Google en Universal Music willen een dam opwerpen tegen deepfake-liedjes die de stemmen en melodieën van artiesten gebruiken zonder dat hierover auteursrechten zijn betaald. De Britse zakenkrant Financial Times meldt dat de twee bedrijven overwegen samen een tool te maken waarmee artiesten hun stemmen beschikbaar stellen met hun toestemming en tegen betaling. Ook Warner Music is volgens de zakenkrant in gesprek met Google.
Als de plannen doorgaan, kan daarmee een nieuw verdienmodel in de muziekindustrie ontstaan. De voormalige ‘platenmaatschappijen’ worstelen met het probleem dat Jan en alleman met generatieve ai zomaar stemmen van favoriete artiesten kan nabootsen. Een stelsel van licenties zou kunnen voorkomen dat de muziekindustrie het nakijken heeft en artiesten geen controle meer hebben over hun eigen stem.
Generatieve ai
Synthetische media bestaan al langer. Tot voor kort kostte het wel 10.000 euro aan server-tijd en de training van ai-modellen om een stem te klonen en daar een goed klinkend liedje van te maken. Maar sinds de komst van ChatGPT en andere generatieve ai-techniek hoeft dat niet meer dan een paar euro te kosten.
Deepfake-technologie maakt het mogelijk om niet of nauwelijks van echt te onderscheiden beeld, geluid of ander materiaal te genereren. Deze technologie ontwikkelt zich met rasse schreden en wordt voor steeds meer mensen toegankelijk. Eind vorig jaar was op internet al een op hiphop-muziek dansende Hugo de Jonge te zien, terwijl een deepfake-versie van Mark Rutte een kerstliedje zong. Volgens onderzoeker DeepMedia verschijnen dit jaar zo’n half miljoen video- en stem-deepfakes op sociale media.
Strafrecht
Ook in politiek Den Haag heeft regulering van deepfakes en immersieve technologieën de aandacht. Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) concludeerde onlangs dat het recht goed beschermt tegen uitingsvormen van deze technologie. Onwenselijk gebruik van deepfakes blijkt via het huidige recht in algemene zin goed te adresseren. Het Wetboek van Strafrecht biedt voldoende aanknopingspunten.
Het kabinet meent dat alleen al het vervaardigen en bezit van deepfake-materiaal (zonder openbaring ervan) onacceptabel en strafbaar zijn. Begin 2024 komt er een meldpunt voor evident onrechtmatige content, meldde demissionair minister Dilan Yeşilgöz (Justitie en Veiligheid) afgelopen juni aan de Tweede Kamer.
