrijf besluiten niet meer te onderhandelen over overwerktoeslagen van ICT’ers, maar voor hen een algehele vergoeding af te spreken."
Het argument dat een aanvullende cao een vast onderdeel wordt van de metalectro verwijst Van de Wind naar de prullenbak. "Dat is onzin. Daar is juist dat aanvullende akkoord voor." Een cao heeft een beperkte geldigheid, betoogt hij. "Dus als het niet bevalt, zit er een einddatum aan een regeling. Voor de bepalingen die een bedrijf zelf opstelt, is de einddatum veel minder duidelijk."
De weigering van Siemens is volgens de twee vakbondsbestuurders geen uitzondering. "Er zijn maar weinig high-tech bedrijven die hier aan willen. Ze zien de zin er niet van in", aldus Van de Wind. Stork gaat volgens hem als een van de eerste meedoen met het experiment. De bond is nog naarstig op zoek naar andere bedrijven. "Maar als ze niet willen, dan hoeft het niet."
Metalectro
In de volksmond is deze collectieve arbeidsovereenkomst bekend als de "groot-metaal cao". Hij wordt toegepast door 1250 bedrijven, met in totaal 200.000 werknemers. De bedrijven variëren van scheepsbouw tot de apparatenindustrie, van ketelbouw tot electrotechnische bedrijven. Enkele voorbeelden van bedrijven waar de metalectro geldt: alle scheepswerven, Stork, Siemens, Daf, Scania en NedCar. De huidige cao loopt van 1 juli 2000 tot 31 juni 2002.
