Linux, Apache, MySQL, JBoss, enzovoort horen tot de oss-producten die we nu als ‘established’ – algemeen aanvaard – kunnen beschouwen. Ze zijn gemeengoed geworden omdat een aantal grote bedrijven (onder andere IBM en HP) en een stel ondernemers een manier hebben gevonden om geld te verdienen aan de verkoop van pakketten en ondersteuning voor specifieke producten.
Linux was het eerste dat de aandacht trok, waardoor onder meer Red Hat, SuSE en Caldera ontstonden. Opmerkelijk genoeg weerstonden IBM, et al de mogelijkheid een eigen Linux op te zetten en ondersteunen ze de standaardpakketten van Red Hat en Novell. Laatstgenoemde mengde zich in de vergelijking doordat het SuSE overnam (Caldera, eigendom van SCO telt niet mee, omdat SCO probeert geld te verdienen in de rechtszaal in plaats van met de verkoop van software). Het initiatief van Novell is significant, omdat het een van de weinige voorbeelden is van een teloorgaand bedrijf – in tegenstelling tot een nieuwkomer – dat oss als redding ziet. Ondertussen moet wel opgemerkt worden dat ook Sun moeite doet tot een vergelijk te komen met oss, en aan de andere kant tegelijkertijd samenwerkt met Microsoft. We moeten afwachten en zien hoe dit proces zicht ontwikkelt.
Apache lijkt uniek te zijn omdat het alle web-ontwikkelaars en -installateurs heeft aangetrokken, waardoor een zeer effectieve verkoopafdeling is gecreëerd. Het product Apache is echter uitgebreid tot veel meer dan alleen een webserver, het is een webgebaseerde toepassingsserver en dit vereist veel professionelere ondersteuning dan een webserver.
De ontwikkelaars van specifieke oss-producten verdienen hun geld door het verkopen van toegevoegde-waardediensten, maar die zijn veelal gericht op hun eigen product. Dit komt prima uit voor IBM, HP, et cetera, omdat de verkoop van diensten een belangrijk deel van hun portefeuille vormt. Ze kunnen een veel bredere ondersteuning bieden dan een specifiek bedrijf, omdat ze een hele range producten kunnen leveren. Dit heeft echter geleid tot een focus op het fenomeen LAMP – Linux, Apache, MySQL en PHP. PHP is de meest gebruikte set ontwikkelgereedschappen voor Linux, maar JBoss wordt ook goed ondersteund. Toch leidt dit onherroepelijk tot minder groei van andere producten, lijnrecht tegenover het principe van oss! Ik denk dat het een onvermijdelijke vorm van natuurlijke selectie is.
In een situatie waarin ondersteuning door IBM et cetera belangrijk is om een product te verkopen, moeten de individuele productleveranciers gemengde gevoelens hebben. Aan de ene kant belooft de grootte van IBM een grote potentiële markt, maar aan de andere kant blijft het bedrijf in een hokje zitten waardoor de groei geremd wordt. Met name Novell zal dat niet leuk vinden. Zij beschikken over een zeer groot en loyaal klantenbestand voor hun verouderende Netware office-producten en willen die klanten migreren naar nieuwe versies op Linux-basis; ze willen niet zozeer Linux verkopen als wel een Netware-upgrade die gebaseerd is op Linux. IBM heeft aan de andere kant echter voornamelijk behoefte aan SuSE Linux. Red Hat moet wel antwoord geven op Novell en ze breiden hun productlijn uit met een Java-gebaseerde toepassingsserver, hoewel de meeste gebruikers de voorkeur geven aan JBoss. Het voornaamste dat voortkomt uit deze ontwikkelingen is dat het gat tussen BEA en IBM WebSphere steeds kleiner wordt. Wat gaat BEA doen als antwoord?
De laatste ontwikkeling is wellicht de belangrijkste. Er worden nieuwe bedrijven opgericht om complete systemen te verkopen, meestal LAMP, met de nadruk op ondersteuning, waarbij een ‘abonnementmodel’ wordt gebruikt voor de diensten. Er zijn een aantal nieuwe namen als SpikeSource, SourceLabs, ObjectWeb en Gluecode, die in de nabije toekomst wel eens zeer belangrijk zouden kunnen worden. De sleutel ligt in het bieden van een stevig front voor de gebruikers, hetgeen betekent dat rivaliteit tussen de bedrijven moet worden beheerst, en dat zal niet meevallen.
Martin Healey, pionier ontwikkeling van op Intel gebaseerde computers en c/s-architectuur. Directeur van een aantal it-bedrijven en professor aan de Universiteit van Wales.
