Als het onderwijsnetwerk Surfnet haar internationale voorhoedepositie wil handhaven, dient de overheid jaarlijks 63 miljoen gulden extra te investeren. Dit zegt directeur Henk van Linde van stichting Surf. Met extra geld kan het netwerk als proeftuin voor het bedrijfsleven fungeren.
Vorige week heeft het Algemeen Bestuur van Surf het meerjarenplan voor de jaren 1999-2002 goedgekeurd. Voor Van Linde komt dit besluit uiteraard niet onverwacht, de goedkeuring is voor de wiskundige wel reden tot tevredenheid. "Een dienstverlenende organisatie moet zich wegcijferen als de behoefte afneemt. Nu hebben de instellingen bevestigd dat Surf voorlopig nog door moet gaan." De stichting, opgericht in 1987, is de samenwerkingsorganisatie van het hoger onderwijs op het gebied van ICT. Surf beschikt bovendien over een meerderheidsbelang in het Surfnet, het onderwijsnetwerk.
Positieve signalen
Surfnet is het paradepaardje van de stichting. Het netwerk koppelt universiteiten, hogescholen, onderzoekscentra en bibliotheken en is bovendien verbonden met andere internationale netwerken. "Surfnet loopt op technologisch gebied voorop", meent Van Linde. De stichting heeft in het meerjarenplan twee toekomstscenario’s geschetst voor het wetenschappelijk netwerk. De behoudende versie vergt een voortzetting van de huidige overheidssubsidie van twaalf miljoen gulden. Voor het versterkingsscenario, waarmee de voorhoedepositie gehandhaafd blijft, is 63 miljoen nodig. Van Linde en de directie van Surfnet hebben veel gesprekken gevoerd met het Ministerie van Onderwijs over dez e subsidie. "Ik heb positieve signalen opgevangen. De ambtenaren van Onderwijs hebben geen toezeggingen gedaan, maar ze willen zich er wel sterk voor maken, net als hun collega’s van Economische Zaken en Verkeer en Waterstaat."
Koerswijziging
Onderdeel van het versterkingsscenario zijn de plannen om Surfnet als proeftuin voor het Nederlands bedrijfsleven te gebruiken. In de komende termijn van vier jaar zal Surfnet5 totstandkomen. Het bedrijfsleven kan dit breedbandige net gebruiken als testomgeving. Uiteraard moeten de ondernemingen hiervoor betalen; in totaal 25 miljoen per jaar. Van Linde noemt deze stap in de richting van het bedrijfsleven een "lichte koerswijziging". Hij verwacht de onafhankelijkheid van de organisatie te kunnen waarborgen. "We stellen het net niet open voor Jan en alleman. Ik denk dat we goede afspraken kunnen maken. Ik bedoel, het universitair onderzoek wordt ook voor een groot deel door het bedrijfsleven gefinancierd. Surf behoudt natuurlijk een meerderheidsbelang. Er moet heel wat gebeuren voordat wij onze 51 procent opgeven."
Doorbraak
Surf houdt zich naast het ontwikkelen van het netwerk ook bezig met de toepassing van ICT binnen het onderwijs. "Ik verwacht op dit gebied in de komende vier jaar een doorbraak", zegt Van Linde beslist. "De wil van de instellingen en de technologische ontwikkelingen zorgen ervoor dat de tijd rijp is. De thuiswerkvoorzieningen nemen toe, maatschappelijke ontwikkelingen als duaal leren en een leven lang studeren stimuleren het gebruik van ICT in het onderwijs." De directeur hoopt alle ICT-projecten van de onderwijsinstellingen samen te brengen en een concept te ontwikkelen dat al deze instellingen zullen gebruiken. Ook op dit terrein denkt hij aan allianties met het bedrijfsleven. "Ondernemingen zijn zeer geïnteresseerd in de ontwikkelingen. Niet alleen als leverancier, maar ook als consument." De vooruitgang is volgens Van Linde primair een zaak van de instellingen. Surf kan ze hierbij ondersteunen. Hiertoe wil de stichting een forum, innovatiefonds en uitgeverij opzetten. Het forum stelt de betrokkenen in staat kennis uit te wisselen, het fonds zal projecten stimuleren en de uitgever gaat de ontwikkelde onderwijsproducten op de markt brengen.
Surf weet nog van niets
Stichting Surf heeft officieel nog niets vernomen van het ministerie van Verkeer en Waterstaat omtrent de voorwaarden om subsidie te ontvangen. Het ministerie zou voor een bijdrage aan de capaciteitsuitbreiding van Surfnet de voorwaarde stellen dat KPN Telecom het aandeel van 49 procent opgeeft. "Ik weet hier nog niets van", meldt Surf-directeur Henk van Linde. "Maar, het is geen verrassend geluid." Tien jaar geleden nam KPN onder druk van de overheid een belang van 49 procent in Surfnet. De meerderheid van de aandelen is in het bezit van de Stichting Surf. "Het is niet zo gek dat de overheid naar deze constructie kijkt. De situatie is veranderd; tien jaar geleden was KPN monopolist, nu zijn er meer aanbieders. Het levert wel een aantal vragen op. Wat moet er bijvoorbeeld met de aandelen gebeuren?", reageert Van Linde. Surf zal zich pas over deze vragen buigen als het ministerie officiële mededelingen doet.