Week 46 - 2005

De wet van 'more'
Computers en 'milieu'. Het leek lang zo mooi te kunnen samengaan. In de jaren zestig en zeventig verving informatietechnologie veel mechanische processen, later was er de belofte van het 'papierloze kantoor' en de digitale samenleving die tot minder grondstofgebruik, minder transport en minder vervoer zou leiden.
Ergens is het misgegaan. Een duidelijke cesuur is ook aan te geven: de doorbraak van het internet en de 'always on' samenleving die daarvan het gevolg van was. Achteraf is het onthutsend hoe weinig aandacht er het afgelopen decennium is geweest voor de explosie van het energieverbruik die daarvan het gevolg was. De verborgen wet van 'more' is dat elke nieuwe generatie computers bijna de dubbele hoeveelheid vermogen verbruikt als de vorige. Ter illustratie: een gemiddelde pc met P4-chip gebruikt zo'n 120 Watt (zonder beeldscherm), tegenover 60 Watt voor een 486-computer. En dat terwijl de technologie bestaat om het zuiniger te doen: een gemiddelde notebook gebruikt 50 tot 80 procent minder energie dan een vergelijkbare computer. We mogen nog in ons handen knijpen met de doorbraak van het - energiezuinige - platte beeldscherm.
De modernisering heeft ons de standby-functie opgeleverd waardoor miljoenen computers ook in rust nog stroom gebruiken. Sterker nog: zelfs in de UIT-stand gebruiken veel moderne computers nog stroom. Het internet heeft ons miljoenen extra servers opgeleverd die permanent stroom slurpen. Opeengestapelde rekken computers leveren zoveel hitte op dat intensieve klimaatbeheersing nodig is om de apparatuur draaiende te houden.
Misschien verandert het onder invloed van de huidige energieprijzen. Maar tot voor kort was energieverbruik van de ict-infrastructuur in bedrijven vreemd genoeg nauwelijks een onderwerp is. Hetzelfde geldt voor computerfabrikanten en overheden. Waar blijft bijvoorbeeld het Energy Star label voor servers?
De tijd is er rijp voor. Veelzeggend is dat Sun zich met het uitbrengen van de UltraSparc T1 (Niagara) chip ineens opwerpt als milieubeschermer. Dat is puur opportunisme natuurlijk, maar het maakt de verschuiving van prioriteiten niet minder belangrijk: minder focus op kloksnelheden, meer op efficiëntie. De UltraSparc T1 multikern-processor gebruikt - ondanks de acht kernen en 24 gelijktijdige threads - slechts 70 Watt. Dat scheelt echt een bos.

 
Fred van der Molen beschouwt en becommentarieert het ict-nieuws van de afgelopen week.