Wetenschappers van vier Nederlandse onderwijs- en onderzoeksinstellingen starten een onderzoek naar grootschalige netwerken. Het gaat om rekenmodellen voor ict-netwerken, verkeers- en vervoerssystemen en energienetwerken. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) steekt 22,7 miljoen euro in het project.
Hoofdaanvrager Michel Mandjes, hoogleraar Toegepaste kansrekening en wachtrijtheorie aan de Universiteit van Amsterdam (UvA): ‘Netwerken zijn vaak niet goed berekend op onverwachte situaties. Het onderzoeksproject richt zich op het modelleren, begrijpen, beheersen en optimaliseren van complexe en zeer veranderlijke netwerken.
De groep onderzoekt mogelijkheden om de factor onzekerheid te modelleren. Mandjes: ‘Als je dat bijvoorbeeld vertaalt naar ict, dan gaat het er om hoe je omgaat met herrouteren als er een router uitvalt in het netwerk. Nu zie je dat fouten zich door het hele netwerk propageren waardoor overal last wordt ondervonden van de storing. Het beheer is nog nauwelijks gebaseerd op wetenschappelijke modellen.’
Mandjes noemt ook de vluchtplanningsystemen van luchtvaartmaatschappijen als voorbeeld. ‘In die systemen zijn onzekerheden zoals onverwachte weersomstandigheden nog nauwelijks meegenomen. Ook in de logistiek zijn modellen vaak gebaseerd op optimale omstandigheden. Er wordt te weinig rekening gehouden met weersomstandigheden, het opvangen van fouten en het doorberekenen van de impact van die onzekerheden.’
TomTom
Het wetenschappelijk en theoretische onderzoek (fundamenteel onderzoek) moet uiteindelijk leiden tot praktische toepassingen voor bedrijven en de maatschappij. Mandjes noemt als voorbeeld een samenwerking met navigatieleverancier Tom Tom voor realtime informatie over verkeersopstoppingen.
‘Uitkomsten kunnen ook gebruikt worden in praktische projecten die lopen bij Microsoft en Alcatel Lucent’, aldus de hoofdaanvrager. Hij benadrukt dat het in eerste instantie om fundamenteel onderzoek gaat. ‘Het project loopt tot 2024. We zullen tussentijds rapporteren en bevindingen delen, maar het is vooral mooi dat we de tijd hebben voor wetenschappelijk onderzoek zonder te worden afgeleid door praktische toepassingen.’
CWI
De groep bestaat uit elf onderzoekers van vier verschillende instellingen Het gaat om wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam (UvA), het Centrum voor Wiskunde en Informatica (CWI), de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) en de Universiteit Leiden (UL).
De subsidie komt uit het programma Zwaartekracht van het ministerie van OCW. In totaal ontvangen zes onderzoeksconsortia samen 153 miljoen euro voor langlopend en grootschalig onderzoek.
