Zeg Unisys en het beeld doemt op van een gigantische schuldenlast waarvan inmiddels een flink deel is afgelost. Het computerbedrijf bijt moedig door deze rotte appel heen en hoopt begin 2000 weer topfit te zijn. Dan is het fusiebedrijf al zijn derde eeuw ingegaan: de fundamenten liggen namelijk in de negentiende eeuw.
Sporen uit het verleden: ze zijn wat weggemoffeld, maar wie bij Unisys tijdens het wachten op de lift bij de receptie goed om zich heen kijkt, ziet nog twee oude Burroughs-machines staan: een automatisch rekenapparaat uit 1945 (een Sensimatic F200) en een factureer- en boekhoudmachine van omstreeks 1936 (de F72). De allervroegste sporen gaan echter terug tot 1873 – de introductie van de eerste bruikbare typemachine door de Amerikaanse fabrikant Remington – en 1886: de eerste telmachine, uitgebracht door American Arithmometer, het latere Burroughs Adding Machine. Noem daarbij de naam van Sperry Gyroscope dat in 1910 start met het fabriceren van navigatieapparatuur, en dan heb je de drie belangrijkste voorlopers van Unisys op een rijtje.
De verdere mechanisering en (semi-)automatisering van hun machines voltrekt zich daarna in sneltempo. Het toenmalig geheten Remington Rand schrijft in de jaren vijftig geschiedenis met de Univac, het eerste grootschalige computersysteem. Remington Rand en Sperry fuseren in 1955 en ontwikkelen zich tot mainframespecialist voor de overheid. Burroughs, eveneens een computerpionier in de naoorlogse jaren, specialiseert zich tot mainframeleverancier voor de financiële wereld.
Afslanken
De mainframers Burroughs en Sperry fuseren in 1986 tot Unisys. Het integratieproces verloopt echter moeizaam. Het nieuwe concern raakt in financiële problemen en moet in 1990 wereldwijd krachtig aan de noodrem trekken. Door een forse reorganisatie slankt Unisys af van honderdduizend naar zo’n dertigduizend medewerkers in 1995. De Nederlandse organisatie blijft een ingrijpende sanering bespaard door de beslissing om de internationale activiteiten, waaronder de callcenters, hier te vestigen. "Er zijn natuurlijk mensen afgevloeid, maar dat is een geleidelijk proces geweest", vertelt Frank Kaalen, algemeen directeur Unisys Nederland.
Ontsluiten
In 1992 besluit Unisys tot de oprichting van een dienstverlenende tak. De ombouw van mainframeleverancier naar IT-dienstverlener vereist forse aanloopinvesteringen voor het aantrekken van andere expertise en het veroveren van een stuk van de markt. Kaalen: "Wij namen opdrachten aan waarmee weinig winst te maken was. Overigens hebben wij de technologie-kant nooit verlaten, zoals bijvoorbeeld Wang. We vinden dat we het ook op dit gebied moeten kunnen waarmaken als een partij voor ons kiest." Dat uitgangspunt weerhoudt Unisys er niet van de PC-fabricage in 1998 uit te besteden aan Hewlett-Packard, omdat zelf produceren te duur wordt.
Drie jaar eerder ontsluit Unisys zijn mainframesystemen met de lancering van de Clearpath, dat het midden houdt tussen een mainframe en een Windows NT-server. Het is een overbruggings-product, waarbij organisaties op termijn kunnen migreren van hun legacy- naar een NT-omgeving. Kaalen: "Op R&D-gebied hebben wij onze kaarten op Enterprise NT gezet: de Windows NT-versie voor bedrijfskritische systemen." In de loopt van dit jaar introduceert het computerbedrijf de Cellulair Multi Processing-architectuur voor (middel)zware NT-servers.
Geen Baan of SAP
De dienstverlening bestaat uit systeemintegratie, uitbesteding, het aanbieden van standaard software-oplossingen, en ondersteuning van zowel de traditionele mainframesystemen als de kantoor- en netwerkomgevingen.
In zijn marktbenadering is Unisys focusgericht. Het beperkt zich tot het ontwikkelen van veelal administratieve en logistieke software-oplossingen voor deelmarkten, zoals de overheid, banken en (zorg)verzekeraars, het transportwezen en de telecommunicatie. Ook ziet Unisys brood in de markt van redactiesystemen en verkoopt het werkstroom- en elektronische handelstoepassingen. "Wij zijn geen Baan of SAP die werken vanuit één erp-oplossing", stelt de Unisys-directeur. "Wij bieden diverse oplossingen aan, gericht op de bedrijfskritische processen van grote organisaties waarin vele transacties omgaan."
De omzetverhouding dienstverlening/technologie ligt op 70/30 procent en zal dit jaar naar verwachting 80/20 procent worden. Kaalen gelooft dat zijn bedrijf over het omslagpunt heen is. "In Nederland hebben we de afgelopen twee jaar nieuwe relaties mogen verwelkomen. Dat is een teken van handhaving."
Bloedgroep
Ongeveer een kwart van het personeel is nog van de Sperry- of Burroughs-stempel. Van duidelijke bloedgroepen merkt Kaalen – zelf oud-Burroughs – nauwelijks iets meer. "Unisys lijkt niet meer op de oude Burroughs- of Sperry-organisatie, al plaatst de buitenwereld ons nog wel in de mainframehoek." Hij aarzelt bij het beantwoorden van de vraag hoe hij de bedrijfscultuur van Unisys zou willen omschrijven. Het wordt iets in de trant van ‘een Amerikaanse multinational waarin medewerkers hun eigen carrière kunnen bepalen.’ De roemruchte geschiedenis gebruiken om de identiteit van het bedrijf te versterken, ziet hij niet zo zitten. "We mogen er best trots op zijn dat we al zo oud zijn en allerlei tegenslagen hebben overleefd. Maar ik geloof niet dat de branche zit te wachten op onze geschiedenisboeken."
Dinosauriërs: zo worden de oudgedienden onder de IT-bedrijven ook wel aangeduid. Computable belicht in een serie artikelen de opmerkelijke overlevingsdrang van deze nestors in de computerwereld. Deze week: Unisys (wereldwijde omzet 1998 7,21 miljard dollar; Nederland zette met 1000 medewerkers in 1998 750 miljoen gulden om). Volgende keer: NCR.
De hele serie: